مارگارین، معضل پنهان شهرری در آستانه هفتاد سالگی

خبرگزاری فارس از شهرری؛ سید مهدی حسینی: فرضاً شخصی در کشور توسعه‌ یافته‌ای زندگی می‌کند و قصد خرید خانه دارد، بعد از خرید می‌شنود که در ۱۰۰ متری خانه‌اش یک کارخانه بزرگ وجود دارد! احتمالاً او این گزاره را یا باور نمی‌کند یا با خنده از کنار آن می‌گذرد زیرا که می‌داند این امر با استانداردهای عرفی و قانونی زندگی شهری تفاوت دارد و از آنجا که در این شهر قانون حرف اول و آخر را می‌زند آن را به‌ مثابه مزاحی بیشتر در نظر نمی‌گیرد.

اما این حکایت هرچقدر که برای آن شهروند غریب و دور از ذهن باشد اینجا در تهران داستانی قریب و واقعی است، برای مردمانی که در شهرری نزدیک سه‌راه ورامین زندگی می‌کنند و علاوه بر تحمل آلودگی افسارگسیخته تهران مجبورند مخاطرات تنفسی و زیست‌محیطی کارخانه روغن مارگارین را نیز تحمل کنند.

کارخانه کجاست؟

کارخانه مارگارین از سال ۱۳۳۲ با ظرفیت روزانه تولید ۸ تن روغن آغاز به کار کرد و اکنون توان تولید خود را به ۱۰۰۰ تن در روز رسانده است. با وجود اشتغال‌زایی ۵۰۰ نفره این کارخانه برای شهروندان اما یکی از معضلات اساسی آن واقع‌ شدن در حریم شهری منطقه ۲۰ شهری شهرداری تهران است که حسب گزارش‌های مردمی به خبرگزاری فارس مشکلاتی را برای اهالی آن منطقه ایجاد کرده است. به‌طوری‌که با توجه به بافت مسکونی در شمال و جنوب کارخانه مشکلات تنفسی ملموس است و از آنجا که در غرب و شرق آن نیز زمین‌های زراعتی واقع‌شده احتمال مخاطرات زیست‌محیطی بالا است.

حکم تخلیه صادر شده بود!

در این میان با جست‌وجویی ساده می‌توان دریافت که حکم تخلیه این کارخانه چند سال پیش صادرشده بود؛ آن‌طور که حیدری رئیس وقت اداره ساماندهی شهرداری منطقه ۲۰ در آذر ماه سال ۹۱ گفته بود: «در این میان صنایعی هستند که حکم خروج از شهر داریم از جمله کارخانه روغن نباتی ورامین و کارخانه مارگارین که باید تا شهریور ۹۲ از سطح شهر خارج شوند این در حالیست که در حال حاضر هم با مهلتی که از شورای شهر گرفته‌اند با رعایت اصول و ضوابط فعالیت می‌کنند و در زمان مقرر از شهر خارج می‌شوند.» اما با گذشت ۷ سال از آن خبر هیچ اقدامی در مورد جابجایی صورت نگرفته و کماکان مشکلات مردم به قوت خود باقی است.

محیط‌زیست: از شهرداری بپرسید!

زهره عباداتی مدیرکل محیط‌زیست شهرستان ری در گفت‌وگو با خبرنگار فارس اظهار داشت: کارخانه مارگارین در خصوص پسآب‌ها سیستم تصفیه فاضلاب خوبی دارد و در بازدید اولیه که کارشناسان اداره محیط‌زیست از این مرکز داشته‌اند توانسته استانداردهای لازم را کسب کند.

وی با اشاره به مخاطرات دیگر ازجمله بوی نامطبوع، گفت: این کارخانه مجهز به فیلترهای تصفیه هوا است اما با این وجود برای آنکه فعالیت این کارخانه در حوزه تولیدات روغنی فعالیت دارد طبیعی است که اقدامات انجام‌شده نتواند پاسخگو باشد و شاهد بوی ناشی از کارخانه در محیط پیرامون باشیم.

عباداتی در مورد جابجایی این کارخانه نیز گفت: شهرداری می‌تواند با استناد به بند ۲۰ ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها در خصوص انتقال این کارخانه تصمیم‌گیری کند لذا اگر قبلاً در خصوص آن تصمیم‌گیری شده و حکم تا الان به اجرا درنیامده است از شهرداری باید پرسید که چرا علیرغم صدور حکم انتقال این کارخانه، هنوز اقدامی صورت نگرفته است.

شهردار: حضور ذهن ندارم

در تماسی که خبرنگار خبرگزاری فارس با افشار شهردار منطقه ۲۰ برقرار کرد وی اظهار کرد: متأسفانه حضور ذهنی در خصوص وضعیت کارخانه مارگارین ندارم.

شرکت ساماندهی مشاغل شهرداری: اگر محیط‌زیست به ما بگوید وارد عمل می‌شویم

حمیدرضا تحصیلی مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر در گفت‌وگو با خبرنگار فارس اظهار کرد: پرونده کارخانه مارگارین در سال ۷۶ با شکایت شرکت مجاور این کارخانه یعنی «فاروس» مطرح شد که تا سال ۸۰ به طول انجامید و با شرط مهیا کردن تمهیدات لازم زیست‌محیطی قرار شد که کارخانه به فعالیت خود ادامه دهد.

تحصیلی گفت: از سال ۸۳ اداره محیط‌زیست شهرستان ری اعلام کرد این سازمان با توجه به نصب تجهیزات سنجشی خود وضعیت زیستی این کارخانه را به‌صورت لحظه‌ به‌ لحظه رصد می‌کند.

مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر در ادامه افزود: چون تمام تجهیزات سنجش آلودگی در اختیار محیط‌ زیست است و مجموعه ما این امکانات را ندارد پس مرجع ما در این بحث گزارش‌های سازمان محیط‌زیست است تا بتوانیم این تشخیص را داشته که آیا می‌توانیم آن را جز مشاغل مزاحم معرفی کنیم یا خیر؟

وی در پایان خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه از سال ۹۱ به بعد نامه‌ای در خصوص مزاحمت‌های آلودگی و محیط زیستی از جانب اداره محیط‌زیست نداشتیم قضیه خاتمه یافته است مگر اینکه این سازمان محیط‌زیست گزارش جدیدی برای ما ارسال کند.

آیا ارگان‌های مختلف در ارائه گزارش از کارخانه مارگارین اهمال و کم‌کاری می‌کنند؟

با توجه به صحبت‌های مسؤولان امر می‌توان نتیجه گرفت که آیا در این قضیه شاهد اهمال و کم‌کاری ارگان‌های مختلف هستیم به‌گونه‌ای که محیط‌زیست با عدم گزارش مزاحمت‌های تنفسی این کارخانه، سبب فراهم کردن بهانه فرار برای مسؤولان شهری شده است تا آن‌ها نیز با تمسک به نبود گزارش، شانه از زیر بار مسؤولیت خود خالی کنند؟