دود اختلاف سیمانی در چشم مردم جنوب تهران

صنایع سیمانی به دلیل تولیداتی که دارند منجر به آلودگی‌های زیستی مختلفی می‌شوند که بارزترین آن تأثیر منفی بر روی شاخص آلایندگی هوا است. آلایندگی‌ها عموماً یا ناشی از ذرات گردوغبار تولیدات این صنعت و یا ناشی از سوزاندن مواد نفتی از قبیل گازوئیل یا مازوت به وجود می‌آید.

در همین زمینه کارخانه سیمان تهران با ۶۵ سال فعالیت در غنی آباد شهرری از این قاعده مستثنی نیست و در طول سال‌های فعالیتش معضلاتی را برای زیست ساکنان منطقه ری به وجود آورده است.

در مقیاس کوچک این حد از آلایندگی موجب گلایه اهالی مجاور این کارخانه و در مقیاس کلان نیز موجب تشدید آلایندگی هوای تهران به خصوص در ایام و فصول سرد شده است. به همین منظور علی‌رغم کارهای مثبتی که در چندسال اخیر از سوی مدیران این شرکت صنعتی انجام گرفته اما متأسفانه کماکان مشکل اصلی به قوت خود باقی بوده و گواه آن نیز پرسش ساده از مردم غنی آباد شهرری و پاسخ آن‌ها است.

آن طور که شرکت سیمان در صورت مالی ۱۲ ماهه خود منتهی به اسفند ۹۸ که در سامانه کدال سازمان بورس به خروجی رفته منتشر کرده پرونده‌ای باز علیه این شرکت توسط اداره محیط زیست شهرستان ری در جریان بوده که در مراحل بازپرسی است به همین منظور به سراغ مدیر محیط زیست شهرستان ری رفتیم تا از چندوچون ماجرا مطلع شویم.

محیط زیست: تا رفع کامل مشکلات، شکایت خود را پس نمی‌گیریم

زهره عبادتی رئیس اداره محیط زیست شهرستان ری در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در خصوص طرح شکایت این اداره علیه سیمان تهران اظهار کرد: کارخانه سیمان تهران دو واحد قدیمی دارد یکی واحد شماره چهار و دیگری واحد شماره شش که در سنوات قبل با توجه به آلودگی اقدام به شکایت شده است.

وی گفت: خوشبختانه بعد ازشکایت و پیگیری‌هایی که انجام گرفت واحد شماره چهار برای مدت طولانی متوقف شد و در واحد شماره شش علاوه بر تعطیلی، تغییر اساسی در فیلتراسیون با آخرین تکنولوژی نیز ایجاد که برای آن مبلغی بالغ بر ۳۰ میلیارد تومان نیز هزینه شد.

رئیس اداره محیط زیست شهرستان ری درخصوص اعلام رضایت این سازمان و عقب نشینی از طرح شکایت نیز عنوان کرد: با راه‌اندازی واحد شش راه‌اندازی نشود و سنجش دقیق خروجی آن نمی‌توانیم شکایت خود را پس بگیریم. در واحد ۴ نیز علی‌رغم اینکه اقدامات خوبی شکل گرفته اما هنوز استانداردهای مدنظر ما رعایت نشده است.

عباداتی در خصوص استفاده این شرکت از سوخت مازوت و تأثیر آن بر آلودگی نیز عنوان کرد: سوختی که این شرکت از تغذیه می‌کند گاز است؛ در سال گذشته اقدام به پلمب مخازن مازوت این شرکت کردیم و به صورت هفتگی بر عدم استفاده این شرکت از مازوت نظارت داریم.

وی همچنین در خصوص عوارض آلایندگی محیط زیست این شرکت نیز عنوان کرد: عوارض آلایندگی این شرکت براساس قانون با توجه به آنکه آیا محیط زیست آن را جز صنایع آلاینده به حساب می‌آورد یا خیر به حساب شهرداری‌ها واریز می‌شود که آن‌ها نیز باید آن را صرف تقویت پروتکل‌های محیط زیستی در منطقه کنند.

رئیس اداره محیط زیست شهرستان ری در پایان خاطرنشان کرد: با توجه به زمان بندی که از سوی سیمان تهران برای ما ارسال شده قرار بر این است تا پایان سال جاری دیگر مشکلات باقی مانده در واحد چهار نیز مرتفع شود.

گفته‌های زهره عبادتی رئیس اداره محیط زیست شهرستان ری و تأکید بر روی عدم استفاده از مازوت در این کارخانه در سال گذشته درحالی انجام می‌گیرد که طبق صورت مالی این شرکت در سال گذشته مبلغی بیش از ۳ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان بابت پیش پرداخت برای خرید سوخت مازوت هزینه کرده است.

اما خود شرکت سیمان تهران چه می‌گوید؟

سید عباس حسینی مدیرعامل شرکت سیمان تهران در گفت‌وگو با خبرنگار فارس، اظهار کرد: این کارخانه در سال ۱۳۳۵ با ظرفیت اسمی ۳۰۰ تن در روز آغاز به‌کار کرد و اکنون دارای پنج خط تولیدی فعال با ظرفیت اسمی تولید ۱۳۴۰۰ تن در روز است.

 وی با بیان اینکه این شرکت یکی از زیرمجموعه‌های هلدینگ کاوه پارس متعلق به بنیاد مستضعفان است، افزود: سال گذشته رکود اقتصادی و موانع زیادی بر سر راه تولید قرار داشت اما گروه سیمان تهران با همه این مشکلات، توانست تولید خود را به بیش از ۶/۸ میلیون تن برساند که در مقایسه با سال مالی ۱۳۹۷ از رشد ۴ درصدی برخوردار بوده که امید است با توجه به شعار جهش تولید، روند رشد تداوم داشته باشد. بنابراین عزم راسخ این مجموعه را بر تولید بیش از بودجه مصوب خواهد بود.

مدیرعامل سیمان تهران به مسائل زیست محیطی کارخانه اشاره کرد و گفت: کلیه صنایع ملزم به رعایت استانداردهای مصوب درخصوص میزان آلاینده‌های خطوط تولید خود هستند. این استانداردها هر چند سال مورد بازنگری قرار می‌گیرد و سختگیرانه‌تر می‌شود.

حسینی ادامه داد: خط ۶ شرکت سیمان تهران در سال ۱۳۵۶ به بهره برداری رسید و تا زمان تغییر استانداردها، به عنوان یک خط تولیدی غیرآلاینده مشغول به فعالیت بود. با تغییر این استانداردها شرکت سیمان تهران ملزم به تعطیلی موقت این خط همچنین صرف هزینه بالا برای بروزرسانی سیستم فیلتراسیون این خط شد.

وی یادآور شد: همچنین درخصوص خط ۹ این شرکت که با بهره‌گیری از برترین تکنولوژی روز احداث شده بود با اعمال تحریم‌های ظالمانه استکبار جهانی و تأکید بر بهره‌گیری از توانایی‌های داخلی، از شرکت داخلی برای نصب و راه‌اندازی سیستم فیلتراسیون استفاده شد.

مدیرعامل سیمان تهران اضافه کرد: متأسفانه نتیجه این امر خروج  غبار بالاتر از حد استاندارد این خط بود که شکایت سازمان محیط زیست در رابطه با این دوخط شکل گرفت. شرکت سیمان تهران در مسیر ایفای تعهدات خود و با هماهنگی قابل تقدیر سازمان محیط زیست با بسیج تمام امکانات و صرف بیش از ۵۰۰ میلیارد ریال سرانجام در نیمه دوم سال ۱۳۹۸ موفق به بروزرسانی سیستم فیلتراسیون این دوخط شد.

حسینی اعلام کرد: در حال حاضر کلیه خطوط تولید این مجموعه به صورت آنلاین توسط سازمان محیط زیست رصد می‌شود.

 وی درباره ارزش دلاری جایگزینی شرکت سیمان تهران بیان کرد: هزینه احداث یک واحد یک میلیون تنی تولید سیمان خاکستری با تکنولوژی روز اروپایی حدود ۳۰ میلیون یورو به اضافه حدود ۸ هزار میلیارد ریال است. اما در خصوص شرکت سیمان تهران با توجه به تعدد خطوط تولید و همجواری آن با شهر تهران و عدم امکان اخذ مجوز ساخت کارخانه در جوار شهر تهران امکان برآورد آن مقدور نیست. بنابراین این کارخانه به لحاظ قدمت و جایگاه ارزش بسیار بالایی دارد که باید در حفظ آن بکوشیم.

 مدیرعامل سیمان تهران درخصوص شائبه استفاده از سوخت مازوت نیز عنوان کرد:  بسیاری از کارخانجات من‌جمله شرکت‌های سیمانی با فرارسیدن فصل سرما و قطع گاز ورودی به کارخانه‌هایشان، ملزم به استفاده از سوخت مازوت هستند؛ در سال ۱۳۹۸ بحث ایجاد بوی نامطبوع در سطح تهران به اشتباه به عنوان یکی از گزینه‌ها در این مسئله مطرح شد. هر چند این شائبه از سوی کلیه نهادها و مراجع ذی‌صلاح رد شد ولیکن منجر به صدور مجوز استفاده کارخانجات سیمان تهران از گاز به عنوان سوخت پاک در تمام طول سال شد.

دوابهام!

با اظهار نظرهای انجام گرفته ابهاماتی باقی می‌ماند که در خصوص آن ذکر دو نکته ضروری به نظر می‌رسد، اولاً تکلیف نهائی واحد چهار این کارخانه  چه می‌شود چرا که مدیرعامل سیمان تهران در توضیحات خود هیچ اشاره مشخصی به معضلات جدی که از نظر سازمان محیط زیست در خصوص آن وجود دارد نکرده است، و ثانیاً با وجود آنکه این شرکت مجوز استفاده از گاز را در سال ۹۸ دریافت کرده است پس چرا اقدام به پیش خرید مازوت در همین سال کرده است؟

امید آنکه مدیران این شرکت صنعتی که در آن بیش از یک‌هزار نفز از کارگران زحمت‌کش مشغول به کار هستند بیش از گذشته به رعایت اصول زیست محیط برای حفظ حقوق شهروندی ساکنان اطراف منطقه ری اهمیت دهند و موانع پیش‌رو را هرچه سریع‌تر مرتفع سازند.