تورم غده گردن برای چیست ؟ راه کارهای درمان
غدهها یا برآمدگیهای گردن میتوانند بزرگ و قابل مشاهده یا بسیار کوچک باشند. بیشتر برآمدگیهای گردن خطرناک نبوده و خوش خیم یا غیرسرطانی محسوب میشوند. اما این احتمال نیز وجود دارد که غدهای در گردن، علامت مشکلی جدی نیز باشد مثلا یک عفونت یا بافت سرطانی. اگر برآمدگی یا غدهای در گردن دارید، باید زودتر توسط پزشک بررسی شود.
عوارضی که سبب تورم غدد در گردن میشوند
مونونوکلئوز عفونی
مونونوکلئوز عفونی معمولا توسط ویروس اپشتین بار ایجاد میشود. این عارضه بیشتر به نام تب غدهای یا بیماری بوسیدن شهرت دارد. علائم مونونوکلئوز عفونی شامل تب، تورم غدد لنفاوی، گلو درد، سر درد، خستگی و ضعف، تعریق شبانه و بدن درد میشود. علائم این بیماری ممکن است تا دو ماه طول بکشد.
ندول تیروئید
ندولهای تیروئید، برآمدگیهای سفت یا پُر از مایعی هستند که در غدهی تیروئید به وجود میآیند.. ندولهای تیروئید بر اساس اینکه هورمونهای تیروئید تولید میکنند یا خیر، به دستههای سرد، گرم و یا داغ تقسیم میشوند.
ندولهای تیروئید معمولا بیضررند، اما ممکن است علامت بیماریهایی مانند سرطان یا نقص عملکرد ایمنی باشند. تورم یا برآمدگی غدهی تیروئید، سرفه، خش دار شدن صدا، درد در گلو یا گردن، مشکل در بلع یا تنفس از علائم ممکن ندولهای تیروئید هستند. نشانهها میتوانند بیانگر پُرکاری تیروئید یا کم کاری تیروئید باشند.
کیست برانکیال کِلِفت
کیست برانکیال کفلت نوعی نقص مادرزادی است که در آن، تودهای در یک یا دو طرف گردن نوزاد یا در پایین استخوان ترقوهاش ایجاد میشود. کیست برانکیال کلفت طی رشد و نمو جنینی روی میدهد که بافتهای گردن و ترقوه یا برانکیال کلفت، به طور طبیعی شکل نمیگیرند.
در بیشتر موارد، کیست برانکیال کلفت خطرناک نیست، اما ممکن است منجر به حساسیت پوستی یا عفونت و در موارد نادر، سرطان شود. علائم کیست برانکیال کلفت شامل یک گودی، برآمدگی یا زائده پوستی روی گردن، بالای شانه، یا کمی پایینتر از ترقوه میشود. سایر علائم شامل تخلیه مایعات از گردن کودک، و تورم یا حساس شدن میشود که معمولا همراه با یک عفونت تنفسی رخ میدهد.
گواتر
گواتر، رشد غیرطبیعی غدهی تیروئید است. گواتر میتواند خوش خیم یا مرتبط با افزایش یا کاهش هورمون تیروئید باشد. گواتر ممکن است ندولر یا دیفیوز باشد. بزرگ شدن تیروئید میتواند سبب مشکل در بلع یا تنفس، سرفه، خش دار شدن صدا یا سرگیجه هنگامی که دستها را بالای سرتان میبرید شود.
تونسیلیت یا عفونت لوزه. عفونت لوزه یک عفونت ویروسی یا باکتریایی در غدد لنفاوی لوزه است.. علائم عفونت لوزه شامل گلو درد، مشکل در بلع، تب و لرز، سر درد و بد بو شدن دهان میشود.. متورم شدن لوزهها و لکههای سفید رنگ یا زرد رنگ روی لوزهها از دیگر علائم عفونت لوزه میباشد.
بیماری هوچکین
شایعترین علامت بیماری هوچکین، تورم غدد لنفاوی است.. بیماری هوچکین میتواند سبب تعریقهای شبانه، خارش پوست و یا تب بیدلیل شود. احساس خستگی، کاهش وزن ناخواسته و یا سرفههای ادامه دار از دیگر علائم این بیماری هستند.
لنفوم غیر هوچکین. لنفوم غیرهوچکین، گروهی از سرطانهای خون است که از لنفوسیتها به وجود میآید. علائم لنفوم غیر هوچکین که از لنفوسیتهای B نشات گرفته شامل تب، تعریق شبانه و کاهش وزن ناخواسته میشود. سایر علائم شامل تورم بدون درد غدد لنفاوی، بزرگ شدن کبد، بزرگ شدن طحال، بثورات پوستی، خارش، خستگی و تورم شکم میشود.
سرطان تیروئید
سرطان تیروئید زمانی روی میدهد که سلولهای نرمال در تیروئید، غیرطبیعی شده و به طور غیرقابل کنترلی شروع به رشد میکنند. سرطان تیروئید، شایعترین نوع سرطان غدد درون ریز با چندین زیرمجموعه است. علائم سرطان تیروئید شامل برآمدگی در گلو، سرفه، خش دار شدن صدا، درد در گردن یا گلو، مشکل در بلع، تورم غدد لنفاوی در گردن، و تورم یا برآمدگی غده تیروئید میشود.
تورم غدد لنفاوی
غدد لنفاوی در واکنش به بیماریها، عفونت، داروها و استرس و در در موارد نادر، سرطان و بیماری خود ایمنی متورم میشوند. تورم غدد لنفاوی ممکن است سبب حساس شدن به لمس شده یا بدون درد باشد و در یک یا چند قسمت از بدن روی بدهد. برآمدگیهای ریز و لوبیا شکل و سفتی در زیر بغل، زیر آرواره، طرفین گردن، داخل کشاله ران یا بالای ترقوه ظاهر میشوند. غدد لنفاوی زمانی متورم محسوب میشوند که بزرگتر از یک تا دو سانتیمتر باشند.
لیپوما
لیپوما شایعترین توموری است که گرد و نرم بوده و به راحتی به اطراف حرکت میکند.. لیپوما ریز بوده و دقیقا زیر پوست قرار دارد و بدون رنگ است.. لیپوما معمولا در گردن، کمر یا شانهها قرار دارد.. لیپوما تنها زمانی دردناک میشود که بزرگ شده و به عصب فشار وارد کند.
اوریون
اوریون یک بیماری به شدت واگیردار است که توسط ویروس اوریون ایجاد شده و از طریق بزاق، ترشحات بینی و تماس نزدیک با فرد مبتلا منتشر میشود. تب، خستگی، بدن درد، سر درد و از دست دادن اشتها در اوریون شایع است.
تورم غدد بزاقی سبب تورم در گونهها و احساس درد و فشار میشود. عوارض ناشی از این عفونت شامل تورم بیضهها، التهاب تخمدانها، مننژیت، آنسفالیت، التهاب لوزالمعده و از دست دادن همیشگی شنوایی میشود. واکسیناسیون از شما در مقابل عفونت اوریون و عوارض ناشی از آن مراقبت میکند.
فارنژیت باکتریایی
فارنژیت باکتریایی، التهابی در پشت حلق است که توسط یک عفونت باکتریایی یا ویروسی ایجاد میشود. فارنژیت سبب گلو درد یا خشکی و خارش گلو میشود که البته همراه با علائمی مانند تب و لرز، بدن درد، گرفتگی بینی، تورم غدد لنفاوی، سر درد، سرفه، خستگی یا حالت تهوع میشود.. مدت علائم بستگی به علت عفونت دارد.
سرطان گلو
سرطان گلو شامل حنجره، تارهای صوتی و سایر قسمتهای گلو مانند لوزهها و اوروفارینکس میشود. سرطان گلو میتواند به صورت اسکواموس سل کارسینوما یا آدنوکارسینوما بروز کند. علائم شامل تغییرات صدا، مشکل در بلع، کاهش وزن، گلو درد، سرفه، تورم غدد لنفاوی و خس خس سینه. سرطان گلو بیشتر در میان افراد سیگاری، آنهایی که زیاد الکل مصرف میکنند، کمبود ویتامین A دارند، در معرض آزبست قرار دارند، HPV دهانی دارند و بهداشت دهانشان ضعیف است روی میدهد.
آکتنیک کراتوز
پینهای ضخیم و پوسته دار و زخم مانند ایجاد میکند.. تکه پوستی خشن و زبر که معمولا کمتر از دو سانتیمتر یا تقریبا به اندازهی یک مداد پاک کُن است. در قسمتهایی از بدن ایجاد میشود که زیاد در معرض نور خورشید هستند (مثلا دستها، صورت، پوست سر و گردن). معمولا صورتی رنگ است، اما میتواند ته مایهای از قهوهای یا خاکستری داشته باشد.
کارسینومای سلول پایهای
نواحی برآمده، سفت و رنگ پریدهای که ظاهری شبیه اسکار دارند. نواحی گنبد مانند، قرمز یا صورتی رنگ و درخشان که ممکن است در وسط فرورفتگی داشته باشند، مانند یک کاسه. رگهای خونی قابل مشاهده. زخمی که راحت خونریزی میکند یا سر باز میکند و انگار التیام نمییابد یا اینکه خوب میشود و دوباره ظاهر میشود.
اسکواموس سل کارسینوما
اغلب در نواحی روی میدهد که در معرض پرتوهای UV هستند، مثلا صورت، گوشها و پشت دستها.. پینههای پوسته دار و قرمز رنگ تبدیل به برآمدگی میشوند که به رشد خود ادامه میدهد.. برآمدگی که به راحتی خونریزی میکند و خوب نمیشود یا خوب میشود و دوباره ظاهر میشود.
ملانوما
ملانوما خطرناکترین نوع سرطان پوست است که بیشتر در افرادی که پوست روشن دارند دیده میشود. خال در هر قسمتی از بدن که لبههای آن تغییر شکل دادهاند، نامتقارن است و چند رنگ دارد از علائم ملانوماست. خالی که تغییر رنگ داده یا به مرور زمان بزرگتر شده میتواند ملانوما باشد. خالی که بزرگتر از یک مداد پاک کُن است.
سرخچه
سرخچه یک عفونت ویروسی است که به نام سرخک آلمانی نیز معروف است.. با یک کهیر یا جوش صورتی یا قرمز رنگ روی صورت شروع شده و سپس به سمت پایین و سایر قسمتهای بدن میرود و همه جا پخش میشود.
تب خفیف، تورم و حساس شدن غدد لنفاوی، گرفتگی یا آبریزش بینی، سر درد، درد عضلانی، قرمزی و التهاب چشمها برخی از علائم سرخجه هستند. سرخجه یک بیماری خطرناک برای زنان بارداری است، زیرا میتواند سبب سندرم سرخجه مادرزادی در جنین شود.. سرخجه از طریق واکسیناسیون معمول در کودکی قابل پیشگیری است.
بیماری خراش گربه
این بیماری از طریق خراشها و چنگهای گربههای آلوده به باکتری بارتونلا هنسلا منتقل میشود.. یک برآمدگی یا تاول در ناحیهی خراشیده شده ظاهر میشود.. تورم غدد لنفاوی نزدیک به محل خراش یا گاز گرفتگی، تب خفیف، خستگی، سر درد و بدن درد برخی از علائم بیماری خراش گربه هستند.
برآمدگیهای گردن از کجا میآیند؟
برآمدگی گردن میتواند سخت یا نرم باشد، حساس به لمس باشد یا نباشد، میتواند داخل یا زیر پوست قرار بگیرد و یا از بافتها یا اندامهایی در گردن باشد. اینکه برآمدگی کجا قرار گرفته است، نقش مهمی در تشخیص آن دارد. زیرا عضلات، بافتها و اندامهای نزدیک به گردن زیادند و برآمدگیهای گردن در جاهای زیادی میتوانند واقع شوند، از جمله:
- غدد لنفاوی
- غده تیروئید
- غدد پاراتیروئید که چهار غدهی کوچک هستند و پشت تیروئید واقع شدهاند.
- عضلات گردن
- عصب لارینژیال
- نای یا خرخره
- حنجره
- مهرههای گردنی
- عصبهای سمپاتیک و سیستم عصبی پاراسمپاتیک
- غدد بزاقی
- عروق و رگهای گوناگون
شایعترین علتهای برآمدگیهای گردن
تورم غده لنفاوی، شایعترین علت برآمدگی در گردن است. غدد لنفاوی حاوی سلولهایی هستند که به بدن در مبارزه با عفونتها کمک کرده و به سلولهای سرطانی حمله ور میشوند. وقتی شما بیمار هستید، غدد لنفاویتان ممکن است بزرگ شوند تا به مبارزه با عفونت کمک کنند.
سایر علتهای بزرگ شدن غدد لنفاوی شامل عفونت گوش، عفونت سینوسها، عفونت لوزهها، گلو درد، عفونتهای دندانی و عفونتهای باکتریایی پوست سر میشوند.
بیماریهای دیگری نیز وجود دارند که میتوانند سبب برآمدگی در گردن شوند:
- بیماریهای خود ایمنی، سرطان و سایر اختلالات تیروئید مانند گواتر ناشی از کمبود یُد.
- ویروسها مانند اوریون
- آسیب یا تورتیکولیس (کجی گردن در نوزادان) میتواند سبب یک برآمدگی در عضلات گردن شود.
پزشک چه خواهد کرد؟
پزشک در مورد سوابق پزشکیتان، جزئیاتی درباره سبک زندگیتان و علائم و نشانههایی که دارید سوال خواهد کرد. پزشک از شما میپرسد علائمتان از چه زمانی شروع شدهاند و چقدر شدت دارند. پزشک معاینهی بالینی نیز انجام میدهد.
پزشک طی معاینهی بالینی، پوست سر، گوشها، چشمها، بینی، دهان، گلو و گردنتان را به دقت معاینه خواهد کرد. ضمنا هر گونه تغییرات غیرعادی پوست یا سایر علائم مرتبط نیز بررسی میشوند.
تشخیص پزشکی برآمدگی گردن
تشخیص بر اساس علائم، سابقهی پزشکی و نتیجه معاینهی بالینی صورت میگیرد. در برخی موارد، ممکن است به متخصص گوش و حلق و بینی جهت ارزیابی دقیق ارجاع داده شوید.
پزشک ممکن است آزمایشاتی از شما به عمل آورد تا علت برآمدگی گردنتان را مشخص کند. مثلا تعداد گلبولهای سفید خون (WBC) در صورت وجود یک عفونت، بالا خواهد بود. سایر تستهای تشخیصی شامل این موارد میشود: عکس اشعه X از سینوسها، عکس اشعه X از سینه که نشان خواهد داد آیا مشکلی در ریهها، نای و یا غدد لنفاوی سینه وجود دارد، سونوگرافی گردن، MRI سر و گردن که تصاویری دقیق از ساختارهای سر و گردن ارائه میدهد.
درمان برآمدگی گردن
نوع درمان بستگی به مشکل اصلی دارد. برآمدگیهایی که توسط عفونتهای باکتریایی ایجاد شدهاند با آنتی بیوتیکها درمان میشوند. گزینههای درمانی برای سرطان سر و گردن شامل عمل جراحی، رادیو تراپی و شیمی درمانی میشوند.
تشخیص به موقع، کلید درمان موفق است. بیشتر سرطانهای سر و گردن در صورتی که زود تشخیص داده شوند، با عوارض جانبی بسیار کمی قابل درمان هستند.
منبع: healthline