سونوگرافی و همه کاربردها و خطراتش
وب‌سایت روزیاتو – گلریز برهمند: اسکن سونوگرافی نوعی آزمایش پزشکی است که در آن با استفاده از امواج صوتی فرکانس بالا از درون بدن تصاویر زنده گرفته می شود.
این تکنولوژی شبیه همان چیزی است که در سیستم های رادار و سونار (ردیاب صوتی) استفاده می شود و نیروهای نظامی به وسیله ی آن هواپیماها و کشتی ها را ردیابی می کنند.
اسکن سونوگرافی این امکان را به پزشکان می دهد تا بدون شکافتن بدن، مشکل اندام ها، عروق و بافت های درون آن را ببینند.
اسکن سونوگرافی چه کاربردهایی دارد؟
سونوگرافی اغلب مردم را به یاد بارداری می اندازد. مادران باردار با استفاده از اسکن سونوگرافی می توانند تصویر کودک متولد نشده ی خود را ببینند. با این حال این آزمایش کاربردهای زیاد دیگری هم دارد.
پزشکان انجام این آزمایش را در مواردی مثل احساس درد، متورم شدن یا دیگر علائمی تجویز می کنند که نیاز به مشاهده ی داخل اندام ها را ایجاد می کند. اندام هایی که با اسکن سونوگرافی می توانند تصویر آن ها را ثبت کرد عبارتند از: مثانه، مغز (در خردسالان)، چشم ها، کیسه ی صفرا، کلیه ها، کبد، تخمدان ها، لوزالمعده، طحال، غده ی تیروئید، بیضه ها، رحم و عروق خونی.
چطور خود را برای آزمایش سونوگرافی آماده کنیم؟
نحوه ی آماده شدن برای اسکن سونوگرافی به ناحیه یا اندامی بستگی دارد که قرار است از آن عکسبرداری شود.
احتمالا پزشک تان به شما می گوید که ۸ تا ۱۲ ساعت قبل از سونوگرافی چیزی نخورید، به ویژه اگر قرار باشد از شکم تان عکسبرداری شود. مواد غذایی هضم نشده ممکن است جلوی امواج صوتی را بگیرند و در نتیجه تصویر واضحی از وضعیت اندام مورد نظر به دست نیاید.
برای عکسبرداری از کیسه ی صفرا، کبد، لوزالمعده یا طحال، احتمالا به شما گفته می شود که شب قبل از آزمایش، یک وعده غذای فاقد چربی بخورید و بعد از آن تا زمان انجام آزمایش دیگر چیزی نخورید. با این حال، خوردن آب و داروهای تجویز شده ایرادی ندارد.
در مورد عکسبرداری از دیگر نقاط بدن، احتمالا پزشک تان به شما می گوید که آب زیادی بخورید و ادرار نکنید تا مثانه پر شود و تصویر واضح تری از آن به دست بیاید.
حتما پزشک خود را از داروهای تجویزی و بدون نسخه و یا مکمل های گیاهی ای که قبل از سونوگرافی مصرف کرده اید مطلع کنید.
خیلی مهم است که عینا به توصیه های پزشک عمل کنید و همه ی سؤالاتتان را قبل از انجام آزمایش از او بپرسید.
سونوگرافی چه خطراتی دارد؟
آزمایش سونوگرافی کمترین خطر را دارد. برخلاف دیگر روش های عکسبرداری پزشکی مثل رادیوگرافی یا سی تی اسکن، در سونوگرافی از اشعه استفاده نمی شود، به همین دلیل روش مناسبی برای بررسی وضعیت رشد جنین در دوران بارداری است.
آزمایش سونوگرافی چطور انجام می شود؟
قبل از آزمایش، روپوش مخصوص بیمارستان را به تن می کنید. سپس احتمالا روی یک تخت دراز می کشید تا از بخشی از بدن تان عکسبرداری شود.
تکنیسین سونوگرافی که به او سونوگرافر گفته می شود، یک ژل روان کننده ی مخصوص به پوست تان می مالد. این ژل جلوی اصطکاک را می گیرد، در نتیجه تکنسین می تواند مبدل سونوگرافی را روی پوست تان بکشد.
مبدل ظاهری شبیه به میکروفون دارد. کاربرد دیگر ژل روان کننده کمک به انتقال امواج صوتی است.
مبدل، امواج صوتی فرکانس بالا را به درون بدن می فرستد. این امواج بعد از برخورد به یک جسم متراکم مثل یک اندام یا استخوان، انعکاس پیدا می کنند.
امواج منعکس شده درون یک کامپیوتر ظاهر می شوند. فرکانس این امواج صوتی بلندتر از آن است که گوش انسان قادر به شنیدن آن ها باشد. این امواج تصویری به وجود می آورند که پزشک می تواند آن را تفسیر کند.
بسته به ناحیه ای که از آن عکسبرداری می شود، ممکن است لازم باشد حالت قرارگیری بدن تان را تغییر دهید تا تکنسین بتواند دسترسی بهتری به آن قسمت از بدن تان داشته باشد.
بعد از آزمایش، ژل روان کننده را از پوست تان پاک می کنند. کل فرآیند آزمایش، بسته به قسمتی از بدن که از آن عکسبرداری می شود، معمولا کمتر از ۳۰ دقیقه طول می کشد. بعد از پایان آزمایش، می توانید فعالیت های همیشگی تان را از سر بگیرید.
بعد از اسکن سونوگرافی
بعد از آزمایش سونوگرافی، پزشک تان تصاویر به دست آمده را به دنبال هر گونه مورد غیر عادی بررسی می کند. سپس با شما درباره ی نتیجه ی اسکن صحبت یا زمان ویزیت های بعدی را تعیین می کند.
اگر مورد غیر عادی ای در سونوگرافی شما وجود داشته باشد، احتمالا بسته به ناحیه ای که باید مورد بررسی قرار بگیرد آزمایش های دیگری هم برایتان تجویز می شود، مثل سی تی اسکن، ام آر آی یا نمونه برداری بایوپسی از بافت.
اگر مشکل تان با تصاویر سونوگرافی قابل تشخیص باشد، احتمالا پزشک تان بالافاصله درمان شما را شروع می کند.
