سنکوپ به چه معنی است؟ علل و راههای درمان آن
سنکوپ که در زبان عامه کوپ کردن نیز نامیده میشود، از دست رفتن هوشیاری برای مدت زمانی نه چندان طولانی است که در آن شخص وضعیت بدنی (پوستورال تُن postural tone) خود را از دست میدهد.
علتها و عوامل مستعدکننده سنکوپ یا Syncope
کاهش حاد و برگشت پذیر جریان خون مغز که باعث تغییر گذرای سطح هوشیاری میگردد، سنکوپ نامیده میشود. اغلب به علت اختلال عملکرد قلبی، مغزی عروقی یا اتونوم رخ میدهد.
- بیشتر علل احتمالاً وازوواگال هستند.
- علل مغزی – عروقی: بیماری کاروتید، نارسایی ورتبرویازیلار
۴۰٪ موارد ایدیوباتیک است.
علل قلبی شامل: آریتمیها، MI بیماریهای دریچهای و مسمومیتهای دارویی (مانند دیجیتال، کیتیدین، پروپرانولول، پروکائین امید)
اپیدمیولوژی سنکوپ
۳٪ ازویزیتهای اورژانسها مربوط به سنکوپ است.
تشخیص افتراقی سنکوپ
- هایپوگلیسمی
- آنمی
- حملات اضطراب
- تشنج
علائم و نشانههای سنکوپ
- احساس سبکی سر
- ازدست دادن تونیسیته موتور
- تغییرات گذرا در سطح هوشیاری
- رنگ پریدگی
- بیحالی
- تنفس سریع و سطحی
- ممکن است مربوط به موقعیت شخص باشد (مثل افت فشار آرتوسناتیک) یا مربوط به شرایط بیمار باشد (مثل سرفه، دفع ادرار و مدفوع)
تشخیص سنکوپ
- شرح حال و معاینه فیزیکی
- معاینه کامل قلبی – عروقی و نورولوژیک
- فشار خون در حالت دراز کشیده، نشسته و ایستاده
- رابطه با وضعیت فیزیک؛ فعالیت و اتفاقات تسریع کننده.
- سابقه پزشکی و داروها
– EKG باید در بیشتر بیماران گرفته شود.
CBC- و بیوشیمی ممکن است آنمی، هایپوگلیسمی، اختلالات آب و الکترولیت را به عنوان علت سنکوپ شناسایی کند.
- تستهای تکمیلی قلبی عروقی (آنزیمهای قلبی، هولتر مونیتور ۲۴ ساعته اکوکاردیوگرافی؛ تست ورزش مونیتورینگ قلبی تهاجمی)
- بررسی ادرار، خون از نظر وجود سموم
- تصویر برداری از سیستم عصبی: داپلر اولتراسوند کاروتید و یا بازیلار آنژیوگرافی، EEG درصورت شک به تشنج
- ممکن است آزمایش Tilt tsble باعث القاء شوک وازوواگال گردد.
درمان سنکوپ
- درمان اختلالات زمینهای
پیش آگهی / سیر بالینی سنکوپ
- بیشتر بیمارانیکه دچار سنکوپ میشوند آسیبهای ناشی از افتادن را تجربه میکنند.
- پیش آگهی به علت سنکوپ بستگی دارد.