بیش از نیمی از جمعیت جهان در شهرها زندگی میکنند، اما در ژاپن ۹۲ درصد مردم شهرنشیناند، پس پایا بودن شهر چالش مهمی است و ژاپن با این دیدگاه شهرهای تازهای میسازد.
شهر هوشمند نیاز نیست لزوما غولآسا باشد. در ژاپن، اجتماعات کوچک هم از فناوریهای روز نظیر اینترنت اشياء و اقتصاد تسهیمی استفاده میکنند تا پایاتر باشند.
شهرک هوشمند فوجیساوا روی بقایای کارخانهٔ قدیمی پاناسونیک بنا شده و حالا میزبان ۲۰۰۰ شهروند است. هر خانه، صفحات خورشیدی و سامانهای نظارتی دارد که ساکنان میتوانند به کمک آن مصرف انرژی خود را هم در خانه و هم در کل شهر مشاهده کنند.
برای رفتاری که به کاهش گاز کربنیک بینجامد به شهروندان جایزه میدهند و آنها را به دوچرخهسواری و استفادهٔ اشتراکی از ماشینهای برقی تشویق میکنند.
بر خلاف دیگر شهرهای بهرهمند از فناوری روز، در این شهرک اولویت با شهروندان است. ۱۸ سازمان برای تحقق این پروژه همکاری کردند و شهرسازان ژاپنی فوجیساوا را برای صد سال آینده طراحی کردهاند و هر جنبه از زندگی شهروندان را در نظر گرفتهاند؛ از مصرف انرژی و حملونقل، تا فعالیت اجتماعی و خدمات اورژانس.
از آنجا که تقاضا برای زندگی سالم و پربار در جهان، و از بهویژه در چین افزایش یافته، چینیها شهر ژاپنی فوجیساوا را بهعنوان نمونهای موفق الگوی کار قرار دادند و براساس مدل مدیریت شهریِ آن شهرک هوشمند ایژینگ را در شرق چین طراحی کردند. تمامی خانههای این شهرک در فاز اول ساخت بهسرعت پیشفروش شد.
کاشیوانوها یک زیستشهر دیگر ژاپنی است. شبکه نیروگاهی این شهرک، بزرگترین باتریهای لیتیومی ژاپن را در خود دارد و در کنار صفحات خورشیدی، برای پشتیبانی انرژی خود نیز از ژنراتورهای گازسوز بهره میبرد. این شبکه میتواند در صورت قطع ناگهانی برق، تا سه روز برقِ کل شهر را تأمین کند.
زلزلهٔ سال ۲۰۱۱ در این شهر باعث قطع برق و خاموشی طولانی شد بنابراین بعدها سامانهٔ مدیرت مصرف برق شهر هم از نو طراحی شده، و مصرف انرژی را در ساعات اوج، یکچهارم کاهش داده است.
آتسوشی دگوچی، مدیر گروه دانشهای پیشرو در دانشگاه توکیو میگوید: «ژاپن در حال حاضر با طرح دولتی موسوم به جامعهٔ ۵ در حال ساخت شهرهای هوشمند است و ایدهٔ این کار براساس انسانمحوری شکل گرفته است. مسئله این نیست که شهرک کاشیوانوها فقط از تازهترین فناوریها بهرهمند باشد، بلکه میخواهیم کاری کنیم که مردم بتوانند شهری بسازند که همه از زندگی در آن راضی باشند. »
ساکنان محلی میتوانند در «کانون طراحی شهری» اطلاعات بیشتری دربارهٔ شهر هوشمند و اجتماع خود پیدا کنند.
این کانون همچنین محلی است برای گردهمایی سهامداران این شهرک، کارشناسان فنی و نیز متخصصان دانشگاهی. چراکه ژاپنیها راز موفقیت شهر هوشمند آینده را همکاری میدانند.