اگر فر داشته باشید و اهل آشپزی با آن باشید این مطلب حسابی به دردتان می‌خورد. در توضیحات بخش‌هایی از مطلب، جزئیاتی ذکر شده است درباره اینکه کدام انواع ظروف برای تهیه کدام انواع مواد غذایی یا خوراکی در فر بهترین انتخاب‌اند. با ما همراه باشید.
از چه جنس ظرف‌هایی می‌توان در فر استفاده کرد؟
- ظرف‌های فلزی: مثل ظرف‌هایی که از جنس فولاد ضدزنگ‌اند. البته به‌شرط آنکه دسته چوبی یا پلاستیکی نداشته باشند.
- ظرف‌های سیلیکونی: این ظروف از دیگر ظروف مخصوص فر هستند. ظرف‌های سیلیکونی مخصوصا برای طبخ و پخت مواد خوراکی در فر طراحی شده‌اند.
- ظرف‌های سرامیکی: البته به خاطر داشته باشید برخی ظرف‌های سرامیکی برچسب یا پرداخت تزیینی دارند. نباید از این نوع ظروف سرامیکی در فر استفاده کرد. هنگام خرید ظرف‌های سرامیکی، بپرسید که امکان گذاشتن محصولی که می‌خرید در فر وجود دارد یا خیر.
- ظرف‌های شیشه‌ای مخصوص فر: فقط مراقب باشید این ظرف‌ها را در معرض نوسان‌های ناگهانی حرارتی قرار ندهید؛ مثلا آنکه بخواهید ظرف را از فر داغ خارج کنید و زیر آب سرد بگیرید یا آنکه ظرف شیشه‌ای یا سرامیکی را مستقیم از فریزر خارج کنید و در فر در معرض حرارت بالا قرار دهید. در این صورت، ممکن است ظرف ترک بخورد و آسیب ببیند.
پرکاربردترین ظروف مخصوص فر کدام‌اند؟
در این بخش، پرکاربردترین ظروف مخصوص فر را معرفی می‌کنیم. همچنین، جزئیاتی راجع‌به ویژگی‌ها و کاربردهای هریک و اینکه برای پخت چه نوع خوراکی‌هایی بهترند در اختیارتان خواهیم گذاشت.
۱. ظروف آلومینیمی مخصوص فر
آلومینیوم سبک‌وزن و ارزان‌قیمت است و برای پخت کیک در فر انتخاب خوبی است. البته بهتر است استفاده از این نوع ظروف برای پخت کیک را محدود به کیک‌ها و شیرینی‌های ساده کنید که خیلی زمان پختشان طولانی نباشد. اگر از انواع ظروف آلومینیمی سنگین و ضخیم استفاده کنید که لایه اکسیدِ محافظ دارند (اصطلاحا به این نوع ظروف آلومینیمیِ مخصوص فر، آنودایزشده، به انگلیسی Anodized می‌گویند)، از بابت طولانی‌شدن زمان پخت دیگر جای نگرانی نخواهد بود. این دسته از ظروف آلومینیمی تحمل حرارت‌های بالاتر را دارند.
انواع کیک‌ها و نان‌ها، شیرینی‌جات و بیسکویت، نان‌های شیرینی مربایی (تارت) و خوراکی‌های دیگری نظیر اینها، که معمولا زمان پختشان چندان طولانی نیست، انتخاب‌هایی مناسب برای پخت در ظروف آلومینیمی‌اند. بهتر است کیک‌ها و شیرینی‌های میوه‌ای را در ظرف‌های نازک‌تر آلومینمی نپزید.
۲. ظروف چدنی با پوشش نچسب
ظروف چدنی از دیگر ظرف‌هایی‌اند که برای استفاده در فر کاربرد دارند. غذاهایی مثل انواع سوپ یا آش را می‌توان در فر و با استفاده از ظروف چدنی پخت (و البته سایر غذاها و خوراکی‌هایی را که دستورپخت مشابه دارند)؛ مثلا خوراک گوشت و سبزیجات را که در آبِ گوشت یا چیز دیگری پخته می‌شود می‌توان در این نوع ظروف در فر پخت.
۳. ظروف مخصوص فر از جنس شیشه
برخی از انواع ظروف مخصوص فر از جنس شیشه‌اند که کاربردهای مختلف و متعددی دارند. البته بیشتر برای تهیه‌کردن کیک، شیرینی، انواع پای و چیزهای دیگری نظیر اینها استفاده می‌شوند. پخت خوراک گوشت و سبزیجاتِ مورد قبلی هم با این ظروف شیشه‌ای مخصوص فر امکان‌پذیر است.
۴. ظروف چندلایه مخصوص فر
ماهیتابه‌های چندلایه از دیگر ظروفی‌اند که امکان استفاده‌شان در فر وجود دارد. برای درست‌کردن این نوع ظرف‌ها، لایه‌هایی از فلزهای مختلف مس، آلومینیم، فولاد ضدزنگ و تیتانیوم را روی هم می‌ریزند. نتیجه کار ماهی‌تابه چندلایه خواهد بود که بسیار کارآمد است و برای پخت انواع مواد خوراکی و غذایی در فر، کارایی خواهد داشت. البته در حال حاضر، بیشتر مدل‌های ظروف چندلایه با فولاد ضدزنگ و یک پوشش آلومینیمی درست می‌شوند.
خوبی این نوع ماهیتابه‌ها این است که در آنِ واحد، از مزایای فلزات مختلف بهره‌مندند؛ مثلا فولاد ضدزنگ جلوی واکنش میان آلومینیم با غذا را می‌گیرد، سرعت پخت را آهسته‌تر می‌کند و در نهایت، نمی‌گذارد غذا بسوزد.
۵. سایر ظروف مخصوص فر
در ادامه، به‌طور تیتروار، به سایر ظروفی اشاره خواهیم کرد که بسته به برخی مسائل و در برخی مواقع، برای استفاده در فر مناسب‌اند و از این حیث کاربرد دارند:.
- ظروف سنگی؛
- ظروف سیلیکونی؛
- ظروفی از جنس فولاد ضدزنگ؛
- ظروف حلبی (ظرف‌هایی از جنس قلع).
از چه ظروفی نباید در فر استفاده کرد؟
به‌طور کلی، ظرف‌های پلاستیکی نباید در فر استفاده شوند. برخی مدل‌های ظرف‌های پلاستیکی قابلیت تحمل حرارت بالا را دارند؛ اما یافتن این نوع ظرف‌ها کار راحتی نیست. بهتر است تا حد امکان از آشپزی با ظروف پلاستیکی در فر بپرهیزید. البته با هر ظرف شیشه‌ای هم نمی‌توان در فر غذا پخت. در این بخش، از جزئیات بیشتری درباره ظروف نامناسب برای استفاده در فر خواهیم گفت.
۱. ظروف پلاستیکی
فرقی نمی‌کند ظرف پلاستیکی از چه نوعی باشد و تحت چه شرایطی درست شده باشد، به‌هیچ‌عنوان نباید از این ظرف‌ها در فر استفاده کرد، هرقدر هم که حرارت فر کم باشد.
۲. ظروف شیشه‌ای نامناسب برای فر
هنگام معرفی ظروف مخصوص فر ، اشاره شد که امکان استفاده از برخی انواع ظرف‌های شیشه‌ای در فر وجود دارد، اما نه همه آنها. شیشه باید تحت شرایط خاص و در معرض حرارت‌های بالا درست شده باشد که بتوان از آن در فر استفاده کرد. اگر ظروف شیشه‌ای خیلی سرد یا ترک‌خورده و آسیب‌دیده باشند، گذاشتن آنها در فر کار درستی نیست.
آیا می‌شود از ظروف چینی در فر استفاده کرد؟
پاسخ به این سؤال کمی دشوار است. ظروف چینی انواع و مدل‌های مختلفی دارند و از میانشان فقط برخی مدل‌ها در فر قابل‌استفاده‌اند. هنگام خرید ظرف چینی، اگر قصد استفاده از آن در فر را دارید، کمی راجع‌به این موضوع پرس‌وجو کنید؛ اینکه ظرف چینی تحت چه حرارت و دمایی درست شده است یا آنکه از چه مواد و متریالی برای تهیه‌اش استفاده شده است.
نکات پایانی
- اگر قصد خرید ظروف مخصوص فر را دارید و هدفتان از خرید وسایل و ظروف دنبال‌کردن این نوع خاص از روش‌های طبخ و پخت مواد غذایی و خوراکی است، حتما راجع‌به محصولی که می‌خرید با فروشنده صحبت کنید و جویای اطلاعات بیشتری شوید.
- اگر محصول موردنظر را از میان ظرف‌های فلزی یا آهنی و امثال آن انتخاب کنید که مستحکم‌ترند، جای نگرانی کمتر می‌شود. منتها وقتی قصد خرید محصولاتی را دارید که ظریف‌ترند و مثلا از شیشه یا آلومینیم نازک درست شده‌اند، حتما باید تحقیق کنید و ببینید محصول خاصی که مدنظر شماست در فر قابل‌استفاده هست یا خیر.