رفتار با فرد معتاد در مصمم شدن او برای ترک مواد مخدر بسیار موثر است و نباید آن را دست کم گرفت. کمک گرفتن از مشاور و درک کردن کامل فرد معتاد و شرایط او از مهم ترین نکات در رفتار با اینگونه افراد است.
ستاره | سرویس روانشناسی – اعتیاد به قدری همه‌گیر است که همه ما حداقل یک فرد معتاد در اطرافیان خود می‌شناسیم. اعتیاد به موادمخدر و نوشیدنی‌های الکلی از رایج‌ترین اعتیادهای دنیا هستند. عواقب بد اعتیاد نه تنها به خود فرد آسیب می‌زند بلکه بر زندگی اطرافیان وی نیز تاثیر بدی می‌گذارد. البته باید به یاد داشته باشیم که اعتیاد پایان زندگی فرد معتاد نیست و می‌توان شرایط را تغییر داد، اما چگونه می‌توان شرایط را تغییر داد؟ نحوه رفتار با فرد معتاد قبل و بعد از ترک اعتیاد چگونه است؟ چطور به فرد معتاد برای ترک کردن انگیزه بدهیم؟ اگرشما هم به دنبال پاسخ این پرسش‌ها هستید، با ما همراه باشید. در این مقاله قصد داریم به چگونگی رفتار با فرد معتاد قبل و بعد از ترک اعتیاد بپردازیم.
در این مطلب می‌خوانید:
نحوه کمک به فرد مهتاد
متاسفانه آمار اعتیاد در جامعه کم نیست، اما فارغ از علتی که یک فرد به سمت اعتیاد رفته است باید به او کمک کرد تا به عنوان فردی پاک به آغوش خانواده و جامعه بازگردد. بنابراین اگر متوجه علائم اعتیاد به مواد مخدر در یکی از اطرافیان خود شدید، بی تفاوت از کنار آن رد نشوید.
۱. درباره اعتیاد اطلاعات کاملی کسب کنید
هنگامی که متوجه شدید که یکی از اطرافیانتان درگیر اعتیاد شده سعی کنید تا جایی که می‌توانید درباره نوع اعتیاد او و روش ترک آن تحقیق کنید. هرچه اطلاعات بیشتری در این باره داشته باشید، درک بهتری از وضعیت خواهید داشت و بهتر می‌توانید به او کمک کنید.
بیشتر بخوانید: روش‌های ترک اعتیاد- چگونه اعتیاد را ترک کنیم؟
۲. از مشاور و روانشناس کمک بگیرید
برای کمک به فرد معتاد مراجعه به مشاور و روانشناس را فراموش نکنید. این افراد متخصص می‌توانند علت اعتیاد را ریشه‌یابی کنند و نحوه برخورد با فرد معتاد را به شما آموزش دهند. این امر به شما کمک می‌کند تا فرد معتاد را درک کنید و اعتیاد را مانند یک بیماری درنظر بگیرید. علاوه بر آن برای مدیریت رفتار خود و خانواده فرد معتاد، مشاور می‌تواند راهکارهای بسیار مفیدی را ارائه دهد.
۳. انتقاد و قضاوت ممنوع!
هنگامی که متوجه اعتیاد یکی از اطرافیانتان شدید، به یاد داشته باشید که به هیچ وجه او را قضاوت نکنید و به باد انتقاد نگیرید. گفتن جملاتی مثل ” مگه تو توی زندگیت چی کم داشتی؟” و مانند آن به فرد معتاد این حس را می‌دهد که شما از شرایط او بی‌خبرید و موقعیت او را درک نمی‌کنید. لذا از حرف زدن با شما و قبول کردن پیشنهاد ترک اعتیاد امتناع خواهد کرد.
۴. نسبت به شرایط بی‌تفاوت نباشید
شاید با خود فکر کنید که بهترین راهکار این است که نسبت به شرایط بی‌تفاوت باشید یا طوری رفتار کنید که انگار هنوز هم از اعتیاد فرد مورد نظر بی‌خبر هستید. به طور معمول، علت انتخاب این راهکار این است که اعتقاد دارید فرد معتاد برای جلب توجه این کار را می‌کند و اگر با بی‌توجهی اطرافیان روبه‌رو شود، به سوی ترک اعتیاد خواهد رفت. دلیل دیگر ترس از آشکار شدن اعتیاد فرد معتاد است، در این حالت تصور می‌شود اگر مسئله اعتیاد یک فرد پنهان باقی‌نماند، او آشکارا به کار خود ادامه می‌دهد. متاسفانه این راهکارها به هیچ وجه نتیجه مثبتی به همراه نخواهد داشت و فقط دوره اعتیاد فرد را طولانی‌تر می‌کند.
انگیزه دادن به معتادان برای ترک کردن
برای مجاب کردن فرد معتاد به ترک اعتیاد، ابتدا باید انگیزه لازم را در او به وجود آورید.
۱. از روی ترحم و دلسوزی کاری را انجام ندهید
هنگامی که تصمیم گرفتید در مورد ترک اعتیاد با فرد مورد نظر صحبت کنید، نباید لحن و رفتار شما به گونه‌ای باشد که ظرف مقایل فکر کند دلتان برای او می‌سوزد و از روی ترحم این کار را می‌کنید. همیشه قصد افراد برای تشویق یک فرد به ترک اعتیاد باید از روی عشق و مصلحت‌خواهی باشد.
۲. فضای خانه را متشنج نکنید
گریه و غرغر کردن، تنها شما را از نظر روحی تخلیه می‌کند اما باعث مصمم شدن فرد به ترک اعتیاد نمی‌شود. لذا صبور باشید و جو خانه را صمیمی و گرم نگه دارید.
۳. به فرد معتاد احساس گناه ندهید
برخی افراد باور دارند که اگر از آسیب‌هایی که فرد معتاد به علت اعتیاد خود به خانواده و اطرافیان خود وارد کرده است حرف بزنند، احساس گناهی که در او شکل می‌گیرد منجر به تصمیم برای ترک اعتیاد می‌شود. متاسفانه این باور بسیار اشتباه است و اثر معکوس دارد. زیرا تنها چیزی که می‌تواند احساس گناه را در این افراد از بین ببرد مصرف دوباره موادمخدر است.
۴. ارائه راهکار خوب برای ترک کردن اعتیاد
فرد معتاد درمانده است و نیاز دارد که یک راهکار عملی و منطقی به او معرفی شود. لذا برنامه‌های فشرده و راهکارهای غیرعملی نتیجه مفیدی نخواهند داشت.
۵. حمایت کردن
به او نشان دهید که برای ترک کردن به طور همه جانبه از او حمایت خواهید کرد. منظور از حمایت، بعد مادی نیست بلکه حمایت روحی و روانی بسیار از آن مهم‌تر است. اینکه فرد معتاد احساس کند که او و شرایطی که دارد را درک می‌کنید و از سختی‌ها و مشکلات ترک اعتیاد آگاه هستید، باعث می‌شود که با اطمینان بیشتری تصمیم به ترک بگیرد و انگیزه خود را از دست ندهد.
رفتار با فرد معتاد در حال ترک
در صورتی‌که موفق شدید یک فرد معتاد را راضی به ترک اعتیاد کنید، گام بزرگی برداشته‌اید، اما این پایان راه نیست. زیرا نحوه رفتار با فرد معتاد در حال ترک بسیار مهم است.
۱. انتظارات خود را مدیریت کنید
باید بدانید که روند ترک اعتیاد طولانی و زمان‌بر است، بنابراین توقع نداشته باشید که در طی یک هفته یا چند روز اتفاق نمی‌افتد. لذا صبر داشته باشید و با یک رفتار اشتباه، روند ترک اعتیاد را مختل نکنید. مراجعه به مشاوره و صحبت با خانواده‌هایی که این روند را طی کرده‌اند باعث می‌شود که رفتار و انتظارات درستی از این مرحله به دست آورید.
۲. او را به عنوان عضوی از خانواده بپذیرید
سرد بودن جو خانه و جدا بودن فرد معتاد از بقیه خانواده منجر به احساس طرد شدگی و بازگشت به سمت مواد مخدر می‌شود. باهم غذا خوردن، صحبت کردن و خندیدن باعث می‌شود که فرد از محیط قبلی خود دور شود و در تصمیم ترک اعتیاد خود مصمم باقی بماند. اولین محیط اجتماعی هر انسانی، خانه و خانواده است. لذا مفید واقع شدن در خانواده و این باور که خانواده به او نیاز دارد، بزرگ‌ترین انگیزه برای رهایی از موادمخدر است.
رفتار با فرد معتاد پس از ترک
لازم است بدانید که ترک کردن، اولین گام در سلسله مراتب درمانی است، بنابراین پس از ترک نباید او را تنها بگذارید، بلکه باید با رفتار مناسب کمک کنید تا مابقی مراحل را نیز به خوبی پیش برود و از اعتیاد خلاص شود. گام‌های بعدی ترک اعتیاد عبارتند از:
- وارد شدن دوباره فرد به جامعه
- یاد گرفتن مهارت نه گفتن
- معاشرت با دوستان جدید
- پیدا کردن شغلی مناسب و نداشتن وقت خالی
- ورزش کردن منظم
- ستایش شدن از طرف دیگران به خاطر پیروزی در ترک اعتیاد
سخن آخر
همیشه به یاد داشته باشید که معتاد یک بیمار است و نجات او منجر به نجات جامعه می‌شود. کمک کردن به او سخت است، اما غیرممکن نیست. همانطور که گفته شد چگونگی رفتار با فرد معتاد برای کمک به فردی که در دام اعتیاد است، اهمیت فراوانی دارد، در این راستا استفاده از تجربیات معتادان در حال ترک می‌تواند به خانواده معتاد و خود فرد کمک بزرگی کند. لذا پیشنهاد می‌کنیم مقاله ترک اعتیاد مواد مخدر- تجربیات معتادان در حال بهبودی را مطالعه کنید. اگر بقیه در این راه موفق بوده‌اند، پس چرا شما موفق نشوید؟ آیا شما تا به حال اعتیاد داشته‌اید؟ آیا در ترک آن موفق بوده‌اید؟ آیا تجربه‌ای از رفتار با فرد معتاد را دارید؟ فراموش نکنید که شما می‌توانید با اشتراک گذاشتن نظرات و تجربیات خود از طریق ستاره به کسانی که موقعیت شما را دارند، کمک کنید.