گجت نیوز – مومیایی آمنهوتپ یکم، یکی از فرعونهای معروف مصر باستان آنچنان به زیبایی با حلقههای گل و یک ماسک صورت طبیعی پوشیده شده بود که دانشمندان نسبت به باز کردن آن تردید داشتند. تا اینکه ۳۰۰۰ سال پس از دفن وی، گروهی از پژوهشگران تصمیم گرفتند برای اولین بار از سیتی اسکن برای باز کردن پوششهای قرار گرفته روی بدن او استفاده کنند تا ببینند که چه چیزی در زیر این همه لایه قرار گرفته است.
اولین تصاویر دیجیتال از مومیایی آمنهوتپ یکم
پژوهشگران متوجه شدند که این فرعون که از سال ۱۵۲۵ تا ۱۵۰۴ پیش از میلاد حکمرانی میکرده، در زمان مرگ تنها ۳۵ سال سن داشته است. قد او ۱۶۹ سانتیمتر بود و ختنه شده بود. او همچنین دندانهای خوبی نیز داشت. Sahar Saleem یکی از نویسندگان مقاله مربوطه و استاد رادیولوژی دانشکده پزشکی دانشگاه قاهره در این رابطه گفت:
در زیر لایههای مختلف ۳۰ طلسم و همچنین یک کمربند طلای منحصر به فرد با دانههای طلایی وجود داشت.
Zahi Hawass، وزیر سابق باستانشناسی مصر و دیگر نویسنده مقاله چاپ شده در ژورنال Frontiers in Medicine بر این باور است که شاید این کمربند «معنایی جادویی» داشته باشد و هرکدام از طلسمها نیز نقش خاصی در کمک به فرعون فوت شده در دنیای پس از مرگ ایفا میکردند.
Saleem نیز توضیحات بیشتری را در رابطه با این کمربند ارائه کرد:
مومیایی آمنهوتپ یکم یک کمربند طلایی همراه خود دارد. مصریان باستان زیورآلات این چنینی را دور کمر خود میبستند و برخی از آنها همانند نمونه یافت شده طلسمهایی را نیز داشتند.
آمنهوتب یکم – Amenhotep I
مرزهای مصر در دوران حکمرانی آمنهوتپ یکم در دودمان هجدهم تا سودان شمالی گسترش پیدا کند. این فرعون یک برنامه ساخت و ساز را شروع کرد که به واسطه آن تعداد زیادی معبد ساخته شدند یا گسترش پیدا کردند. هیچکس نمیداند وی چطور مرد و اولین بار کجا دفن شد.
در سال ۱۸۸۱ تیمی به سرپرستی Gaston Maspero، مصرشناس فرانسوی مومیایی آمنهوتپ را در کنار چند مومیایی دیگر در یک آرامگاه در کرانه غربی شهر اقصر پیدا کرد. مومیایی وی پس از چندین بار سرقت در دوران باستان سرانجام در بین سالهای ۱۰۷۰ تا ۹۴۵ میلادی (دودمان بیست و یکم) به این مکان منتقل شده بود.
پژوهشگران همچنین متوجه شدند که سارقان به بدن فرعون نیز آسیب زده بودند. Saleem و Hawass در مقاله خود گفتند:
تصاویر سیتی اسکن میزان آسیب وارد شده به مومیایی آمنهوتپ یکم را نشان میدهند. این آسیبها شامل شکستگیها و بریدگیهایی در ناحیه گردن، آسیب شدیدی به دیواره قدامی شکم و جدا کردن اندامها (از جمله دست و پای راست) میشوند.
ظاهرا کاهنان معبد بعدها مومیایی را ترمیم کردهاند. آنها دست و پاهای جدا شده را در جای خود قرار دادند و از رزین برای کنار هم قرار دادن بخشهای مختلف مومیایی استفاده کردند. کاهنان همچنین با باندهای جدید مومیایی را پوشاندند.
Saleem بر این باور است که کاهنان دودمان بیست و یکم با علاقه فراوان آسیبهای وارده ناشی از سرقت به مومیایی آمنهوتپ یکم را ترمیم کردهاند و مومیایی را به شکوه سابق بازگرداندهاند. آنها همچنین جواهرات و طلسمهای باشکوه آمنهوتپ را سر جایش قرار داده بودند.
دلیل مرگ فرعون مشخص نیست و پژوهشگران نیز نتوانستند هیچگونه جراحت یا نشانهای از بیماری که بتواند دلیل مرگ باشد را پیدا کنند؛ اما در عوض تصاویر دیجیتالی به خوبی نشان میدهند که آمنهوتپ در زمان حیات به چه شکل بوده است.
Saleem در این رابطه گفت:
او از نظر ظاهری شبیه یه پدرش اهمسه یکم بوده است. آمنهوتپ چانهای باریک، یک بینی کوچک و موهایی مجعد داشت و دندانهای بالایی او نیز اندکی بیرون زده بودند.
اکثر مومیاییهای فراعنه یا به صورت فیزیکی باز شده و یا با استفاده از سیتی اسکن به شکل گستردهای مورد بررسی قرار گرفته بودند. آمنهوتپ یکم جزء معدود مومیاییهای سلطنتی به حساب میآمد که آنچنان به صورت دقیق تحت بررسی قرار نگرفته بود.
این واقعیت که مومیایی آمنهوتپ یکم هرگز در دوران مدرن باز نشده بود، یک فرصت منحصر به فرد را در اختیار پژوهشگران قرار داد تا نه تنها متوجه شوند که وی چطور در مرحله اول مومیایی و دفن شده بود، بلکه چطور چند صد سال بعد کاهنان اعظم معبد آمون مومیایی او را ترمیم و دفن کردند.
وبسایت Live Science با پژوهشگران دیگر نیز تماس گرفت تا نظر آنها را در این رابطه جویا شود. Aidan Dodson، استاد مصرشناسی دانشگاه بریستول انگلستان در این رابطه گفت:
خیلی جالب است؛ اما فکر نمیکنم که با موضوع حیرتآوری مواجه هستیم. اگرچه شاید بتوان گفت که کمربند طلایی نمونه مشابهی نداشته است؛ اما به این خاطر که تقریبا تمامی مومیاییهای سلطنتی مورد سرقت قرار گرفته بودند، اهمیت خود را از دست میدهد.
در واقع ممکن است سایر مومیاییهای فراعنه نیز دارای کمربندهای مشابهی بوده باشند که بعدا به سرقت رفتهاند.
Kara Cooney، استاد مصرشناسی دانشگاه UCLA نیز احتمال میدهد که شاید کاهنان دودمان بیست و یکم کمربند طلایی را روی آمنهوتپ یکم قرار داده باشند.کاهنان اعظم آمون در طول دودمان بیست و یکم عملا بخشهایی از مصر را کنترل میکردند و آمنهوتپ اول را نیز به عنوان یکی از اجداد خود به حساب میآوردند. به همین خاطر شاید میخواستند با قرار دادن کمربند، علاقه خود را به فرعون نشان دهند.