نیکولا تسلا، مخترع ، مهندس و آینده پژوه صربستانی – آمریکایی یکی از موثر‌ترین افراد در پیشرفت بشر به حساب می‌آید. استعداد فوق‌العاده و ذهن خلاق وی در دستاورد‌های زیادی در تولید، انتقال و به‌کارگیری الکتریسیته نقش داشتند. تسلا حتی جربان متناوب را توسعه داد که این روز‌ها به عنوان پایه و اساس برق مورد استفاده در خانه‌ها و ساختمان‌ها شناخته می‌شود. وی در زمینه ارتباطات رادیویی هم پیشگام بود.
پیش‌بینی‌ها و رویاهای نیکولا تسلا
البته تمام زندگی تسلا در اختراعاتش خلاصه نمی‌شود. او اگرچه یک مخترع پرکار بود؛ اما به عنوان یک آینده پژوه نیز شناخته می‌شود. خیلی از پیش‌بینی‌ها و رویاهای نیکولا تسلا درباره آينده فناوری، کم و بیش دنیای کنونی ما را توصیف می‌کنند. این موضوع وقتی اهمیت پیدا می‌کند که یادآوری کنیم تسلا در اواسط قرن نوزدهم میلادی به دنیا آمده بود.
او رویای ماشین زلزله، دوربین‌هایی که می‌توانستند از افکار عکاسی کنند، انرژی بی‌سیم، ماشین‌هایی که می‌توانستند موج‌های ویرانگر مصنوعی ایجاد کنند و کشتی‌های هوایی الکتریکی مافوق صوت را در سر داشت.
البته مواردی که اشاره کردیم، هرگز به واقعیت تبدیل نشدند؛ اما به خوبی نشان می‌دهند که تا چه حد ذهن تسلا جلوتر از زمان خود بوده است. امروز می‌خواهیم به آن دسته از رویاهای تسلا اشاره کنیم که بالاخره به واقعیت تبدیل شدند و زندگی ما را تحت تاثیر خود قرار دادند.
دنیایی با گوشی‌های هوشمند، اینترنت و ارتباطات بی‌سیم
نیکولا تسلا به درستی تولد اینترنت، گوشی هوشمند و ارتباطات بی‌سیم را پیش‌بینی کرده بود. او نقش مهمی در اختراع بسیاری از فناوری‌هایی که امروزه استفاده می‌کنیم، ایفا کرد، ولی به عنوان مخترع همه آنها شناخته نمی‌شود. در واقع نمی‌توان نقش تسلا در توسعه رادیو، تلویزیون، الکتریسیته AC، لامپ فلورسنت، لامپ نئون، اشعه ایکس، رادار، مایکروویو و بسیاری از موارد دیگر را نادیده گرفت.
متن زیر در سال ۱۹۰۴ نوشته شده است و جالب‌تر از همه توصیف دقیق و تا حد زیادی درست وی از یک گوشی هوشمند مدرن به عنوان دستگاهی ساده، ارزان و کوچک برای حمل در جیب است.
طرح من برای انتقال دانش که برای آن نام «تلگراف جهانی» را پیشنهاد می‌کنم، به راحتی تحقق پذیر است و هیچ شکی ندارم که اهمیت خود در آگاه کردن توده‌ها را ثابت خواهد کرد. هرکدام از آنها ترجیحا نزدیک یکی از مراکز مهم تمدن قرار داده می‌شوند و اخبار دریافتی از هر کانال را به تمام نقاط دنیا مخابره خواهند کرد.
سپس یک دستگاه ارزان و ساده که می‌توان در جیب نیز حمل کرد، در دریا یا خشکی قرار خواهد گرفت و اخبار سرتاسر جهان و پیام‌های خاصی که برایش ارسال می‌شوند را دریافت خواهد کرد. بدین ترتیب کل کره زمین تبدیل به یک مغز بزرگ خواهد شد که هر بخش آن می‌تواند فورا واکنش نشان دهد. از آنجایی که یک نیروگاه با توان تنها ۱۰۰ اسب بخار می‌تواند از صدها میلیون دستگاه پشتیبانی کند، این سیستم تقریبا ظرفیت کاری نامحدودی خواهد داشت و انتقال اطلاعات را ارزانتر و بسیار آسان‌تر خواهد کرد.
پیش‌بینی درباره ربات‌ها
تسلا بر این باور بود که روزی ماشین‌ها دارای «ذهن اختصاصی» خواهند بود. او به درستی پیدایش ربات‌ها و هوش مصنوعی را پیش‌بینی کرده بود. تسلا در سال 1898 یک قایق از راه دور به نام Tele automaton توسعه داده بود و آن را در Madison Square Garden در برابر جمعی از افراد حیرت زده به نمایش گذاشت.
در آن زمان اکثر مردم خبر نداشتند که امواج رادیویی وجود دارد و به همین خاطر نمی‌توانستند درک کنند که چگونه تسلا با یک جعبه کوچک، حرکات و چراغ‌های قایق را کنترل می‌کند. بسیاری از افرادی که قایق کنترل از راه دور تسلا را دیده بودند، از آن به عنوان جادو یاد کردند و برخی دیگر نیز آن را پیش‌زمینه‌ای برای ربات‌های قاتل به حساب آوردند.
کار‌های زیادی هنوز توسط انسان‌ها انجام می‌شوند که در آينده به عهده دستگاه‌های خودکار خواهند بود. در این لحظه، دانشمندان در آزمایشگاه‌های دانشگاه‌های آمریکا در حال تلاش برای چیزی هستند که آن را می‌توان یک ماشین فکور توصیف کرد. من چنین چیزی را پیش‌بینی می‌کردم.
من در واقع ربات‌ها را ساختم. این روز‌ها ربات به عنوان یک واقعیت پذیرفته شده است؛ اما هنوز اصول آن آنچنان پیشرفت نکرده است. در قرن ۲۱، ربات جایگاهی را که بردگان (از نظر کار اجباری) در تمدن‌های باستان داشتند، اشغال خواهد کرد. هیچ دلیلی وجود ندارد که اکثر این پیشرفت‌ها در کمتر از یک قرن اتفاق نیفتد و انسان را در دنبال کردن اهداف والاترش آزاد نگذارد.
ماشین‌های پرنده در آسمان
یکی دیگر از رویاهای نیکولا تسلا یک نوع ماشین پرنده «بدون بال، پروانه و شهپر» بود که از الکترواستانیک و میدان‌های مغناطیسی برای حرکت رو به جلو استفاده می‌کرد. او بر این باور بود که با استفاده از این اختراع می‌توان در تنها چند ساعت از اروپا به آمریکا سفر کرد. تسلا می‌خواست انرژی مورد نیاز هواپیما را به صورت بی‌سیم تامین کند و گمان می‌کرد که با این کار مرزهای ملی از بین خواهند رفت.
تسلا حتی پا را از این فراتر گذاشته بود و فکر می‌کرد که از بین رفتن مرزهای ملی سبب صلح و هماهنگی در جهان خواهد شد. فکر می‌کنم اگر نیکولا تسلا زنده بود، از دیدن اینکه هنوز هواپیما‌ها از سوخت استفاده می‌کنند و هیچ تاثیری نیز در صلح جهانی نداشته‌اند، ناامید میشد.
ما هنوز فاصله زیادی تا وارد شدن به دنیایی مملو از ماشین‌های پرنده داریم؛ اما کسی چه می‌داند، شاید در آينده نزدیک تغییر شگرفی رخ دهد.
تسلا همچنین در پیش‌بینی‌هایش به دنیای پرواز و پادگرانش نیز پرداخت. در واقع آخرین پتنت وی در سال 1928 به یک ماشین پرنده با پیشران الکتریکی مربوط میشد که هم به هواپیما و هم به هلیکوپتر شباهت داشت. همچنین گفته می‌شود که تسلا پیش از مرگش، طرح‌هایی را برای موتور یک فضاپیما آماده کرده و آن را Space Drive نامیده بود.
پس از این آزمایش‌ها، من تصمیم گرفتم یک ماشین پرنده بسازم که نه تنها بتواند در آسمان بلکه در فضای بین سیاره‌ای نیز پرواز کند؛ اما به دو دلیل مجبور شدم این ایده را کنار بگذارم: اول از همه اینکه پولی برای کار به صورت پنهانی نداشتم و دومین و مهمترین دلیلم این بود که جنگ جهانی اول در اروپا آغاز شده بود و من دوست نداشتم از اختراعاتم برای کشتن انسان‌ها استفاده شود. چه زمانی این انسان‌های دیوانه دست از این کارها می‌کشند؟
انرژی رایگان برای همه و پایان انحصار
نیکولا تسلا بر این باور بود که دنیا در شرف رهایی یافتن از محدودیت‌های انرژی است. در واقع او گمان می‌کرد که انحصار و کنترل شرکت‌هایی که در آن زمان کنترل و تامین انرژی را بر عهده داشتند، به پایان خواهد رسید. وی باور داشت که انرژی در اطراف ما وجود دارد و تنها کاری که باید انجام دهیم کنترل چیزی است که طبیعت به رایگان در اختیار ما گذاشته است.
باید از جریان‌های الکتریکی زمین استفاده شود. طبیعت آنها را به رایگان به ما داده است. هزینه انرژی، روشنایی و گرما در آينده عملا هیچ خواهد بود.
در واقع یکی از رویاهای نیکولا تسلا را می‌توان دموکراسی سازی و تمرکز زدایی از انرژی و قدرت دانست. می‌توان نشانه‌های تعبیر این رویا را در تمرکز زدایی و نابود کردن ساختار‌های کلاسیک قدرت به واسطه اینترنت و در عصر اخبار دیجیتال، سرگرمی،فناوری و اطلاعات جستجو کرد.
باتری خانگی Powerwall شرکت تسلا موتورز را نیز می‌توان نشانه دیگری از آينده‌ای دانست که در آن دیگر انرژی متمرکز نخواهد بود.
آن دسته از دانشمندان و مهندسین برق که در تلاش برای پرده برداشتن از راز جریان‌های الکتریکی زمین بوده‌اند، در شرف موفقیت هستند. موفقیت این آزمایش‌ها اهمیت زیادی برای آنها دارد؛ اما از همه مهم‌تر برای مردم ارزشمند است. یعنی اگر نیکولا تسلا در کنترل جریان‌های الکتریکی زمین و به‌کارگیری آنها موفق شود، دیگر خبری از زورگویی، اخاذی و انحصار در بخار، تلگراف و دیگر کاربری‌های اقتصادی الکتریسیته نخواهد بود و میلیونر‌هایی که در دو دهه گذشته جیب مردم را خالی کرده‌اند، کنار خواهند رفت.
امیدواریم که در آينده بخش بیشتری از رویاهای نیکولا تسلا به واقعیت بدل شوند.