روزیاتو: با توان دفاعی که تا همین حالا هم با ارسال سلاح های مختلف از سوی ناتو تقویت شده است، اوکراین اکنون فهرستی جدید از سلاح های مورد نیاز خود تهیه کرده و امیدوار است این سلاح های موثر در اختیار این کشور قرار گیرند تا بتواند به مقاومت خود در برابر روسیه ادامه دهد. کییف خواستار دریافت توپخانه دوربرد، پهپادهای تهاجمی و موشک های ضد کشتی است تا تهاجم روسیه را متوقف کرده و تاکنون دستکم یکی از اعضای ناتو، دانمارک، پذیرفته که در این زمینه به اوکراین کمک کند. دسترسی اوکراین به این سلاح ها زمانی حیاتی تر می شود که روسیه موج جدیدی از حملات را علیه استان لوهانسک در شرق اوکراین شروع کرده و به تصرف کامل این منطقه نزدیک می شود.
البته اوکراین در حال حاضر تمامی انواع این سلاح ها را در اختیار دارد اما نمونه های در دسترس ناتو بسیار پیشرفته تر و توانمندتر از نمونه های قدیمی در دسترس اوکراینی هاست. این سلاح ها در کنار سلاح هایی که از قبل توسط ناتو در اختیار اوکراین قرار گرفته اند (موشک های ضد تانک جاولین، راکت های ضد تانک NLAW، هوویتزرهای M777 و پهپادهای کامیکازه با تیغه های تاشو) می توانند شرایط را برای ارتش روسیه دشوارتر کنند. در ادامه این مطلب به بررسی هر یک از این سه سلاح قدرتمند و پیشرفته ای خواهیم پرداخت که اوکراین مدعی است به کمک آن ها می تواند روسیه را عقب بنشاند. در ادامه این مطلب به بررسی هر یک از این سه سلاح قدرتمند و پیشرفته ای خواهیم پرداخت که اوکراین مدعی است به کمک آن ها می تواند روسیه را عقب بنشاند.
سیستم توپخانه ای راکتی M۱۴۲ HIMARS
سیستم توپخانه ای HIMARS ساخت ایالات متحده بوده و در صدر فهرست سلاح های درخواستی اوکراین قرار دارد. این سیستم توپخانه ای راکتی با قابلیت تحرک بالا در واقع یک کامیون زرهی ۵ تنی مجهز به راکت های ۲۲۷ میلیمتری است. هر HIMARS حاوی ۶ راکت با قابلیت هدایت جی پی است است که توان شلیک همزمان چندین راکت را داراست. به ادعای ارتش ایالات متحده، هر یک زا این سیستم های راکتی می تواند شلیک های بسیار ویرانگر و سرکوب کننده ای داشته باشد و توانایی انجام ماموریت های توپخانه ای تا برد ۴۳ مایل را نیز داراست. سیستم HIMARS می تواند اکثر سیستم های توپخانه ای روسیه را شکست دهد و بسیار دورتر از برد توپخانه روسیه و لانچرهای راکتی این کشور، شلیک هایش را انجام دهد.
اوکراین از پیش انواع مختلفی از سیستم های توپخانه ای راکتی در اختیار دارد، از جمله سیستم راکتی ۳۰۰ میلیمتری BM-30 Smerch. اکثر سیستم های توپخانه ای بدون قابلیت هدایت و نادقیق هستند و سیستم توپخانه ای راکتی حتی از سیستم توپخانه ای هوویتزری (لوله ای) نیز دقت کمتری دارد. به همین دلیل سیستم توپخانه راکتی عمدتاً برای عملیات سرکوب آتش دشمن به کار گرفته شده و هر راکت مقدار کمتری ماده منفجره یا مهمات خوشه ای ضد تانک در خود دارد. در حالی که راکت بر فراز هدف پرواز می کند، این مهمات خوشه ای پخش شده و منطقه وسیعی را پوشش می دهد. نحوه عملکرد سیستم توپخانه ای HIMARS را در این لینک مشاهده کنید. سیستم HIMARS از دیگر سیستم های راکتی متفاوت است.
در سال های اخیر، نگرانی از خطرات مهمات های خوشه ای منفجر نشده ریز برای غیرنظامیان باعث شده توافقی بین المللی صورت گیرد و استفاده از این سلاح ها ممنوع شود. اگر چه ایالات متحده این توافقنامه بین المللی را امضا نکرده اما ظاهراً دیگر سلاح های خوشه ای توسعه نداده و سلاح های دارای مهمات های خوشه ای کنونی خود را نیز زمینگیر کرده است. این محدودیت باعث شده که سیستم HIMARS مسیر متفاوتی را در پیش بگیرد: به جای ریختن بارانی از بمب های کوچک به اندازه توپ تنیس بر سر یک منطقه وسیع، این سیستم برای هر راکت ارزش قائل است. هر راکت GMLRS توانایی برخورد با هدف به کمک مختصات تهیه شده توسط جی پی اس را داراست و از یک کلاهک واحد و بزرگ استفاده می کند.
سه ماه پیش اصلاً قابل تصور نبود که سیستم توپخانه ای HIMARS در اختیار اوکراین قرار گیرد اما زمانه در حال تغییر است. تاکنون دولت بایدن با این درخواست اوکراین موافقت نکرده اما گفته می شود که آن را در دست بررسی قرار داده است. میچ مک کانل رهبر اقلیت سنای آمریکا (جمهوری خواهان) گفته است که به انتقال این سیستم پیشرفته به اوکراین رأی منفی نخواهند داد و بدین ترتیب به نظر می رسد دموکرات ها و جمهوری خواهان مخالفتی با این کمک نظامی بی سابقه ندارند.
پهپاد تهاجمی MQ-۱ Gray Eagle
اوکراین همچنین خواستار دریافت پهپادهای تهاجمی با قابلیت استفاده چندباره از ناتو است. اوکراین از قبل ناوگانی کوچک از پهپادهای تهاجمی TB-2 Bayraktar ساخت ترکیه در اختیار دارد که توانایی حمل بمب های هدایت شده با مهمات کوچک هوشمند موسوم به MAM-L را داراست. اگر چه پهپادهای بیرقدار یا بایراکتار موثر بودن خود در حمله به کاروان های پشتیبانی روسیه و خودروهای زرهی این کشور را نشان داده اند، به طور خاص در پشت خطوط دشمن، اما نسبت به پهپادهای در اختیار ناتو کارآمدی و توانایی کمتری دارند. همچنین به نظر می رسد که تعداد پهپادهای بیرقدار باقیمانده در اختیار اوکراین رو به کاهش است و برخی از این پهپادها در جریان نبرد با روسیه از دست رفته اند. اگر چه ایالات متحده پهپادهای کامیکازه با تیغه تاشو مدل های ۳۰۰ و ۶۰۰ را در اختیار اوکراین قرار داده اما این ها سلاح هایی یکبار مصرف هستند که توانایی انجام تنها یک عملیات را دارا هستند.
یک راه حل واضح برای مشکل اوکراین این است که ایالات متحده پهپادهای MQ-1C Gray Eagle را در اختیار این کشور قرار دهد. پهپاد Gray Eagle نسبت به بایراکتار بسیار بزرگ تر و سریع تر بوده، ارتفاع پرواز بالاتری دارد و سلاح های بهتر و بزرگ ترین نیز حمل می کند. همچنین این پهپاد آمریکایی پاهای بسیار بزرگ ترین نسبت به نمونه ترکیه ای داشته و توانایی پرواز تا ۲,۵۰۰ مایل دریایی را دارد که به خاطر استفاده از سیستم مسیریابی و هدایت ماهواره ای است در حالی که این عدد برای بایراکتار تنها ۱۸۶ مایل است. در این لینک ویدیویی از بلند شدن پهپاد Gray Eagle از یک کشور نامشخص در منطقه خاورمیانه را نشان می دهد که دو موشک هلفایر AGM-114 حمل می کند. این پهپاد بسیار پیشرفته که به عنوان یک پلتفرم بدون سرنشین جاسوسی و گشت زنی برای هلیکوپترهای تهاجمی آپاچی AH-64 عمل می کند، بسیار از بایراکتار پیشرفته تر است.
Gray Eagle می تواند تا ۴ فروند موشک ضد تانک هلفایر را حمل کند که هر یک بردی ۶.۸ مایلی دارند. در مقایسه، بیرقدار باید بسیار به هدف خود نزدیک شود و سپس بمب های MAM-L خود را رها کند که باعث می شود هدفی آسان برای سیستم های ضد هوایی دشمن باشد. بدین ترتیب بهبود برد پهپادهای تهاجمی اوکراین در صورت دریافت عقاب خاکستری به اپراتورهای پهپادهای اوکراینی امکان می دهد تا حملات موثری را علیه روس ها انجام داده و دور از دسترس سیستم های دفاعی این کشور مانده و در کل بقای بیشتری در میدان نبرد داشته باشند. اوکراین اولین بار در اواخر ماه آوریل خواستار دریافت این پهپادها شده بود و اکنون مذاکراتی را برای دریافت آن با کمپانی سازنده اش، General Atomics.، داشته است.
دولت ایالات متحده نسبت به دادن مجوز ارسال این پهپادها به اوکراین مردد است زیرا روسیه پیش از این از آمریکا انتقاد کرده و مدعی شده بود که پهپادهای تهاجمی آمریکا، از جمله پهپادهای Predator, Reaper و Gray Eagle، از لحاظ فناوری شبیه موشک های کروز هستند و موافقت آمریکا با ارسال این پهپادها به اوکراین به مثابه این است که موشک کروز در اختیار اوکراین قرار داده است. همچنین بر اساس توافق بین المللی موسوم به Missile Technology Control Regime که برای جلوگیری از شیوع تکنولوژی موشک های دوربرد انجام شده، قوانین سختگیرانه ای برای انتقال پهپادهای تهاجمی از کشوری به کشور دیگر وضع شده است. دولت ترامپ این قوانین را تسهیل کرده بوده اما به نظر نمی رسد دولت بایدن بخواهد برای خود دردسر ایجاد کند.
موشک ضد کشتی Harpoon
یکی از بدترین شکست های روسیه در حمله به اوکراین از دست دادن رزمناو موسکووا (Moskva) بود، رزمناو شناخته شده نیروی دریایی روسیه که حاوی موشک های هدایت شونده بوده و ناو فرماندهی ناوگان دریای سیاه این کشور به شمار می رفت. دو موشک اوکراینی نپتون که از کامیونی در سواحل این کشور شلیک شده بود، این کشتی غول پیکر ۶۰۰ فوتی را با اعماق دریا فرستادند. در حالی که این موضوع پایانی تلخ برای رزمناو موسکووا بود، ضربه چندانی به نیروی دریایی روسیه وارد نشد که همچنان در حال گشت زنی در سواحل اوکراین بوده و عملیات های آبی-خاکی پشت خط مقدم نبرد برای اوکراینی ها را غیرممکن ساخته و دسترسی این کشور به دریا را از بین برده اند. Neptune یک سیستم موشکی جدید است که در اواخر سال ۲۰۲۱ وارد سرویس ارتش اوکراین شد.
اوکراین خواستار دریافت موشک های ضد کشتی بیشتری از ناتو شده تا بتواند عملیات های تهاجمی بیشتری انجام داده و کشتی های روسی که بنادر این کشور را در محاصره خود دارند غرق نماید یا آن ها را از بنادر خود دور کند تا بتواند به تجارت دریایی خود ادامه دهد، در شرایطی که کمبود گندم در سراسر جهان احساس می شود. به نظر می رسد موشک ضد کشتی مورد نظر اوکراین، موشک آمریکایی Harpoon در ابتدا در دهه ۱۹۸۰ وارد سروسی شد و یک موشک کروز ضد کشتی است. هارپون از کشتی و به وسیله بوستر راکتی شلیک می شود که موشک را به سمت بالا می برد تا اینکه موتور توربینی داخل موشک به کار افتاده و نیروی بقیه مسیر موشک را تامین خواهد کرد. این موشک برای پرواز در ارتفاع کم روی آب و با سرعت زیر سرعت صوت طراحی شده تا از دید رادارهای دشمن دور بماند، کلاهک آن ۵۰۰ پوند وزن داشته و برد آن نیز از ۶۷ مایل دریایی فراتر می رود.
موشک ضد کشتی Harpoon از یک رادار داخلی در دماغه خود برای پیدا کردن هدفش استفاده می کند. اپراتور می تواند این موشک را طوری برنامه ریزی کند که به منطقه ای خاص پرواز کرد و سپس هدایت آن در اختیار رادار داخلی قرار گیرد، توانایی مفیدی برای پرواز در فاصله های دور از کشتی و جزایر خودی و جلوگیری از شناسایی موشک به خاطر ردپای راداری تا آخرین لحظات برخورد با هدف. نسخه جدید این موشک ضد کشتی به نام Harpoon Block II از سیستم هدایت جی چی اس استفاده می کند که در مقابل سیستم جمینگ دشمن مقاوم بوده و قابلیت حمله دوباره دارد که به آن اجازه می دهد در صورت برخورد نکردن با هدف، دور زده و دوباره هدف خود را مورد حمله قرار دهد.
اواخر هفته گذشته، رویترز گزارش داد که ایالات متحده از درخواست اوکراین برای دریافت این موشک ضد کشتی استقبال کرده و سعی دارد یکی از کشورهای ناتو را متقاعد به دادن این موشک به اوکراین کند. اوکراین در حال حاضر نیروی دریایی خاصی نداشته و نیروی هوایی آن نیز روی جنگ زمینی متمرکز شده است و به همین خاطر بهترین راه حل برای این کشور، درخواست یک سیستم موشکی زمین پرتاب دیگر است. ایالات متحده در زرادخانه های خود موشک های ضد کشتی متعددی دارد، از جمله موشک های Harpoon و موشک های ضد کشتی جدید Naval Strike Missile اما هیچ نسخه کامیون-پرتاب ضد کشتی در اختیار ندارد. روز دوشنبه گذشته، دانمارک برای دادن سیستم کامیون-پرتاب موشک هارپون و تعدادی زیادی موشک به اوکراین موافقت کرد.
دانمارک در سال ۱۹۹۹ سیستم روزآمد شده Block II Harpoon را دریافت کرد و به همین خاطر به نظر می رسد که قطعاً اوکراین یک نسخه جدید و بسیار توانمند از این موشک ضد کشتی را دریافت خواهد کرد. دانمارک به این موشک ها برای دفاع از صدها مایل ساحل خود نیاز دارد اما در شرایطی که پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو، این سازمان دفاعی غربی را تقویت می کند، دفاع از دریای بالتیک برای دانمارک و دیگر کشورهای عضو ناتو بسیار ساده تر از قبل خواهد شد. همچنین این احتمال وجود دارد که اوکراین بتواند موشک های ضد کشتی ساخت نروژ را نیز دریافت کند. لهستان نیز یکی از سرسخت ترین کشورهای عضو ناتو در مخالفت با تهاجم روسیه به اوکراین است، نسخه های زمین و کامیون-پرتاب موشک های ضد کشتی را در اختیار دارد.
عقب نشینی روسیه از شمال اوکراین به نیروهای این کشور امکان داده تا روی تصرف مناطق شرقی همسایه خود تمرکز کرده و خشم خود را روی منطقه دونباس خالی کند. چالش ایالات متحده و کشورهای عضو ناتو، فراهم کردن سلاح های جدیدتر و موثرتر برای اوکراین و آموزش استفاده از آن ها در سریع ترین زمان ممکن است. سلاح هایی مانند HIMARS, Gray Eagle و Harpoon به کییف توان فنی بیشتری بخشیده و ممکن است روسیه را وادار به متوقف کردن حملات خود کند و این کشور را به این باور برساند که بهترین گزینه عقب نشینی است.