جام جم آنلاین – صابر محمدی: ۱۴۹۷۵ روز از نهم شهریورماه ۱۳۵۷ میگذرد؛ روزی که امام موسی صدر دست دو یارش را گرفت و به دعوت معمر قذافی به لیبی رفت و ناپدید شد. از آن روز تا حالا خبری از روحانی خوشسیما و یارانش نیست. تا آن سیاستمدار کریهالمنظر بدطینت بر مصدر دیکتاتوریاش در لیبی تکیه زده بود، همه ادعاهای رسمی مبتنی بر کشتهشدن صدر بود، اما از همان ۲۸ مهرماه ۱۳۹۰ که نحسی قذافی از سرزمین لیبی زدوده شد، امیدواریها به خانواده صدر بازگشت تا بلکه بتوانند بالاخره از مجاری رسمی، سرنوشت عزیز ایران و لبنان را پیگیری کنند.
در چند ماه نخست، آنطور که مسئول روابط عمومی موسسه فرهنگی – تحقیقاتی امام موسی صدر به جامجم میگوید، امیدواریها منجر به جستوجوی چند روزنه شد، اما با استقرار دوباره نابسامانیها در لیبی، پیگیریها بهسختی صورت میگیرد. علی جعفرآبادی میگوید هنوز همه پروندههای مرتبط با پرونده ربودهشدن امام موسی صدر باز است؛ در ایتالیا، در لیبی و تا حدودی در ایران. اما در این ۱۴۶۱۰ روز، چه بر قصه پرغصه امام خوشسیمای صدرها رفته است؟ او برای واپسین بار کی دیده شده است و در حالی که تا کنون هیچ کس ناظر شهادت او نبوده، چطور همچنان برخی ادعاها مبتنی بر کشتهشدن او است؟
۹ شهریور ۱۳۵۷
سوم شهریورماه امام موسی صدر با دو یارش، طی دعوت رسمی معمر قذافی به لیبی رسید و شش روز بعد در حالی که باید به ایتالیا میرفت، ناپدید شد.
اردیبهشت ۱۳۵۸
نخستوزیر لیبی در جریان سفر به ایران ابتدا مدعی شد امام موسی صدر در روز ۳۱ آگوست ۱۹۷۸ لیبی را به مقصد ایتالیا ترک کرده؛ موضوعی که با تکذیب سفارت ایتالیا در تهران مواجه شد. پانزدهم اردیبهشتماه بود که روزنامه کیهان ذیل تیتر درشت «ترور امام موسی صدر اعلام شد» به بازتاب سخنان سرگرد جلود در یک سخنرانی نسبتا طولانی در قم پرداخت که به نوشته این روزنامه با پردهبرداری از راز معمای امام موسی صدر رهبر شیعیان لبنان، گفته بود: «امام موسی صدر به دست صهیونیستها و استعمارگران ترور شده است.»
مهر ۱۳۵۸
دستگاههای قضایی دولتهای لبنان و ایتالیا و همچنین تحقیقات انجامشده از سوی واتیکان، ادعای رژیم لیبی مبنی بر خروج صدر از آن کشور و ورودش به رم را رسما تکذیب کردند.
۱۳ اردیبهشت ۱۳۸۰
سایت «جبهه نجات ملی لیبی» مدعی شد صدر اواخر سال ۱۳۷۶ توسط برخی زندانیان زندان ابوسلیم شهر طرابلس دیده شده و بعدها به مکانی دیگر انتقال یافته است.
۳۱ مرداد ۱۳۸۷
قاضی تحقیق دادگاه عالی لبنان «سمیح الحاج» در این تاریخ، قرار اتهامی صادر کرد که براساس آن اتهامات متوجه معمر قذافی و هفده تن از مسئولین لیبی به جرم تحریک و تشویق و مشارکت در ربودن امام و دو همراهش بود.
۱۸ آبان ۱۳۹۰
احمد رمضان از نزدیکان قذافی در مصاحبه با یک شبکه خبری در دبی ادعا کرد صدر سال ۱۳۵۷ بعد از ملاقاتش با قذافی به دستور او کشته شده است.
۱۰ فروردین ۱۳۹۱
عدنان منصور وزیر خارجه وقت لبنان از تحویل نامهای فوری خبر داد؛ نامهای که حاوی اطلاعاتی بود که نشان میداد جنازه فردی پیدا شده است که به یک شخصیت بلندقامت لبنانی اختصاص دارد که به زبان عربی فصیح نیز حرف میزده است.
چهار پنج نفر از زندانبانان زندانی که این فرد در آن فوت کرده بود، مدعی بودند که او خود را «سید موسی صدر» معرفی میکرد. آنها میگفتند که فرد مذکور سال ۱۹۹۲ وارد زندان شده و سال ۱۹۹۷ براثر بیماری دیابت فوت کرده بود.
۷ اردیبهشت ۱۳۹۱
نتایج معاینات DNA از استخوانها که مقامات لبنان انجام دادند، طرح شهادت امام موسی صدر را دوباره نفی کرد.
۱۱ مرداد ۱۳۹۱
رباب الصدر که رئیس موسسههای امام موسی صدر است گفت: خلاف ادعاهای مطرحشده مکانهای بازداشت امام موسی صدر کشف نشده است. شواهدی وجود دارد که امام موسی صدر و دو همراهش هنوز زنده هستند و لیبی را ترک نکردهاند.
۱۴ شهریور ۱۳۹۱
وزیر اطلاعات قذافی مدعی شد موسیصدر بلافاصله پس از مشاجرهاش با قذافی کشته و در حومه پایتخت دفن شد.
۹ بهمن ۱۳۹۵
سیدکاظم موسوی بجنوردی در گفتوگویی ویدئویی با حسین دهباشی از یاسر عرفات نقل کرد که موسی صدر کشته شده است.
۹ شهریور ۱۳۹۶
قاضی حسن الشامی، گزارشگر ویژه کمیته پیگیری رسمی قضیه امامموسی صدر و دو همراهش به «شفقنا»ی لبنان گفت: روایتهایی وجود دارد که نشان میدهد حال امام خوب است و به چندین زندان منتقل شده است که آخرین آنها در سال ۲۰۱۱ میلادی بوده است.
صدر در این ۴۰ سال چه کرد؟
برای علی جعفرآبادی و همکارانش در موسسه فرهنگی- تحقیقاتی امام موسی صدر و از همه مهمتر برای اعضای خانواده او، پیگیری پرونده، جزو برنامههای روزانه است. فکرش را بکنید ۱۴۹۷۵ روز انتظار بیپایان؛ چیدمان ۱۴۹۷۵ پازل حسرت. با جعفرآبادی تماس میگیریم. در دفتری نشسته که این سالها و روزها تماموقت دو رویکرد را دنبال کردهاند؛ پیگیری پرونده ربودهشدن امام موسی صدر و نیز حفظ و نشر آثار او. میگوید: «در این سالها ابتدا هشت جلد در قلمرو اندیشه امام موسی صدر منتشر کردهایم. یک جلد با عنوان «دین در جهان امروز» هم به اینها اضافه شده است.
اما کاملترین مجموعه که در لبنان منتشر شده و ترجمه و تکمیلش ده سال وقت برده، ۱۲ جلد است و علاوه بر اینکه همه سخنرانیها را دربرمیگیرد گاهشمار فعالیتهای او و نیز همه مکتوباتش را دربر دارد. ضبط و ثبت مجموعه تاریخ شفاهی که چهارجلدش را تا کنون منتشر کردهایم هم از برنامههای آینده است». در آخر میپرسیم فکر میکند آقاسیدموسی در این ۴۰ سال که از نظرها غایب است چه کارها کرده است: «لابد کلی کار کرده که همه را غافلگیر کند؛ از همان کارهایی که وقتی جلوی چشممان میکرد و کمتر کسی به فکر انجام آنها بود».