روزنامه خراسان – نرگس عزیزی: فاصله سنی زوج ها، یکی از موضوعاتی است که وابستگی زیادی به فرهنگ دارد. زمانی اختلاف سنی بیشتر از ۳-۴ سال، مطلوب و معمول بود، اما حالا فاصله کم سنی همسران رواج بیشتری یافته است. نمودارهای فاصله سنی همسران در ازدواجهای بین سالهای ۹۰ تا ۹۶ در سایت ثبت احوال نشان میدهد بالاترین فراوانی ازدواج با حدود ۱۲ درصد در فاصله سنی زیر یک سال، اتفاق افتاده است.
همسن بودن همسران با همدیگر به خودی خود، ایرادی ندارد، اما بیتوجهی به برخی نکات در این شرایط میتواند مشکلات این گروه از همسران را افزایش دهد. در ادامه این مطلب، نکات مهمی در این باره مطرح خواهد شد که مطالعهشان به دختر و پسرهای دم بخت و حتی زوجهایی که همسن هستند و به تازگی ازدواج کردهاند، توصیه میشود.
مسئله همسن بودن زوجها پیچیده است!
درباره اختلاف سنی زن و شوهرها، نمیتوان هیچ باید و نباید کلی و عمومی در نظر گرفت. هرچند بزرگتر بودن مرد بهتر است، اما نمیتوان برای تمامی زوجها گفت که حتما باید سن آقا از خانم بیشتر باشد یا اینکه اختلاف سنی مطلوب به عنوان مثال فقط ۳ تا ۵ سال است و اگر غیر از این باشد، به هیچ عنوان خوب نیست.
بلکه موضوعی که در خصوص اختلاف سنی همسران وجود دارد، بحث چالشهای بیشتر یا کمتر در حالتهای مختلف فاصله سنی است. به عنوان مثال تجربه نشان میدهد در اختلاف سنی بالای ۱۰ سال، همسران با چالشهای بیشتری روبهرو هستند، اما این موضوع به آن معنا نیست که هر کسی به این سبک ازدواج کند، بعد از چند سال، حتما ازدواجش با مشکلات جدی روبهرو میشود.
درباره ازدواج با همسن، اما مسئله کمی پیچیدهتر است. به آن معنا که بسته به سن همسران، این وضعیت میتواند چالشهای بیشتر یا کمتری را به دنبال داشته باشد و نتیجهگیری کلی درباره آن اصلا وجود ندارد، اما منظور از وابستگی این موضوع با سن همسران چیست؟
گروههایی بدون چالش اضافه
بگذارید ابتدا درباره گروههایی صحبت کنیم که همسن بودن خانم و آقا در آنها، چندان چالشبرانگیز نیست. اولین گروه، افرادی هستند که در سنین میان سالی با فردی همسن ازدواج میکنند. در چنین ازدواجهایی به صورت معمول، همسن بودن همسران موضوع چندان مهمی نیست و کمتر چالشهای مجزایی ایجاد میشود.
گروه دیگری که ازدواج با افراد همسن بین آنها کمتر به چالشهای خاص منجر میشود، افراد بالای ۳۰ سال هستند. چرایی این موضوع نیز بیشتر به جا افتادن دختران و پسران در نقشهای اجتماعی خود در این سنین مربوط است. اما در مقابل، گروه سنی دیگری هست که همسن بودن زوج در آن میتواند چالشبرانگیز باشد.
وقتی احتمال دردسر افزایش مییابد
افراد وقتی در اوایل جوانی یا به عبارتی دیگر زیر ۲۵ سال ازدواج میکنند، با چالشهای متفاوتی نسبت به ازدواج در سنین بالاتر روبهرو میشوند. البته ازدواج در این سنین مزیتهای خاص خود را هم دارد، اما بیتوجهی به چالشهای ویژه این سنین، میتواند میزان اختلاف و البته جدایی و طلاق را افزایش دهد. یکی از موضوعاتی که میتواند به اختلاف بین همسران زیر ۲۵ سال دامن بزند، همین همسن بودن آنهاست، اما چرا چنین است؟ هم اکنون انتظارات جامعه از یک پسر جوان ۲۲-۲۳ ساله با انتظاراتی که از یک دختر جوان همسن دارد، متفاوت است.
اینکه چقدر از این انتظارات، درست و به جاست، محل بحث فعلی ما نیست؛ بلکه بحث بر سر تفاوتهایی است که در این زمینه وجود دارد. به عنوان مثال از یک پسر در این سن انتظار میرود توان کسب درآمد داشته باشد و مسیر زندگیاش را تا حد زیادی مشخص کند و بداند میخواهد طی سالهای بعد در چه زمینهای کار کند. این انتظارات وقتی که پسر ازدواج میکند البته تشدید میشود.
جنس این انتظارات به گونهای است که امکان دستیابی به آنها در ابتدای جوانی در غالب موارد میسر نیست، اما در مقابل دختری در همین سن و سال، به ویژه اگر قصد ازدواج داشته باشد، با انتظارات متفاوتی روبه رو میشود؛ انتظاراتی که بسیاری از دختران نیز در همان اوایل جوانی میتوانند به آن برسند. انتظارات، متفاوت و البته میزان تسلط متفاوت دختران و پسران بر نقشهای اجتماعیشان در ابتدای جوانی، میتواند شرایط خاصی را ایجاد کند. به این معنی که دختر در این سن، بعد از ازدواج شانس بیشتری دارد که بتواند مطابق انتظار جامعه و همسر خود عمل کند، اما در مقابل پسر به واسطه نرسیدن به انتظارات، ممکن است تحت فشار زیادی از سوی خانواده و همسر خود باشد. همین نداشتن توازن در انتظارات و میزان تسلط بر آنها میتواند به منبعی مهم برای اختلاف بین همسران تبدیل شود.
چند توصیه برای مدیریت این چالش
اول آنکه اگر در ابتدای دوران جوانی هستید و قصد ازدواج با فردی همسن را دارید یا ازدواج کردهاید، لازم نیست نگران باشید. این موضوع میتواند چالشهای اضافهتری به همراه داشته باشد، اما نمیتوان آن را به عنوان نکته منفی در نظر گرفت. جدای از این مسئله، یادتان باشد همسران جوان همسن لازم است در کنار صبر و بردباری، انتظاراتی واقعبینانه از همدیگر داشته باشند و تحت تاثیر انتظارات اطرافیان به همسر خود فشار اضافه وارد نکنند. در کنار آن به خانوادهها نیز توصیه میشود در عین حال که به مستقل شدن جوانان کمک میکنند، در سالهای ابتدایی ازدواج به حمایت و پشتیبانی از همسران جوان ادامه دهند.