مهم‌ترین سیستم ایمنی خودرو، ترمز خودرو است که به کمک آن سرعت خودرو کاسته می‌شود و از بروز حوادث جلوگیری می‌کند. نحوه عملکرد سیستم ترمز در خودرو‌های مختلف متفاوت است، ولی نحوه کلی آن به این صورت است که با فشردن پدال ترمز، روغن ترمز در کاسه لنت‌ها جریان پیدا می‌کند و لنت ترمز را به حرکت درمی‌آورد (حرکت رو به جلو). این حرکت لنت ترمز، باعث ایجاد اصطکاک بین لنت و دیسک خودرو می‌شود که در نهایت از سرعت خودرو کاسته می‌شود. خرابی در سیستم ترمز و تمام شدن لنت ترمز که مهم‌ترین سیستم ایمنی خودروست، می‌تواند خسارت‌های جبران ناپذیر جانی و مالی به همراه داشته باشد. بنابراین تشخیص به موقع و درست این امر بسیار حیاتی است.
لنت ترمز خودرو چیست؟
قبل از آن که بخواهیم روش‌های تشخیص تمام شدن لنت ترمز را بیان کنیم بهتر است بدانیم لنت ترمز چیست.
لنت ترمز خودرو از قطعه‌هایی تشکیل شده که پس از گذشت دوره زمانی (که آن دوره زمانی هم به شرایطی بستگی دارد) نیاز به تعویض دارد.
هر راننده‌ای باید اینچنین مسائل مربوط به خودرو‌ی خود را بداند تا بتواند مشکل‌های پیش بینی نشده و قابل پیش بینی را رفع کند.
در خودرو‌های گذشته، لنت‌هایی مورد استفاده قرار می‌گرفت که عاملی سرطان زا بود. با گذشت زمان لنتی طراحی و ساخته شد که عامل سرطان زایی را ایجاد نکند. اگر چه قیمت آن افزایش پیدا کرد، اما از به خطر افتادن و ایجاد عامل سرطان جلوگیری کرد. این لنت‌ها از جنس سرامیک بوده و عملکرد آن‌ها کاملا مناسب است.
همانطور که گفته شد لنت‌ها طول عمر یا بازه زمانی برای تعویض دارند که به شرایطی بستگی دارد. از این شرایط می‌توان به شیوه رانندگی و نحوه ترمزگیری راننده، نوع لنت، تعداد سرنشینان خودرو، نوع خودرو و محلی که در آن خودرو حرکت می‌کند اشاره کرد.
راه‌های تشخیص تمام شدن لنت ترمز
در این قسمت ۴ راه تشخیص تمام شدن لنت ترمز خودرو را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
۱. ترمز خودرو به خوبی عمل نکند یا به اصطلاح کشیده شود
زمانی که از ترمز خودرو در حال حرکت استفاده می‌شود، اگر خودرو به ترمز جواب ندهد یا مجبور شویم که پدال ترمز را خیلی فشار دهیم و یا زمانی که ترمز می‌گیریم و خودرو به سمتی کشیده می‌شود، به این معناست که لنت یا لنت‌های ترمز تمام شده و نیاز به تعویض دارد.
نکته: اگر به هنگام تعویض لنت، پیش خود فرض کنیم که فقط یکی از لنت‌ها نیاز به تعویض شدن دارد، این عمل بسیار اشتباه و حادثه آفرین است؛ چرا که تمامی لنت‌ها باید همزمان تعویض شوند و به یک اندازه باشند. اگر فقط یکی تعویض شود باعث می‌شود تا خودرو در ترمزگیری در سرعت‌های جاده‌ای، به سمتی کشیده شوند که لنت بیشتری دارد. این موضوع باعث می‌شود خودرو منحرف شده و باعث خسارت‌های جبران ناپذیر خواهد شد.
۲. لرزیدن پدال
زمانی که ترمز عادی گرفته می‌شود، اگر پدال ترمز شروع به لرزیدن یا ضربه زدن به پا کند به این معناست که در سیستم ترمزگیری خودرو یا لنت ترمز مشکلی وجود دارد که به احتمال زیاد، تمام شدن لنت ترمز است.
البته در ترمز‌های سریع که در لحظه‌ای راننده قصد توقف خودرو را دارد، اگر پدال بلرزد ممکن است از سیستم‌های ترمز گیری قوی خودرو باشد (مانند ABS). در این صورت لنت ترمز مشکلی ندارد و این یک امر عادی است.
۳. صدای سوت لنت
یکی دیگر از روش‌های تشخیص تمام شدن لنت ترمز خودرو، زمانی است که با ترمز گرفتن صدای سوت یا جیغ از چرخ‌های خودرو به گوش برسد. این صدا می‌تواند از جنس نامرغوب لنت باشد، اما در حالت معمول باید لنت خودرو چک شود. لنت خودرو نباید کمتر از ۶ میلیمتر باشد.
۴. زمانی که با ترمز گرفتن صدای خرخر به گوش برسد
این صدا را باید بسیار جدی گرفت و سریعا به آن واکنش نشان داد. لنت ترمز دارای یک قطعه فلزی است که هشدار تمام شدن لنت ترمز را می‌دهد. صدای خرخر زمان ترمز گرفتن از تماس قطعه فلزی با روتور است و در صورتی که لنت تعویض نشود روتور آسیب می‌بیند و هزینه بسیار سنگینی برای جبران آن باید پرداخت شود.
اگر این ترمز‌ها زیاد از حد شود و لنت چک نگردد، دو قطعه در تماس با یکدیگر گرم شده و باعث ایجاد دود در هنگام ترمز گرفتن می‌شوند.
عمر تقریبی لنت چقدر است و چه زمانی باید تعویض شود؟
لنت ترمز خودرو در خودرو‌های مختلف متفاوت است، اما با توجه به شرایطی که در بالا گفته شد مانند نحوه رانندگی و … در حالت عادی در ۳۵ تا ۴۰ هزار کیلومتر باید لنت خودرو بررسی شود. همچنین زمانی که لنت خودرو ۸۰ درصد مصرف شده باشد باید حتما اقدام به تعویض نمود.
آیا ترمز ABS روی لنت‌ها تاثیری دارد؟
سیستم ABS که در خودرو‌های امروزه تعبیه شده است تاثیر بسیاری در عملکرد خودرو و همچنین سلامت خودرو دارد. خودرو‌هایی که فاقد این سیستم باشند در هنگام ترمز‌های شدید، به جلو کشیده می‌شوند. همچنین ترمز‌ها در تایر‌های جلوی خودرو عملکرد بهتری دارند که باعث سر خوردن خودرو می‌شود ، اما با سیستم ABS در هنگام ترمزگیری شدید، تمام نیرویی که برای توقف یا کم کردن سرعت بصورت ناگهانی نیاز است در تمام ۴ چرخ خودرو تقسیم شده و هرکدام به یک اندازه در توقف خودرو سهیم است؛ بنابراین خودرو دیگر کشیده نمی‌شود و به موقع متوقف یا از سرعت آن کاسته می‌شود.