این هفته، بلژیک برای نخستین بار، یک زن را در مقام ریاست دولت یا همان نخستوزیری خود دید. همین موضوع بهانهای شد تا به زندگی او و هفت رئیس دولت دیگر بپردازیم که در سراسر جهان و البته بیشتر در اروپا، بهعنوان رئیس دولت، نخستوزیر یا رئیس جمهور مشغول فعالیت هستند.
طبیعی است که در این فهرست، صرفاً به افرادی پرداختیم که در حال حاضر در دفتر کار خود بهعنوان رئیس دولت حضور دارند وگرنه جهان، بهخصوص در تاریخ معاصر خود، کم رئیس دولت خانم نداشته است.
۸ رئیس دولت خانم جهان
جهان، برای اولین بار در ۲۱ جولای ۱۹۶۰ یعنی حدوداً ۷۰ سال پیش، برای نخستین بار یک زن را در دفتر نخستوزیری دید. آن زن سیریماو بندارانایکه نام داشت که به مدت ۴ سال و ۲۴۹ روز، رئیس دولت سریلانکا بود.
این خانم البته به راحتی به این مرحله از سیاست رسیده بود چرا که شوهرش از نخستوزیران قبلی سریلانکابود که از سال ۱۹۵۶ تا زمان ترورش به دست یک راهب بودایی در سال ۱۹۵۹ در این سمت کار کرد.
در واقع این خانم بلافاصله بعد از شوهر خود نخستوزیر و موفق شد برای سه دوره از ۱۹۶۰ تا ۱۹۶۵، از ۱۹۷۰ تا ۱۹۷۷ و ا ز ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۰ نخستوزیر سریلانکا شود. او در سال ۲۰۰۰ فوت کرد، اما حتی دخترش نیز از این مزایای خانوادگی استفاده کرد و رئیس جمهوراین کشور آسیای شرقی شد.
از آن زمان تاکنون جهان کم به خود رئیس دولت زن ندیده است و در خاطره جمعی ما نیز دوره حکمرانی افرادی مثل ایندیرا گاندی، بینظیر بوتو و مارگارت تاچر باقی مانده است. این نوشته، اما تلاشی است برای بررسی زندگی شخصی و سیاسی هشت نخستوزیر و رئیس جمهور فعلی در جهان.
مته فردریکسن، نخستوزیر دانمارک
خانم فردریکسن از تابستان امسال بهعنوان نخستوزیر دانمارک انتخاب شده است. او با ۴۱ سال سن، جوانترین رئیس دولت در این کشور است. او در سا ل ۱۹۷۷ در خانوادهای معمولی با پدری حروفچین و مادری معلم متولد شده و تحصیلات خود را در دانشگاه آلبورگا دانمارک در علوم اداری و اجتماعی به پایان رسانده است.
فردریکسن از سال ۲۰۰۱ یعنی از ۲۴ سالگی بهطور جدی وارد سیاست شده است و نخستین سمتش عضویت در فلکتین، پارلمان دانمارک بهعنوان منتخب استان کپنهاگ بوده است.
با اینحال ارتقای او در سمتهای عالی دولتی مربوط به ۱۰ سال بعد است که او توانست ابتدا وزارت کار و سپس وزارت دادگستری دانمارک را اداره کند و پس از دورهای فعالیت بهعنوان رهبر حزب سوسیال دموکرات و البته رهبر اپوزیسیون دولت، نهایتاً در ژوئن سال ۲۰۱۹ بهعنوان نخستوزیر دانمارک معرفی شود.
خانم فردریکسن، از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۴ با آقایی بهنام اریک هر، ازدواج کرده بود و از او دو فرزند دارد، اما حالا با بازیگری دانمارکی بهنام بوتنگبرگ همخانه است.
سوفی ویلمز، نخستوزیر بلژیک
سوفی ویلمز در ژانویه ۱۹۷۵ متولد شده است و ۴۴ سال سن دارد. او فارغالتحصیل رشته ارتباطات کاربردی، تبلیغات و بازاریابی در بروکسل است. او همچنین دارای یک مدرک در حوزه مدیریت مالی است. سوفی ویلمز نخستوزیر جدید بلژیک در سال ۲۰۰۰ میلادی با عضویت در شورای شهر اوکل در جنوب بروکسل، وارد دنیای سیاست شد.
مسئولیتهای او تا سال ۲۰۱۵ در سطح محلی باقی ماند ولی این را هم باید گفت که پس از تکمیل تحصیلاتش بهعنوان مدیر مالی در پروژهای مربوط به همکاریهای بینالمللی و گسترش اتحادیه اروپا در کمیسیون اروپا مشغول به کار شد. سوفی ویلمز پیش از آنکه در سال ۲۰۱۵ بهعنوان وزیر بودجه، وارد دولت شود، در سال ۲۰۱۴ عضو پارلمان بلژیک بود.
او همین چند روز پیش بهعنوان نخستین رئیس دولت زن در بلژیک منتخب شد. او با یک مرد استرالیایی بهنام کریستوفر استون ازدواج کرده و چهار فرزند دارد. البته این را هم باید گفت که خانم ویلمز در حالی روز شنبه ۲۶ اکتبر از سوی کمیته وزارتی برای این سمت تعیین شد که اکثریت پارلمان را در اختیار ندارد و از این روست که تاو گفته در دولت موقت فرصت زیادی برای انجام کاری ندارد و درخواست کرده که هر چه سریعتر دولت ائتلافی تشکیل شود.
آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان
مرکل که در میان طرفداران خود به موتی یا مادر معروف است ۶۵ سال سن دارد و از سال ۲۰۰۵ تاکنون یعنی بهمدت ۱۴ سال، صدراعظم آلمان بوده است. البته او گفته در سال ۲۰۲۱ دیگر برای کسب عنوان صدراعظمی کاندیدا نخواهد شد.
او که دکترای شیمی دارد و ظاهراً در دوران دانشگاه درسش را هم خوب میخوانده، کار خود را بهعنوان نماینده مجلس از سال ۱۹۹۱ آغاز کرده است. در دو دوره بین سالهای ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۸ دو وزارتخانه را اداره کرده و بعد از آن در سمتهای حزبی فعالیت کرده تا اینکه به صدارت اعظمی در آلمان رسیده است.
خانم مرکل، صدراعظم آلمان که تا بهحال دو بار هم ازدواج کرده، اساساً فرزندی از خود ندارد. مرکل از ازدواج اول خود که در سال ۱۹۷۷ و در ۲۳ سالگی انجام داد و پنج سال بهطول انجامید بچهای ندارد و وقتی در سال ۱۹۹۸ یعنی در ۴۴ سالگی هم برای بار دوم ازدواج کرد، احتمالاً فکر کرد که برای مادر شدن، کمی دیر شده است. مرکل البته نامادری دو فرزند همسر فعلی خود است.
شیخ حَسینه واجد، نخستوزیر بنگلادش
۱۰ سال است که نخستوزیر بنگلادش است. او که بزرگترین فرزند شیخ مُجیبالرحمن بنیانگذار این کشور جنوب شرقی آسیا است از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ بهعنوان نخستوزیر در این کشور فعالیت کرده و رکورد طولانیترین دوره نخستوزیری در تاریخ بنگلادش را در کارنامه دارد.
خانم حسینه از سال ۱۹۸۱ یعنی شش سال پس از مرگ پدرش وارد سیاست شد و رهبری حزب عوامی لیگ در بنگلادش را بهعهده گرفت. در همین سمت او تا به حال دو دوره ریاست اپوزیسیون را به عهده دارد و برای چهار دوره هم نخستوزیر شده است که البته دو دوره پایانی آن، در نتیجه انتخاباتهایی بوده که نتیجه آن مورد انتقاد احزاب مخالف و برخی ناظران بینالمللی قرار گرفته است.
حسینه در لیست ۱۰۰ زن تأثیرگذار جهان در سال ۲۰۱۸، رده بیستوششم را به خود اختصاص داده و یکی از قدرتمندترین رهبران جهان بهحساب میآید. او از سال ۱۹۶۸ تا ۲۰۰۹ همسر وازد میاح، دانشمند اتمی بوده و از او دو فرزند دارد.
ارنا سلبرگ، نخستوزیر نروژ
۵۸ سال دارد و از سال ۲۰۱۳ بهعنوان دومین نخستوزیر نروژ در تاریخ این کشور مشغول فعالیت است. در دورههای ۱۹۸۳-۱۹۷۹ و ۱۹۸۹-۱۹۸۷ عضو شورای شهر برگن بود و از سال ۱۹۸۹ یکی از اعضای استورتینگ، پارلمان نروژ شده است. او برای دورهای رهبر انجمن زنان حزب محافظهکار بوده است و از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۵ وزیر “دولت محلی و توسعهای منطقهای” میشود.
در اواخر این دوره یعنی از سال ۲۰۰۴، او رهبر اپوزیسیون میشود و با پیروزی در انتخابات ۲۰۱۳ پس از گروهارلم بروندلاند، دومین نخستوزیر زن نروژ نام میگیرد. سولبرگ در برگن نروژ زاده شد. وقتی ۱۶ سال داشت در مدرسه مشکل داشت و تشخیص دادند مشکل خوانشپریشی دارد.
با این وجود در کلاس دانشآموز فعالی بود. در سال ۱۹۸۶ از دانشگاه برگن در رشته جامعهشناسی، علوم سیاسی، آمار و اقتصاد کارشناسی ارشد گرفت. در ۱۹۹۶ با یک تاجر و از اعضای قبلی حزب محافظهکار بهنام سیندر فینس (Sindre Finnes) ازدواج کرد و از او دو بچه دارد.
کولیندا کیتاروویچ؛ رئیس جمهور کرواسی
خانم کیتاروویچ ۵۱ ساله، از فوریه سال ۲۰۱۵ رئیس جمهور کشور جمهوری کرواسی است. او اولین زن و جوانترین کسی است که پس از اولین انتخابات چند حزبی به این مقام در کرواسی دست یافته است.
او که در دانشگاه زاگرب، آکادمی دیپلماتیک وین و دانشگاه جرج واشنگتن تحصیل کرده و مدرک دکترا از دانشگاه زاگرب دارد؛ روند سیاسی خود را از سال ۲۰۰۳ بهعنوان وزیر امور اروپا در کرواسی آغاز کرده است. او از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۸ وزیر امور خارجه و اولین وزیر اروپا بهطور همزمان بود.
کیتاروویچ همچنین از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۱ سفیر کرواسی در آمریکا و از ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ معاون دبیرکل ناتو بود. او هنوز هم بالاترین مقام رسمی زن است که در ساختار اداری ناتو خدمت کرده است. کیتاروویچ در سال ۱۹۹۶ ازدواج کرد و دو فرزند با نامهای کاترینا و لوکا دارد.
سفر او در سال ۱۳۹۶ به ایران حاشیهساز بود چرا که یکسری عکس در فضای مجازی منتشر شده و او را با پوششی نامناسب در ساحل نشان میداد. البته بعدها مشخص شد که این عکسها، متعلق به او نیست و کوکو آوستین، مدل آمریکایی را نمایش میدهد.
با اینحال آن تصاویر و البته استقبال گرم او از بازیکنان کرواسی در پایان مسابقه فینال جام جهانی اخیر که البته بازی را باخته بودند؛ او را به یکی از مشهورترین سیاستمداران زن جهان در ایران تبدیل کرده است.
آنا برنابیچ، نخستوزیر صربستان
۴۴ سال دارد و از تابستان سال ۲۰۱۷ بهعنوان نخستوزیر صربستان مشغول به فعالیت است. او نخستین زنی است که در این کشور به این سمت میرسد. خانم برنابیچ، در دانشگاه، در رشته مدیریت بازرگانی درس خوانده و قبل از ورود به سیاست برای چندین و چند نهاد بینالمللی فعالیت کرده بود.
او از ۱۱ آگوست ۲۰۱۶ میلادی، وزیر اداره امور عمومی و حکومت محلی صربستان بوده است. او در سال ۲۰۱۸ توسط نشریه فوربز بهعنوان نود و یکمین زن تأثیرگذار در جهان و بیست و یکمین زن در حوزه رهبران سیاسی انتخاب شده است. این خانم البته نخستین زن در صربستان و پنجمین رئیس دولت در جهان است که خود را به طور آشکارا یک همجنسگرا معرفی کرده است.
یکی از تاریکترین نقاط دوره نخستوزیری او مربوط به یک مصاحبه در سال ۲۰۱۸ با یک رسانه آلمانی است که او در آن، قتل عام سربرنیتسا که در آن صربها، مسلمانان را بهطور دلخراشی به قتل رساندند را انکار کرد. این انکار حتی توسط کمیسیون اروپا نیز محکوم شد.
جاسیندا کیت لورل آردرن؛ نخستوزیر نیوزیلند
این خانم ۳۹ ساله، دو سال است که نخستوزیری نیوزیلند را به عهده دارد و جوانترین نخستوزیر این کشور از سال ۱۸۵۶ است و همچنین لقب جوانترین زنی که توانسته در ۳۷ سالگی ریاست دولت یک کشور را به عهده بگیرد را نیز در کارنامه دارد.
او تقریباً از همان زمان، رهبر حزب کارگر در این کشور نیز است. او اولین بار در انتخابات سراسری ۲۰۰۸ بهعنوان نمایندهای فهرستی وارد پارلمان شد (نمایندهای که شخصاً در حوزه انتخابیهاش پیروز نشده ولی بر اساس فهرست حزب وارد پارلمان شده است).
او از ۸ مارس ۲۰۱۷ نمایندگی حوزه انتخابیه مونت آلبرت در پارلمان را برعهده دارد. آردن، فعالیت سیاسی خود را در سال ۲۰۰۱ و در دفتر نخستوزیر نیوزیلند آغاز کرد و بعد از آن هم در بریتانیا، مشاور تونی بلر، نخستوزیر بریتانیا شد. او یک همخانه دارد و بعد از بینظیر بوتو دومین رئیس دولتی است که در طول دوره ریاست خود، بچهدار میشود.