زمان شنیدن صدای قلب جنین در سونوگرافی از هفته ششم بارداری به بعد است. البته ممکن است به دلیل وجود چربی شکمی، نفوذ ناپذیری دیواره رحم و یا تخمین نادرست سن بارداری، صدای قلب جنین در اولین سونوگرافی شنیده نشود.
شنیدن ضربان قلب نوزاد برای اولین بار لحظه‌ای فراموش نشدنی و مهیج برای پدر و مادر است. لحظه‌ای که آنها از وجود فرزند دلبندشان در رحم مادر اطمینان حاصل می‌کنند. اما زمان شنیدن صدای قلب جنین، چه زمانی است؟ تعداد طبیعی ضربان قلب جنین چه مقدار است؟ و آیا ضربان قلب جنین را می‌توان بدون هیچ دستگاهی، با گوش انسان، شنید؟
زمان شنیدن صدای قلب جنین
پس از ۶ تا ۷ هفته پس از بارداری، ضربان قلب جنین بهتر قابل تشخیص است. در این زمان پزشک اولین سونوگرافی شکمی یا واژینال را برای بررسی وضعیت بارداری انجام می‌دهد.
نتایج اولین سونوگرافی بارداری
پس از آنکه آزمایش خون، مثبت بودن بارداری را اعلام کرد، پزشک اولین سونوگرافی را در حدود هفته‌های ۷ و ۸ بارداری، تجویز می‌کند. البته برخی از پزشکان اولین سونوگرافی را در هفته‌های ۱۱ تا ۱۴ بارداری انجام می‌دهند.
در صورت بروز یکی از موارد زیر، پزشک در هفته ششم بارداری سونوگرافی را انجام می‌دهد.
- وجود شرایط خاص پزشکی
- تجربه سقط جنین
- وجود مشکل در بارداری‌های پیشین
در اولین سونوگرافی بارداری، پزشک یا تکنسین اولتراسوند موارد زیر را بررسی می‌کند:
- تایید سلامت بارداری و عدم وجود بارداری مولار یا بارداری خارج از رحم.
- بررسی ضربان قلب کودک
- اندازه گیری تاج تا سرین (طول) جنین، که موجب تخمین سن بارداری می‌شود.
- تعیین سن دقیق بارداری
ضربان قلب جنین
در هفته ۶ تا ۷ بارداری ضربان قلب جنین باید بین ۹۰ تا ۱۱۰ ضربه در دقیقه باشد. با شروع هفته نهم، ضربان قلب جنین بایستی به ۱۴۰ تا ۱۷۰ ضربه در دقیقه برسد.
دلیل نشنیدن ضربان قلب جنین
ممکن است در اولین سونوگرافی قادر به شنیدن ضربان قلب جنین نباشید. جایی برای نگرانی نیست، زیرا سن بارداری کم است و نشنیدن صدای قلب جنین، دلیل بر وجود مشکلی نیست.
پزشک ممکن است به شما توصیه کند که یک سونوگرافی دیگر ۱ تا ۲ هفته بعد انجام دهید.
دلایل دیگری که ممکن است ضربان قلب جنین را نشنوید عبارتند از:
- دیواره نفوذ ناپذبر رحم
- داشتن چربی شکمی
- کمتر بودن سن بارداری، از آن چه فکر می‌کنید
اگر هیچ ضربان قلبی تشخیص داده نشود، پزشک ابعاد جنین را بررسی خواهد کرد. اگر جنین با طول تاج تا سرین بیش از ۵ میلی متر، ضربان نداشته باشد، نگران کننده است.
پس از ۶ هفته از بارداری، اگر ساک حاملگی در سونوگرافی دیده نشود، پزشک نگران خواهد شد. ممکن است برای تأیید حاملگی درخواست آزمایش خون کند یا بخواهد چند روز بعد سونوگرافی دیگری انجام دهید.
یک مطالعه طولی در سال ۱۹۹۹ بر روی ۳۲۵ زن در انگلستان که سابقه سقط جنین را داشتند، انجام شد. نتایج نشان داد که اگر ضربان قلب جنین در هفته ۶ بارداری تشخیص داده شود، احتمال ادامه بارداری ۷۸ ٪ است. در هفته ۸ بارداری، احتمال سلامت بارداری ۹۸ درصد است و بعد از ۱۰ هفته به ۹۹.۴ درصد می‌رسد.
ابزار شنیدن صدای قلب جنین
در اولین سونوگرافی، پزشک یا تکنسین اولتراسوند از سونوگرافی ترانس واژینال یا سونوگرافی شکمی ۲ بعدی یا ۳ بعدی استفاده می‌کند.
سونوگرافی ترانس واژینال در ابتدای دوران بارداری برای دریافت یک تصویر واضح از جنین استفاده می‌شود. سونوگرافی سه بعدی نیز این امکان را می‌دهد تا پزشک بتواند عرض، ارتفاع و عمق جنین و اندام شما را بهتر ببیند.
شنیدن صدای قلب جنین با گوش انسان
تشخیص ضربان قلب جنین برای گوش انسان بسیار دشوار است، اما غیر ممکن نیست.
برخی مادران باردار ادعا می‌کنند که می‌توانند ضربان قلب جنین را از طریق شکم خود بشنوند. این اتفاق ممکن است در یک اتاق آرام در طول سه ماهه دوم یا سوم بارداری رخ دهد. اگر نتوانستید ضربان قلب جنین را در خانه بشنوید، نگران نشوید.
در صورتی که نسبت به ضربان قلب جنین نگران هستید، مطمئن‌ترین گزینه این است که از پزشک خود بخواهید تا یک سونوگرافی برای شما تجویز کند. بدین ترتیب می‌توانید اطمینان حاصل کنید که ضربان قلب کودک شما طبیعی است.
استفاده از اپلیکشن‌ها و گجت‌ها برای شنیدن صدای قلب جنین
در حال حاضر صد‌ها برنامه، اپلکیشن و گجت در تبلیغات خود ادعا می‌کنند که امکان شنیدن صدای قلب جنین در منزل را برای پدر و مادر فراهم می‌کنند. اما پزشکان در مورد استفاده از این دستگاه‌ها و برنامه‌ها در منزل، به پدر و مادر‌ها هشدار می‌دهند.
کیفیت این برنامه‌ها و دستگاه‌ها بسیار متفاوت است. آنها ممکن است ضربان قلب جنین را به درستی گزارش نکنند و موجب نگرانی و استرس بی مورد شوند.
بهتر است با پزشک خود صحبت کنید و از او بخواهید که یک دستگاه خانگی مناسب را به شما توصیه کند. دستگاهی که استفاده از آن در دوران بارداری مشکلی ایجاد نکند.
تغییرات ضربان قلب جنین در دوران بارداری
در دوران بارداری، رشد و تکامل قلب جنین ادامه خواهد یافت. ضربان قلب جنین در طول هفته‌های اول بارداری بین ۹۰ تا ۱۱۰ ضربان در دقیقه است. با افزایش سن بارداری، ضربان قلب جنین نیز افزایش می‌یابد و در هفته‌های ۹ تا ۱۰ بارداری به اوج خود، بین ۱۴۰ تا ۱۷۰ بار در دقیقه، می‌رسد.
پس از آن، ضربان قلب طبیعی جنین در سه ماهه دوم و سوم بارداری، بین ۱۱۰ و ۱۶۰ ضربان در دقیقه در نظر گرفته می‌شود. به یاد داشته باشید، ضربان قلب جنین در طول بارداری و در هر بار ویزیت پزشک، ممکن است متفاوت باشد.
اگر ضربان قلب جنین خیلی آهسته، خیلی سریع یا نامنظم باشد، پزشک آن را بررسی می‌کند. در موارد نادر ممکن است قلب جنین دچار مشکل باشد. به همین دلیل است که پزشک در هر ویزیت دوران بارداری ضربان قلب جنین را کنترل می‌کند.
اگر پزشک در مورد رشد قلب جنین نگرانی داشته باشد، ممکن است یک اکو قلب جنین برای بررسی بیشتر وضعیت قلب جنین تجویز کند.
سخن آخر
- پزشک در دوران بارداری، در هر معاینه، ضربان قلب را کنترل می‌کند.
- زمان شنیدن صدای قلب جنین، ازهفته ششم بارداری به بعد است.
- اگر در مورد ضربان قلب جنین نگران هستید، با پزشک خود صحبت کنید.