شیر خوردن نوزاد از یک سینه، معمولا به دلیل جریان خیلی زیاد یا خیلی کم شیر در یک پستان است. با انجام اقداماتی در منزل می‌توان میزان شیردهی از هر دو پستان را به گونه‌ای تنظیم کرد که نوزاد بتواند از هر دو سینه شیر بخورد.
بیشتر زنان به تفاوت در میزان شیر، خروجی پمپاژ، جریان شیر و اندازه پستان‌ها توجه می‌کنند. همانند بسیاری از اندام‌های دیگر (اندازه پا، اندازه انگشت‌ها، دید بینایی و غیره) به طور طبیعی بدن انسان متقارن است. در برخی از زنان تفاوت بین پستان‌ها قابل چشم پوشی است؛ اما در برخی دیگر بسیار قابل توجه است. در صورتی که عدم تقارن پستان‌ها برای شما یا نوزاد ناراحت کننده نباشد، معمولا مشکلی در شیردهی ایجاد نمی‌کند. از طرف دیگر گاهی اوقات نوزادان وقتی جریان شیر از یک پستان، خیلی کم یا خیلی زیاد باشد، و یا میزان شیر موجود در یک پستان، کمتر از پستان دیگر باشد، تمایل به شیر خوردن از یک سینه پیدا می‌کنند.
دلیل شیر خوردن نوزاد از یک سینه
دلایل شیر خوردن نوزاد از یک سینه، یکسان نبودن جریان شیر و میزان شیر در پستان‌ها است که علل این امر عبارتند از:
- تفاوت آناتومیک میان پستان‌ها. به طور طبیعی در همه زنان یک پستان دارای مجاری شیر بیشتر است (معمولا پستان چپ). در برخی زنان نیز اختلاف بین دو آرئول (هاله تیزه رنگ نوک پستان) و نوک پستان‌ها (میزان انحراف، مسطح بودن، شکل و اندازه‌های مختلف) باعث می‌شود که پستان به دهان گرفتن نوزاد از یک سینه راحت‌تر باشد.
- ترجیح نوزاد به خوابیدن در یک سمت. بیشتر نوزادان تا حدی به یک سمت ترجیح دارند. از همان ابتدای تولد، ممکن است نوزاد شما در یک سمت راحت‌تر باشد و بدین ترتیب شیردهی در آن سمت بیشتر و موثر‌تر باشد.
- ترجیح مادر به یک سمت. مادر (به صورت آگاهانه یا ناخودآگاه ) ممکن است یک سمت را بیشتر ترجیح دهد و شیردهی در آن سمت برایش راحت‌تر باشد.
- پستان جراحی شده یا آسیب دیده. اگر یک پستان به نوعی در معرض آسیب قرار گرفته باشد، جریان و میزان شیر در آن پستان تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
در صورت شیر خوردن نوزاد از یک سینه از بدو تولد: از پزشک بخواهید تا یک معاینه دقیقی روی نوزاد انجام دهد. ممکن است نوزاد در هنگام زایمان آسیب دیده باشد. برخی آسیب‌های زمان زایمان، معمولا ناشناخته می‌مانند، اما در هنگام شیردهی در موقعیت‌های خاص برای نوزاد ایجاد ناراحتی می‌کنند.
در صورت شیر خوردن نوزاد از یک سینه به طور ناگهانی: علت این رفتار نوزاد ممکن است یکی از دلایل زیر باشد:
- عفونت گوش یا بیماری دیگری در نوزاد که باعث ایجاد درد و ناراحتی در آن سمت شود
- آسیب جسمی نوزاد
- عفونت یک پستان که باعث می‌شود طعم شیر شور شود
بسیاری از نوزادان خوردن شیر از یک پستان را ترجیح می‌دهند، زیرا جریان شیر آن آرام‌تر یا سریعتر است (نوزاد ممکن است جریان سریعتر یا کندتر را ترجیح دهد).
اگر تمام علل احتمالی دیگر رد شوند و نوزاد همچنان یک طرف را ترجیح دهد، بایستی برای رفع هرگونه مشکل در پستان‌ها به پزشک مراجعه کنید.
عدم توازن میان پستان ها
اگر عدم توازن میان پستان‌ها برایتان آزار دهنده است، می‌توانید اقداماتی انجام دهید تا میزان تولید شیر، اندازه و جریان شیر در پستان کوچکتر افزایش یابد. از سویی دیگر، تخلیه مرتب پستان بزرگتر را فراموش نکنید، زیرا تجمع بیش از حد شیر در پستان موجب انسداد مجاری شیر و ماستیت یا التهاب پستان می‌شود.
توصیه‌هایی برای هم اندازه شدن پستان‌ها
- در ابتدای شیردهی، پستان کوچکتر را به نوزاد عرضه کنید.
- دفعات شیردهی با پستان کوچک دو برابر شیردهی با پستان بزرگتر باشد.
- پس از شیردهی، پستان کوچکتر را به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه پمپ کنید.
- اضافه کردن یک جلسه پمپاژ اضافی (برای ۱۰-۲۰ دقیقه – فقط پستان کوچکتر) در بین فواصل شیردهی.
راهکار‌هایی برای ایجاد تمایل در نوزاد برای شیر خوردن از هر دو سینه
- شیردهی را با پستان مورد تمایل نوزاد آغاز کنید، پس از جاری شدن شیر، پستان دیگر را به او عرضه کنید. سعی کنید موقعیت بدن نوزاد را در حین جابجایی تغییر ندهید.
- موقعیت‌های مختلف شیردهی را امتحان کنید. مطالعه مقاله روش صحیح شیر دادن نوزاد چگونه است؟ در این زمینه راه گشا است.
- هنگامی که نوزاد تازه از خواب بیدار شده و به طور کامل هشیار نیست و یا زمانی که کمی خواب آلود است، با پستان دیگر به او شیر دهید. در این زمان نوزاد به طور غریزی آماده شیر خوردن است. ۱۰ نکته طلایی برای شیردهی به نوزاد در شب را مطالعه کنید.
- در یک اتاق تاریک و آرام به نوزاد شیر بدهید.
- در حال حرکت، پستان دیگر را به نوزاد عرضه کنید؛ به عنوان مثال راه رفتن، چرخاندن، تاب دادن و غیره. تا زمانی که نوزاد مکیدن شیر را آغاز کند.
- اگر میزان تولید شیر در پستان کوچکتر کم است، مقاله روش‌های افزایش شیر مادر + تشخیص کمبود شیر مادر را مطالعه کنید.
- اگر نوزاد تمایل دارد جریان شیر سریعتر باشد، با فشردن پستان، به افزایش جریان شیر کمک کنید.
صبر و استقامت مادر در این فرآیند بسیار مهم است. هنگامی که نوزاد خوب شیر می‌خورد، او را تشویق کنید. بیشتر نوزادان پس از گذشت زمان، دوباره شیرخوردن از هر دو سینه را آغاز می‌کنند. اگر نوزاد گهگاه تمایل به خوردن شیر از یک سینه را دارد، بهتر است سینه دیگر را بدوشید تا در روند تولید شیر اختلال ایجاد نشود.
آیا نوزاد شیر کافی را از یک سینه دریافت خواهد کرد؟
اگر شیر خوردن نوزاد از یک سینه باعث نگرانی شما در خصوص عدم دریافت شیر کافی شده است باید بگوییم که نگران نباشید؛ نوزاد تمام آنچه که نیاز دارد از راه شیر مادر تامین می‌کند، حتی اگر شیردهی تنها از یک سینه صورت پذیرد. اگر نوزاد تنها از یک سینه شیر می‌خورد؛ بهتر است سینه دیگر را فواصل زمانی معین بدوشید تا تولید شیر در سینه‌ها تحریک شود.
و سخن آخر
اگر ترجیح نوزاد به شیر خوردن از یک سینه، موجب خشک شدن شیر سینه دیگر شد. اندازه آن پستان کوچکتر از پستان دیگر می‌شود. جایی برای نگرانی نیست، زیرا همزمان با از شیر گرفتن نوزاد، پستان دیگر نیز کوچک شده و متعادل خواهند شد.