روزنامه فرهیختگان – ندا اظهری: تصور کنید یک روز از خواب بیدار می‌شوید و همه‌جا سکوت مطلق است، همه حرف می‌زنند اما تنها چیزی که حس می‌کنید، تکان‌خوردن لب‌هایی است که صدایی از آنها به گوش شما نمی‌رسد. شاید این لحظه سخت‌ترین لحظه باشد؛ وقتی که در سکوت غرق شده‌اید و تنها خودتان هستید که دنیایتان را درک می‌کنید. ناشنوایی شاید بخشی از معلولیت‌هایی باشد که در اطراف‌مان وجود دارد و ما گاه با این قبیل افراد برخورد می‌کنیم.
اما قرارگرفتن در جای آنها آنقدرها هم که تصور می‌کنیم، راحت نیست؛ چه‌بسا اگر کمی با کفش‌های آنها راه برویم، بهتر بتوانیم شرایط آنها را درک کنیم. امروز روز جهانی معلولان است؛ روز آدم‌هایی که خیلی‌وقت‌ها بی‌مهری‌ها دیده‌اند و آزارها کشیده‌اند، به بن‌بست رسیده‌اند اما به جای ایستادن و شکایت کردن راهی برای ادامه راه پیدا کرده‌اند و هرگز متوقف نشده‌اند. امروز شاید فرصت مغتنمی باشد تا آنها را جدی‌تر بگیریم.
به گزارش سازمان بهداشت جهانی، بیش از یک‌میلیارد نفر یا حدود ۱۵درصد جامعه جهانی به نوعی از معلولیت رنج می‌برند که این قشر از جامعه نیازمند کمک هستند تا راحت‌تر بتوانند در جامعه حضور داشته باشند؛ البته زمانی که امکاناتی در دسترس جمعیتی خاص قرار می‌گیرد، کل جمعیت از آن سود می‌برند. کشورهای مختلف به شیوه‌های مختلفی به معلولان جامعه خود رسیدگی می‌کنند؛ بعضی با آماده‌کردن معابر، بعضی دیگر با ابداع امکانات و فناوری‌های خاص معلولان و به عبارتی به شکلی تلاش می‌کنند تا حضور این افراد را در جامعه تسهیل کنند.
امکاناتی برای نابینایان و کم‌بینایان
بخشی از نابینایان به‌طور مادرزادی این مشکل را دارند و عده‌ای هم به دلایل مختلف یا به دنبال بالارفتن سن دچار نابینایی یا کاهش‌دید می‌شوند که انجام کارهای روزمره مانند کتاب یا روزنامه خواندن، خرید و ارتباط با دوستان را برای آنها دشوار می‌کند. اما فناوری‌های نوین تا حدی توانسته این معلولیت را در آنها جبران و آنها را یاری کنند تا بتوانند از پس بعضی مشکلات‌شان برآیند. این قبیل فناوری‌های کمک‌رسان به افراد نابینا کمک می‌کنند تا بتوانند بار دیگر بخوانند و به اطلاعات موردنیازشان دسترسی پیدا کرده و روزبه‌روز ارتباطات موثرتری برقرار کنند.
نمایشگرخوان
نمایشگرخوان نوعی نرم‌افزار یا برنامه است که پیام‌ها و متون نوشتاری حک‌شده روی صفحه نمایشگرهای تلویزیون، مانیتور و گوشی را به کمک موتور تبدیل متن به صوت در قالب خروجی صوتی اجرا می‌کند. به گزارش thebetterindia، این دستگاه تحول عظیمی در بهبود شرایط نابینایان در دنیا بوده است، به‌طوری که امکان استفاده از فناوری‌های نوین دیجیتال را برای این گروه از معلولان فراهم می‌کند. به این طریق، آنها دیگر برای انجام بخشی از کارهای خود وابسته به افراد بینا نیستند.
ساعت هوشمند
ساعت هوشمند Dot نخستین ساعت هوشمند لمسی است که برای نابینایان طراحی شده است. این دستگاه کاملا بدون صدا کار می‌کند و علاوه‌بر اینکه تاریخ و زمان را به فرد معلول خبر می‌دهد، به‌عنوان زنگ ساعت، تایمر و کرنومتر هم به کار می‌رود. این ساعت حتی ثانیه به ثانیه را به فرد اطلاع می‌دهد. فرد نابینا با این ساعت حتی بدون دیدن هم متوجه می‌شود چه کسی با او تماس گرفته است.
در این زمان، ساعت می‌لرزد و نام تماس‌گیرنده در قالب علامت‌های خاص روی نمایشگر آن نقش می‌بندد. به گزارش dotincorp، هر پیامی که فرد نابینا توسط گوشی هوشمند خود دریافت می‌کند، بلافاصله به خط بریل برگردانده شده و به ساعت هوشمند منتقل می‌شود. افراد نابینا که با خط‌بریل آشنایی دارند، به راحتی می‌توانند از این ساعت استفاده کنند اما کسانی که با خط بریل آشنا نیستند هم با برنامه آموزشی که روی این ساعت نصب شده، می‌توانند استفاده از خط‌بریل را آموزش بگیرند.
دستگاه‌هایی برای معلولان اسکلتی-حرکتی
یکی‌دیگر از معلولیت‌ها که دامنه گسترده‌ای هم دارند، معلولیت‌های جسمی – حرکتی هستند که در آن، بیمار از نظر حرکتی دچار معلولیت است.
ویلچر پله‌رو
معمولا افرادی که دچار معلولیت‌های حرکتی هستند، از ویلچر برای حرکت استفاده می‌کنند. اما همین ویلچرهای معمولی هم برای بالا و پایین رفتن از پله‌ها عاجزند و باز هم گره‌ای از کار معلولان باز نمی‌کنند. اما ویلچرهایی مخصوص بالا و پایین رفتن از پله‌ها ساخته شده که دنیای معلولان را متحول می‌کند و بسیاری از محدودیت‌های آنها را برای حرکت در مکان‌های مختلف از میان برمی‌دارد.
چند سال پیش بود که نمونه‌ای اولیه از ویلچرهای پله‌رو ساخته شد اما محققان درحال حاضر به دنبال آن هستند که آن را گسترش دهند و طبق نیاز معلولان برای سال‌های بعد آماده‌‌تر و مجهزتر کنند. به گزارش theverge، ویلچر iBot قادر است فرد معلول را از سطح نشسته تا ارتفاع چشم بلند کند و او را حتی روی پله‌ها به جلو حرکت دهد. نمونه‌های بعدی این ویلچر هم ساخته شده که اساس آن شبیه نمونه اولیه است اما باریک‌تر و کاربردی‌تر. این ویلچر استقلال خوبی به معلولان می‌دهد تا آزادانه‌تر و با وابستگی کمتری کارهای خود را انجام دهند.
اسکلت خارجی رباتیک
بسیاری از معلولان به دلیل مشکل حرکتی حتی قادر به حرکت دادن دست‌های خود نیستند و این امر، غذاخوردن را هم برایشان مشکل می‌کند. اما محققان اسپانیایی نوعی اسکلت خارجی رباتیک ابداع کرده‌اند که به یک ویلچر رباتیک متصل می‌شود و به معلولان با درجه‌های مختلف معلولیت کمک می‌کند فعالیت‌های روزانه‌ای چون غذا و آب خوردن و شست‌وشوی خود را بدون کمک به دیگران انجام دهند. در این ویلچر رباتیک، از سیستم‌های مختلفی استفاده شده که طبق نیاز کاربر برنامه‌ریزی می‌شوند. به گزارش phys، الگوریتم‌های هوش مصنوعی به کار رفته در آن نیز سیستم کمکی را در آن کنترل می‌کنند که اسکلت خارجی را در سمت‌و‌سویی هدایت می‌کند تا فرد معلول بتواند به خودی خود کارهایش را انجام دهد. آنها همچنین می‌توانند بسیاری از کارهای شخصی خود مانند جست‌وجو در اینترنت، روشن و خاموش کردن چراغ‌ها و تلویزیون و پاسخگویی به تلفن و گوشی را به کمک این ویلچر انجام دهند.
فناوری‌هایی برای ناشنوایان
خیلی از ناشنوایان در بدو تولد ناشنوا بوده‌اند اما برخی افراد در طول زندگی و به دلایل مختلفی چون بیماری یا حوادثی که برایشان رخ می‌دهد، دچار ناشنوایی می‌شوند. با نشنیدن، بخش زیادی از اطلاعات محیط اطراف از دست می‌رود و این مساله برای بسیاری از این بیماران دشوار است. اما استفاده از فناوری‌های نوین توانسته تا حد زیادی کیفیت زندگی آنها را بهبود بخشد.
مترجم زبان اشاره
SignAll نام نخستین مترجم زبان اشاره در دنیاست. هدف از این فناوری، ساختن پلی برای برقراری ارتباط با ناشنوایان و کم‌شنوایان است. تاکنون با کمک فناوری‌های نوین، محققان نتوانسته‌اند شنوایی کاملی را برای بیماران برقرار کنند. در آمریکا حدود یک‌میلیون ناشنوا زندگی می‌کنند و تنها ۱۵هزار نفر آنها مدرک معتبر تفسیر و ترجمه زبان اشاره دارند و این بدان‌معناست که از هر ۶۶ فرد ناشنوا تنها یک نفر مترجم زبان اشاره وجود دارد. درواقع، زبان اشاره، نخستین زبانی است که افراد ناشنوا با آن متولد می‌شوند.
به گزارش businesswire، دستگاه SignAll به بیماران ناشنوا کمک می‌کند تا بتوانند به زبان اول خود با دیگران ارتباط برقرار کنند. در این دستگاه از سه وب‌کم، یک حسگر عمقی و یک کامپیوتر PC استفاده شده است. سیستم PC تصاویر دریافتی را در زمان واقعی پردازش کرده و سپس آنها را از نظر گرامری اصلاح می‌کند و به این طریق، فرد به راحتی می‌تواند با دیگران ارتباط برقرار کند.