دوران اینترنت دایال آپ با کارت‌های اینترنتی معروفشان به فراموشی سپرده شده و جای خود را به سرویس های پرسرعت اینترنت چون ADSL ، VDSL و FTTX یا اینترنت فیبر نوری داده‌اند. اما سرویس های اینترنت پرسرعت چه تفاوتی با هم دارند؟
در گذشته مسئولان بر این باور بودند که فناوری اطلاعات و اینترنت جزو کالاهای لوکس محسوب می‌شود و اینترنت ۱۲۸ کیلوبیتی برای مردم کفایت می‌کند، اما امروزه اکثر مردم از اینترنت استفاده می‌کنند و فناوری اطلاعات جزوی از لازمه‌های زندگی مردم تبدیل شده است. در سال‌های قبل سرعت اینترنت در ایران بسیار پایین بود تا اینکه سرانجام دوران اینترنت دایال آپ با کارت‌های اینترنتی معروفش به فراموشی سپرده شد و اینترنت ADSL با سرعت بالا در دسترس کاربران قرار گرفت و سرعت‌هایی بین ۵۲۰ کیلوبیت بر ثانیه تا ۱۶ مگابیت بر ثانیه را ارائه می‌داد. البته در حال حاضر فناوری فیبر نوری با سرعت فوق‌العاده در حال گسترش است.
در کشورمان سرویس های اینترنتی بر اساس شرایط مکانی و موقعیتی دارای انواع مختلفی هستند. در حال حاضر سرویس های اینترنت پرسرعت شامل اینترنت ثابت، نقطه به نقطه و همراه در دسترس کاربران قرار می‌گیرند. در اوایل دهه ۸۰ اینترنت دیال آپ مورد استفاده قرار می‌گرفت که کاربران با کارت‌های اینترنتی می‌توانستند به اینترنت دسترسی داشته باشد. پس از آن اینترنت ADSL عرضه شد که در ابتدا برای تمامی مردم قابل استفاده نبود، اما پس از مدتی جای دیال آپ را گرفت. همچنین اینترنت بی سیم نظیر وایمکس هم روی کار آمد. در حال حاضر نیز اینترنت فیبر نوری با سرعت بیش از ده مگابیتی و بالاتر عرضه می‌شود که البته هنوز به طور کامل در ایران توزیع نشده است.
معرفی سرویس های اینترنت پرسرعت
سرویس‌های اینترنت ثابت
سرویس های پرسرعت اینترنت دارای انواع مختلفی هستند که اینترنت ثابت از مهم‌ترین آن‌ها محسوب می‌شود. کاربران برای اینترنت ثابت می‌توانند سرویس‌هایی چون ADSL ، VDSL و FTTX یا اینترنت فیبر نوری را سفارش دهند. البته این سرویس‌ها بر اساس مکان مشخص، محدوده جغرافیایی یا بستر فیزیکی متفاوت هستند. در ادامه با این سرویس‌ها آشنا می‌شویم.
۱٫ اینترنت ADSL
اینترنت ADSL جزو قدیمی‌ترین سرویس های اینترنت پرسرعت محسوب می‌شود که مخفف عبارت Asymmetric Digital Subscriber Line است. در این سرویس برای متصل شدن به اینترنت از خطوط تلفن ثابت استفاده می‌شود تا اطلاعات را از مرکز مخابراتی به روی مودم انتقال دهد و برخلاف اینترنت دایال آپ برای تماس‌های صوتی مزاحمتی ایجاد نمی‌شود. راه‌اندازی و دسترسی به اینترنت ADSL نسبت به سایر سرویس‌ها آسان‌تر و ارزان‌تر است، اما با محدودیت‌هایی چون سرعت دانلود کمتر از ۲۴ مگابیت بر ثانیه و سرعت آپلود کمتر از ۲ مگابیت مواجه است. البته سرعت و کیفیت آن به سیم‌های تلفن، فاصله از مرکز مخابرات و زیرساخت خطوط تلفن شهری بستگی دارد.
۲٫ اینترنت VDSL
اینترنت VDSL توسط بسترهای کابل‌های شبکه توزیع می‌شود و مخفف عبارت Very high bitrate Digital Subscriber Line است. در این سرویس بر خلاف اینترنت ADSL به جای استفاده از خطوط تلفن، از کابل‌های شبکه استفاده می‌شود و به کابل‌کشی نیاز است. سرعت دانلود اینترنت VDSL نسبت به ADSL حدود ۵ برابر بوده و سرعت آپلود آن نیز ۱۰ برابر بیشتر از ADSL است. اینترنت VDSL توسط نزدیک‌ترین کافوی نوری یا همان صندوق توزیع خطوط مشترکین که ورودی آن فیبرنوری و خروجی آن کابل مسی است به مشترکان ارائه می‌شود، به همین دلیل فاصله کاربران تا مرکز مخابراتی بر روی سرعت و کیفیت آن تاثیری ندارد، اما کیفیت کابل‌های مسی تاثیرگذار خواهد بود.
۳٫ اینترنت فیبر نوری (FTTx)
اینترنت فیبر نوری (FTTx) همانطور که از نام آن مشخص است توسط کابل‌های فیبر نوری توزیع می‌شود؛ یعنی به جای استفاده از کابل‌های مسی یا خطوط تلفن، انتقال اطلاعات در این سرویس فقط با کابل‌های فیبرنوری انجام می‌شود. به دلیل اینکه کابل‌های فیبر نوری از سیگانال‌های نوری بهره می‌برند، کیفیت و سرعت این سرویس نسبت به ADSL و VDSL بیشتر است و بدون در نظر گرفتن فاصله کاربر تا سرویس ارائه‌دهنده، کیفیت و سرعت یکسانی را در دسترس کاربر قرار می‌دهد. سرعت دانلود و آپلود اینترنت فیبر نوری بیش از یک گیگابیت بر ثانیه است.
سرویس‌های اینترنت ثابت بی سیم
سرویس‌های اینترنت ثابت بی سیم جزو سرویس های اینترنت پرسرعت به‌شمار می‌روند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به TD-LTE، وایمکس و اینترنت نقطه به نقطه بی سیم اشاره کرد. در واقع این سرویس‌ها در حوزه مکانی مشخصی ارائه می‌شوند و کاربران می‌توانند در آن محل به اینترنت بی سیم دسترسی پیدا کنند. یکی از قابلیت‌های این سرویس اتصال چند دستگاه به صورت همزمان است.
نهایت سرعت آزمایشگاهی اینترنت TD-LTE حدود ۱۱۰ مگابیت بر ثانیه اعلام شده است و حداکثر سرعت عملیاتی آن نیز حدود ۴۰ مگابیت بر ثانیه است. از محدودیت‌های این سرویس می‌توان به قطع سرویس در صورت جابه‌جایی بین آنتن‌ها، کاهش کیفیت سرویس با افزایش فاصله کاربر از آنتن یا وجود اختلال‌های رادیویی، تعرفه زیاد به دلیل نوع سرویس، هزینه نصب و نگهداری بالا و استفاده اختصاصی از فرکانس رادیویی اشاره کرد.
سرویس‌های اینترنت همراه
اینترنت همراه جزو سرویس های پرسرعت اینترنت محسوب می‌شود که حتی سرعت آن از اینترنت ثابت نیز بیشتر است. اینترنت همراه روی گوشی های موبایل یا سایر دستگاه‌های سیم کارت‌خور نظیر تبلت‌ها ارائه می‌شود و فناوری‌های اینترنت نسل دو، نسل سه و نسل چهار را در دسترس کاربران قرار می‌دهد. اینترنت همراه در سراسر نقاط کشور توسط اپراتورها پوشش داده می‌شود، اما ممکن است به دلیل دوری از شبکه پوشش شهری اپراتورها کاربران با قطعی سرعت یا کاهش کیفیت مواجه شوند.
اینترنت همراه عموما توسط اپراتورهای دارنده پروانه ارائه خدمات تلفن همراه (MNO) و شرکت‌های دارنده پروانه MVNO (اپراتورهای مجازی) ارائه می‌شود. نهایت سرعت آزمایشگاهی اینترنت همراه حدود ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه اعلام شده است و حداکثر سرعت عملیاتی آن نیز حدود ۱۵ مگابیت بر ثانیه است. کاربران اینترنت همراه ممکن است با محدودیت‌هایی چون کاهش برد مفید آنتن‌دهی با افزایش فاصله کاربر از آنتن یا وجود اختلال‌های رادیویی مواجه شوند. همچنین با وجود پدیده‌های جوی و موانع فیزیکی امکان وجود اختلال وجود دارد. حجم مصرفی این سرویس نیز نسبت به سرویس‌های ثابت بیشتر است.