در ابتدا باور بر این بود که چربی قهوه ای تنها در کودکان وجود دارد، اما بعدها دانشمندان آثاری از وجود این نوع چربی، در افراد بالغ نیز پیدا کردند. بنابر گفته بسیاری از افراد درمان با آب سرد تولید چربی قهوه ای را تحریک می کند و باعث کاهش وزن می شود. با در نظر گرفتن سلامت و تغذیه، چربی قهوه ای چاقی مفرط را از بین می برد. در این مقاله از بخش پزشکی دکتر سلام، به بررسی چربی قهوه ای و نحوه آزاد کردن آن می پردازیم.
تحقیقات انجام شده بر چربی قهوه ای
مطمئنا اخیرا کمبود شواهد در مورد موضوع “چربی قهوه ای” وجود دارد. یک کشف نسبتا جدید در افراد بالغ نشان می دهد که بافت چربی قهوه ای (BAT) یک ماده کاملا متفاوت است نسبت به لایه های مقاوم چربی که در نواحی میانی بدن یافت می شوند و معمولا به عنوان چربی سفید شناخته می شوند. این نوع چربی در حقیقت توانایی سوزاندن انرژی را دارد. نظریه ای که در سطح قابل قبول است، این است که اگر شما در بدنتان چربی قهوه ای زیادی دارید، حتی بدون اینکه سخت تلاش کنید، کاهش وزن در شما انجام می شود.
چربی قهوه ای چیست؟
نقش اصلی چربی سفید، ذخیره انرژی و آزاد کردن آن، زمانی که بقیه اندام ها به آن نیاز دارند، می باشد. متاسفانه بیشتر ما چربی سفید بیشتری نسبت به اندازه عادی آن در بدنمان داریم که نه تنها ظاهر فیزیکی ما بلکه سلامت ما را نیز به خطر می اندازد.
این نوع چربی، غیر قابل انکار است و در گردن، کتف و نیم تنه ما وجود دارد. تولید چربی قهوه ای در زنان بیشتر از تولید آن در مردان است. قبلا اعتقاد بر این بود که چربی قهوه ای در بزرگسالان وجود ندارد اما الان دانشمندان می دانند که این نوع چربی، در همه مراحل زندگی در لاغری نقش بسزایی دارد.
افرادی که در کودکی چربی قهوه ای بیشتری دارند در بزرگسالی لاغر هستند. وظیفه اصلی چربی قهوه ای، بالا بردن دمای بدن در زمانی است که ما احساس سرما می کنیم. این ماده به مقدار زیاد در نوزادان یافت می شود، به این خاطر که نوزادان مثل بزرگسالان توانایی تنظیم دمای بدنشان را ندارند. با سوختن تمام انرژی که در چربی سفید آنها ذخیره شده، این نوع چربی، برای نوزادانی که هنوز توانایی لرزیدن را ندارند، گرما فراهم می کند.
علمی که پشت رابطه چربی قهوه ای و کاهش وزن وجود دارد
مطالعات نشان داده اند که چربی قهوه ای با انرژی زیادی سوخته می شود و این انرژی در چربی سفید وجود داشته و افراد زیادی آن را از دست می دهند. راه حل این است که آن مقادیر چربی قهوه ای که در بدن ما پنهان شده است را فعال کنیم، یا بهتر است راهی پیدا کنیم که بدنمان مقدار بیشتری از آن را تولید کند.
تاکنون پیشرفت زیادی برای چگونگی انجام این کار وجود نداشته است، اما به طور قطعی ثابت شده است که قرار گرفتن طولانی مدت در معرض دماهای سرد، تولید چربی قهوه ای بدن را افزایش می دهد.
چند مطالعه علمی در دهه گذشته انجام شده است که نشان دادند زمانی که بدن ما در معرض دماهای سرد قرار می گیرد، چربی قهوه ای انرژی می سوزاند. تنها افرادی که هیچ چربی قهوه ای در بدنشان وجود ندارد، افراد چاق هستند.
همه چیز به این بستگی دارد که آیا این نوع چربی، می تواند مقدار زیاد چربی سفید موجود در بدن را از بین ببرد، اگر این کار امکان پذیر باشد طبق گفته محققان، چاقی یک روز تبدیل به چیزی از گذشته می شود و از بین می رود.
گزارش شده است که ۳۹/۷ درصد از آمریکایی هایی که بالای سن ۲۰ سال هستند دچار چاقی مفرط هستند و بیشتر از چند میلیون نفر به میزان قابل توجهی اضافه وزن دارند.
آیا درمان با آب سرد می تواند تولید بافت چربی قهوه ای را تحریک کند؟
آب درمانی و سرما درمانی تاریخ طولانی دارند و به روزگار باستان و حمام های کنترل دما در امپراطوری رم بر می گردند. افراد زیادی هنوز به مزایای Nordic spas (همان جایی است که مردم پیاپی در آب خیلی داغ و خیلی سرد فرو می روند) اعتقاد دارند.
بعضی دیگر معتقدند که شوک وارد کردن به بدن به وسیله فرو بردن آن در آب خیلی سرد، چربی قهوه ای کافی برای سوزاندن کالری ها را تولید می کند. یک مطالعه جدید نشان داد که اگر بیشتر از یک دوره سه ساعته در معرض دماهای خیلی سرد قرار بگیریم، چربی قهوه ای ۲۵۰ کالری می سوزاند.
مطالعات دیگر نشان دادند که وقتی نواحی از بدن در معرض دماهای سرد قرار می گیرد، سرما تولید چربی را تحریک می کند و میزان سوخت و ساز بدن حدود ۲۵ تا ۴۰ درصد افزایش می یابد.
مشکل اینجا است که فرو رفتن در آب سرد منجمد برای سه ساعت کامل فقط برای اینکه ۲۵۰ کالری بسوزانیم، برنامه کاهش وزن سختی است. طرفداران آب درمانی برای کاهش وزن معتقدند که این نوع چربی، از طریق تحریک هورمون لپتین که عامل اصلی تنظیم اشتها است، نقش مهمی در بهبود اختلالات هورمونی که دلیل چاقی مفرط هستند دارد.
مطالعات بیشتری در مورد این موضوع نیاز است. تنها اطلاعاتی که اکنون در دسترس ما است از مطالعات انجام شده روی موش ها است. تاکنون برای ثابت کردن این نظریه هیچ مطالعه ای روی انسان انجام نشده است.
آیا ورزش کردن چربی قهوه ای را تحریک می کند؟
برخی مطالعات اخیر که روی موش ها انجام شده اند، نشان می دهند که ورزش منظم در ساختن هر دو چربی قهوه ای و سفید نقش بسزایی ایفا می کند. آنچه کشف شده است این است که ورزش کردن باعث ترشح هورمون های خاصی می شود که روی سلول های چربی که با سرما فعال شده اند تاثیر می گذارد و آن ها را به چربی قهوه ای تبدیل می کند. اما مطالعات انجام شده روی انسان ها نشان داد که ورزش کردن در دماهای سرد، تولید چربی قهوه ای را تحریک نمی کند. در حقیقت آزمایش نتیجه عکس داد: وقتی که مردم در دماهای سرد ورزش کردند، این چربی تحریک شده کاهش یافت.
آیا مکمل های غذایی یا داروها می توانند تولید چربی قهوه ای را افزایش دهند؟
با وجود این که برخی از فروشندگان محصولات کاهش وزن ادعا می کنند اما تاکنون هیچ مکمل یا دارویی که بتواند چربی قهوه ای را در انسان ها افزایش دهد شناخته نشده است. اگرچه مدارک کمی وجود دارد که اظهار می کنند که کپسینوئیدهای موجود در فلفل تند، چربی قهوه ای را فعال می کند، اما هنوز کاملا تایید نشده است. قبل از اینکه نتیجه بگیریم که چربی قهوه ای که توسط گیاهان حاوی کپسینوئید فعال شده است قادر به سوزاندن چربی سفید در انسان است باید بیشتر روی درمورد این موضوع تحقیق کنیم.