آیا تا امروز درباره «زالودرمانی» چیزی شنیده‌اید؟ این شیوه در زمان‌های گذشته توسط درمانگران طب سنتی برای درمان بسیاری از بیماری‌ها یا پیشگیری از ابتلا به آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفت، اما متاسفانه به مرور زمان و با روی کار آمدن طب مدرن این شیوه جایگاه خود را از دست داد و به فراموشی سپرده شد تا سرانجام پس از گذشت سال‌ها مهجوری، این شیوه درمانی دوباره مورد توجه درمانگران مکاتب درمان‌های طبیعی و متخصصان طب مدرن در جهان قرار گرفت و برای درمان بیماری‌های مختلف از آن استفاده شد.
برخی از پزشکان و درمانگران از زالو با عنوان جراح مینیاتوری نام می‌برند که قادر است با ایجاد برش‌های بسیار خفیف و ریز در پوست بدن خدمات درمانی خود را به بیماران ارائه کند. امروزه در بسیاری از کشور‌های جهان از زالودرمانی به عنوان یک شیوه کمکی یا مستقل برای تسریع درمان بیماری‌ها استفاده می‌شود. حتی بسیاری از جراحان پلاستیک و پیوند اعضا از «زالودرمانی» به عنوان یک شیوه درمانی طبیعی برای دریافت پیوند بهتر در اندام‌هایی مانند دست و انگشتان استفاده می‌کنند.
نباید از زالو‌ها بترسید
وقتی بیماری برای درمان به درمانگر مراجعه می‌کند و درمانگر طب سنتی شیوه زالودرمانی را به او پیشنهاد می‌کند باید مقدماتی را برای شروع درمان فراهم کند. ما در ابتدای امر توضیحاتی مقدماتی به بیمار می‌دهیم و او را با زالو و چگونگی مکانیسم درمانی آن آشنا می‌کنیم. همانطور که می‌دانید زالو جانور بسیار کوچکی است که ظاهر چندان خوشایندی ندارد به ویژه وقتی بخواهد روی بدن قرار گیرد و روی پوست حرکت کند، بنابراین به بیمار توضیح می‌دهیم تا با این شیوه آشنا شود و راحت‌تر بتواند مراحل درمانی را تحمل کنند چرا که استرس و اضطراب بیمار تاثیر این شیوه درمانی را کاهش داده و در مواردی بی‌اثر می‌کند.
کاربرد بزاق زالو در بیماری‌های پوستی
بزاق زالو آنزیم‌هایی دارد که در پزشکی امروز و سنتی از آن برای بی‌حس کردن موضع استفاده می‌کنند. در حقیقت زالو پیش از آنکه پوست فرد را بگزد با کمک بزاقش موضع را بی‌حس می‌کند به‌همین دلیل است که فردی که قصد زالودرمانی دارد هنگام گزش زالو احساس درد نمی‌کند.
علاوه بر آنزیم بی‌حسی، بزاق دهان زالو خاصیت ضد التهابی دارد و همین موضوع سبب شده که درمانگران شیوه‌های طبیعی درمان و حتی درمانگران طب مدرن از آن برای درمان التهاب‌های پوستی و مفصلی استفاده کنند.
ضمن آنکه در بزاق زالو ماده‌ای وجود دارد که مانند آنتی‌بیوتیک عمل می‌کند و کارایی زیادی در درمان بیماری‌های پوستی مانند انواع جوش‌ها و آکنه‌ها و آبسه‌های پوستی دارد. این ماده کمک می‌کند آلودگی‌های موجود در محل آکنه‌ها و جوش‌ها برطرف شود. همین ماده است که هنگام گزش زالو موجب می‌شود محل گزش دچار آلودگی نشود. همه این مسائل کنار هم موجب می‌شود از آنزیم‌های بزاق دهان زالو برای درمان التهاب، تورم و قرمزی ناشی از بیماری‌های پوستی استفاده شود.
دکتر زالو و جراحی‌های زیبایی
تنها کافی است جست‌وجوی کوچکی در فضای اینترنت داشته باشید تا از اخبار و پژوهش‌هایی که درباره کاربرد زالودرمانی در جراحی‌های پلاستیک و پیوند عضو وجود دارد باخبر شوید. امروزه در دنیا از زالو درمانی برای بهبود جریان گردش خون در موضع جراحی و پیوند اعضا استفاده می‌کنند. در حقیقت استفاده از زالو به ویژه در جراحی‌هایی که عضوی پیوند شده، موجب می‌شود تا علاوه بر خونرسانی و تغذیه بهتر اندام از ایجاد بافت سیاه و التهاب در ناحیه جراحی پیشگیری شود. علاوه بر جراحی‌های زیبایی، متخصصان طب مدرن برای جراحی و درمان زخم پای دیابتی نیز از زالودرمانی استفاده می‌کنند و در این زمینه از مشاوره درمانگران طب سنتی و طبیعی بهره می‌برند.
طبیعی‌ترین آنزیم ضد انعقاد
زالو در بزاقش آنزیم‌های متنوعی دارد که هر یک از آن‌ها خواص درمانی ویژه‌ای دارند. این بزاق‌ها که از طریق گزش پوست وارد بدن می‌شود می‌تواند اثرات درمانی مفیدی را به دنبال داشته باشد. یکی از این آنزیم‌ها که امروزه استفاده از آن در میان پزشکان و متخصصان طب مدرن نیز رایج شده آنزیم هیرودین است.
این آنزیم یکی از قوی‌ترین و موثر‌ترین مهارکننده‌های انعقاد خون است که به صورت طبیعی در اختیار انسان قرار گرفته است. آنزیم هیرودین از جمله آنزیم‌هایی است که از لخته‌شدن خون در مسیر عروق پیشگیری می‌کند و تزریق آن در موضع موجب می‌شود جریان گردش خون در آن موضع یا اندام بالا رود.
خواص درمانی آنزیم هیرودین آنقدر زیاد است که محققان و متخصصان طب مدرن ماده‌ای مشابه آنزیم هیرودین ساختند که امروزه در بسیاری از جراحی‌های قلب و زیبایی کاربرد دارد. در حالت طبیعی آنزیم هیرودین با گزش زالو به بدن فرد منتقل می‌شود. زالو در دهانش ۳ آرواره ظریف و کوچک دارد که با کمک آن‌ها می‌تواند حفره بسیار ظریفی در پوست ایجاد کند و به این ترتیب آنزیم هیرودین را به بدن فرد منتقل کند.
مفصل درمانی
یکی دیگر از کاربرد‌های اعجاب‌انگیز زالو‌ها خاصیت آن‌ها در تسکین درد و کاهش التهاب‌های مفصلی و استخوانی است. درمانگران شیوه‌های طبیعی درمان به افرادی که دچار بیماری‌های مفصلی و استخوانی هستند مثل بیماران مبتلا به آرتروز و آرتریت توصیه می‌کنند شیوه زالودرمانی را تجربه کنند.
در این شیوه زالو‌ها با مکیدن موضع‌هایی که درمانگر مشخص می‌کند آنزیم‌های ضد درد و ضدالتهاب را به بدن فرد منتقل می‌کنند که این آنزیم‌ها با جریان گردش خون به طور کامل موضع موردنظر را درگیر می‌کند. به این ترتیب علاوه بر تسکین درد و التهاب‌ها، خستگی و کوفتگی عضلات را می‌توان با گزش زالو‌ها درمان کرد. در بسیاری از متون طب سنتی به این نکته اشاره شده که زالودرمانی می‌تواند در بهبود افرادی که دچار محدودیت حرکتی هستند، موثر باشد.
زالودرمانی و درمان آب سیاه
برخی درمانگران طب سنتی بر این باورند که اگر از شیوه زالودرمانی در ناحیه فک و صورت به صورت مستمر استفاده شود، این کار می‌تواند تاثیر زیادی در پیشگیری از ابتلا به عفونت‌های دندان و لثه داشته باشد. به این ترتیب که افرادی که از این شیوه استفاده می‌کنند در مقایسه با دیگر افراد ایمنی بیشتری نسبت به عفونت‌های دهان و دندان دارند. از طرفی گروهی دیگر از درمانگران معتقدند که استفاده از زالودرمانی در منطقه قلب موجب پیشگیری از سکته‌های قلبی در افراد می‌شود.
این موضوع فعلا در حیطه تجربه اساتید طب سنتی و یافته‌های ایشان است و هنوز در جایی به صورت علمی ثبت و ضبط نشده است. شواهدی نیز وجود دارد که در برخی از کشور‌ها برای درمان آب سیاه چشم نیز که به‌دلیل اختلال در شبکه عروقی چشم به وجود می‌آید از انداختن زالو در اطراف چشم استفاده می‌کنند.
هربار فقط ۵ سی سی
زالو هر بار که عمل گزش را انجام می‌دهد حدود ۵ سی‌سی از خون انسان را می‌مکد. البته به دلیل ترشح مواد ضد انعقاد خون پس از جدا شدن زالو از بدن خونریزی از محل گزش ادامه می‌یابد که در این حالت نیز حدود ۱۵ سی‌سی خون از بدن خارج می‌شود. درمانگران طب سنتی برای پیشگیری از خونریزی در این مرحله از دارو‌هایی طبیعی با منشا گیاهی یا حیوانی استفاده کرده و خونریزی راکنترل می‌کنند.
عوارض احتمالی زالودرمانی
گاهی ممکن است پس از زالودرمانی عوارض بسیار محدودی در بیمار مشاهده شود که البته احتمال بروز آن‌ها بسیار نادر است. با این حال بهتر است از وجود این عوارض پیش از استفاده از این شیوه درمانی آگاه باشید.
- خونریزی زیاد از محل گزش به‌ویژه در شرایطی که تعداد زالو‌های استفاده شده زیاد باشد از شایع‌ترین این عوارض است. به عنوان مثال درصورتی که از ۲۰ زالو به طور همزمان استفاده شود مقدار خونی که از بدن بیمار خارج می‌شود ممکن است کم‌خونی ایجاد کند.
- حساسیت به زالو از موارد بسیار نادر، ولی محتمل است.
- اگر فردی مبتلا به بیماری باشد که به‌واسطه آن با مشکل انعقاد خون روبه‌رو باشد باید این مسئله را با درمانگر خود حتما مطرح کند.
- زالودرمانی به طور کلی یکی از شیوه‌های درمانی کم‌خطر و کم‌عارضه است. البته باید توجه داشته باشید که خطرات محدود این شیوه درمانی در صورتی که به متخصص متبحر و آشنا به طب سنتی مراجعه کنید قابل کنترل و پیشگیری است.
- برای حفظ سلامت خود بهتر است از دریافت این شیوه درمانی در مراکزی غیر از کلینیک‌های تخصصی طب سنتی یا مراکز درمانی مربوطه خودداری کنید.