بهطور کلی روش سنتی و ابتدایی پاکسازی محیط دهان و دندان استفاده از مسواکها بوده است که هم چنان این روش مهمترین روش بهداشت دهانی است. مسواکها در طول زمان از نظر طراحی و از نظر جنس سطحی به روشهایی گوناگون و با مدلهایی گوناگون تولید شدهاند و مورد استفاده قرار گرفتهاند.
هدف استفاده از مسواک اعمال روشی مکانیکی بر سطح دندانها نواحی بیندندانی و جدارههای لثه است. مسواکها بهطور کلی به دو دسته اصلی تقسیم میگردند: مسواکهای دستی و مسواکهای الکتریکی. مسواکهای دستی خود دارای کیفیتهای مختلفی هستند که عمدهی آن از نظر کیفیت تقسیمبندی سهگانهی نرم، متوسط و زبر است.
مسواکها دارای سایزها و اندازههای مختلف هستند و علت سایزهای مسواک در تولید محیط داخلی دهان در افراد مختلف است. بهطور مثال شخصی که ورودی دهان اندکی دارد و محیط دهان کوچک است باید از مسواکهای کوچکتری استفاده کند. در مواردی که هم محیط بزرگتر است و هم ورودی بازتر و دندانها دارای سایز درشتتر از مسواکهایی با اندازهی بزرگتر استفاده میشود.
مسواکهای دستی همچنان در پژوهشها بهترین وسیله برای پاکسازی محیط دهان هستند چراکه در استفاده از مسواکهای دستی کنترل فشار و موشنها و حرکتهای مختلف قسمت بالایی مسواکی که مورد استفاده قرار میگیرد توسط شخص و دستهی مسواک مربوطه قابل کنترل و اعمال روشهای صحیح پاکسازی با آن آسانتر است. این در صورتی است که در مسواکهای الکتریکی اصولاً شخص ارادهی زیادی روی روش عملکرد مسواک ندارد، چون مسواکهای الکتریکی امروزه دارای عملکردهای مختلف بهصورت ویبریشن یا لرزش، حرکتهای به سمت جلو یا اسیلیشن و روشهای چرخشی سطح دایره مانند خود هستند که این سه اتفاق میتواند دارای ویژگیهایی برای پاک کردن محیط دهان باشد، اما موارد نقض و آسیبهای جانبی خود را دارد.
در مسواکهای دستی توصیه میشود جهت سلامت لثه از مسواکهای نرم استفاده شود. اصولاً در گذشته روشهای معمول روشهای استفادهی مسواک بهصورت برس کشیدن روی سطح یا به آن شوپالیش اطلاق میشد یا همان روشی که در برس زدن یا درواقع واکس زدن کفش از برس استفاده میشود. این روش افقی مسواک زدن بوده و متأسفانه همچنان هست که از آسیب زدن در روشهای مسواک است و امروزه کاملاً منسوخ و غیر قابل استفاده است. روش دیگر روش حرکتهای از بالا به پایین یا از پایین به بالا بوده است که توصیه شده است، در این روش آسیب کمتر است، اما به دلیل اینکه شخص مسواک را در یک محیط باز بهصورت بالا و پایین میبرد و متمرکز بر نواحی خاصی نمیشود نواحی مثل جداره لثه، مناطق بیندندانی ندیده گرفته میشود و پس از مدتی دچار بیماری یا آسیبدیدگی میشود.
روش چرخشی یا دورانی یا سرکولیشن اصطلاحاً هم روشی بوده که در گذشته توصیه شده است. این روش هم باز به دلیل آن فضا یا آن شعاع حرکتی که توسط شخص بدون اراده ایجاد میشد میتوانست مناطقی را مورد فشار بیش از حد قرار دهد و مناطقی را ندیده بگیرد.
اما روشی که بیشتر امروزه توسط متخصصین لثه توصیه میشود روش استفاده از زاویه چهل و پنج درجه با هدفگیری برسهای مسواک به سمت شیار لثه و استفاده از مسواک روی سطح با همان زاویه چهل و پنج درجه و حرکت درجا بهصورت جلو و عقب رفتن بدون آنکه مسواک از جای خود به محلی دیگر منتقل شود، فقط روی سطح دو تا سه دندان هر بار با زاویه چهل و پنج و روش بکنفورد یا جلو و عقب بردن مثل یک ویبریشن ظریف و سپس چرخش مسواک به سمت جوندهی دندانهاست. در این روش هدف اصلی که خارج کردن جرمها، تودههای میکروبی پلاک مانند و ذرات غذایی مختلف است از شیار لثه و لابهلای دندانها به بهترین نحو اجرا میگردد.
چرا روش چهل و پنج درجه بهترین روش است؟
به خاطر اینکه تمرکز روش چهل و پنج درجه بر مناطقی است که امکان انبار شدن یا ذخیره شدن ذرات آسیب زننده در آنهاست. اصولاً سطح دندانها پوشیده شده از مینای صیقلی است. مینای صیقلی و پولیش شده جذب ذرات ندارد و ذرات از روی آن بهصورت عادی حرکت میکنند و نمیتوانند به آن متصل شوند. ذرات معمولاً در لابهلای دندانها و در جدارهی لثهی کنار دندانهاست و روش چهل و پنج درجه که به آن روش بس، تکنیک یا مودیفای بس تکنیک اطلاق میشود، امروزه بهترین روش برای رسیدن به بهترین بهداشت محیط دندانی است.
نوع دیگری از مسواک که صرفاً جهت افرادی استفاده میشود که یا دارای سابقهی بیماری لثه میباشند و مورد مداوا قرار گرفتهاند و فضاهای بیندندانی آنها از حدی بازتر شده است مسواک اینتردنتال و مسواک بیندندانی است. این مسواک دارای یک دستهی کوتاه یا بلند و دارای برسی بسیار ظریف با طولی در حدود ۱۰ میلیمتر و با مژکها یا برسهای فوقالعاده ریزی در اطراف یا پیرامون آن قطعهی برس مانند است که از بین دندانها عبور میکند و معمولاً در افرادی که این فضاهای موجود بیندندانی را دارند بسیار مفید است و از گذشته استفاده میشده است و باید همزمان با مسواک عادی از آن استفاده کرد.
اصولاً سطح دیوارهای دندان که با دندانهای مجاور در تماس است توسط مسواکها قابل پاکسازی نیست و امکان اینکه ذرات چه میکروبی و چه غذایی در بین آن متصل گردد و باقی بماند و باعث ایجاد پوسیدگی دندان شود بسیار زیاد است به همین دلیل نخ دندانها یا دنتال فلاس جهت پاکسازی دیوارههای بیندندانی استفاده میگردد.
نخ دندان حتماً باید با روش صحیح استفاده شود و اگر از روش صحیح استفاده نگردد میتواند به لثهها آسیب جدی وارد گردانند به همین دلیل امروزه در مجامع بینالمللی دندانپزشکی پیرامون استفاده از نخ دندان و میزان استفاده و یا آنکه استفاده از آن بشود و یا نشود مورد بحث است؛ اما همچنان نخ دندان یکی از روشهای مفید بهداشت دندانی است و باید حتماً از روش درست و نوع درست نخ در هر فرد استفاده شود. نخهای دندانی امروزه بهصورت نوارها یا بهصورت رشتههای استوانهای تولید میگردد و دارای کیفیتهای مختلف هستند و سطح آنها میتواند از جنس نایلون و یا بهصورت پوشیده شده از موم نرم باشد. سایز نخها هم متفاوت است. نخهای با سطح مقطع نازکتر و نخهایی با سطح مقطع ضخیمتر داریم. نوعی از نخ دندان هم داریم که مخصوص استفاده از مناطقی است مثل بریجها که دارای محلهایی برای عبور نخهای معمولی نیستند که به آن سوپرفلاس یا نخ مخصوص پروتزهای پیوسته و بریجها اطلاق میشود.
دهانشویهها مبحث بسیار بزرگی در کنترل بهداشت دهان هستند و میتوانند دارای محتویات مختلفی باشند. اصولاً سنتیترین دهانشوی آب نمک در دوران بسیار بسیار گذشته مورد استفادهی افراد قرار میگرفته و خود یک انتسپتیک یا ضدعفونی کننده است و البته دارای مضراتی هم هست علیالخصوص اگر میزان نمک درون آب کنترل نشود و میزان آن به حدی باشد که خود باعث سوزانندگی و آسیب زنندگی شود، اما دهانشویههایی که بهصورت دارویی تولید میشوند محتویاتی مثل فلوراید؛ مثل الکل؛ مثل کلرهگزیدینگ؛ و مواد ضدعفونی کننده یا آنتی باکتریال و ضد باکتری دارند. انواع و اقسام این دهانشویهها در طول زمان تولید شدهاند و مورد استفاده قرار میگرفته و میگیرند. عموماً دهانشویهها باید در زمانی استفاده شوند که استفادهی مکانیکی از روشهای بهداشت انجام گرفته و در واقع دهانشویهها یک مرهمی در سطح لثه و در دندانهایی هستند که قبلاً پاکسازی کامل شدهاند و ترجیحاً باید جذب محیط بافت نرم دهان بمانند تا تأثیرگذاری بیشتری داشته باشند. دهانشویهها معمولاً بهصورت دو یا سه بار در روز استفاده میشوند به تعداد استفاده از مسواک.
در مسواک زدنهای روزانه توصیه میشود حتماً مسواک صبح گاه و شبانگاه قبل از خواب انجام گردد؛ اگر شخصی برای بهداشت بهتر احساس آمادگی از نظر زمانی دارد میتواند در بین روز هم یکبار مسواک را استفاده کند و همینطور دهانشویه.
اما روش جدیدتری که هم برای افرادی که برای دندانهای خود توجه زیادی دارند و اهمیت زیادی به پاکی و بهداشت دهان میدهند استفاده از دستگاههای جدیدی است به نام واترجت که در ایران مدت کوتاهی است که مورد استفاده قرار میگیرد؛ اما از دههی هفتاد میلادی در کشورهای خارجی مورد استفاده بوده است.
این دستگاه بخصوص دارای یک مخزن برای نگهداری آب یا دهانشویه است و شامل یک پمپ خروجی و دستهای که متصل میگردد به یک کابل دارای یکجور مجرای عبور مایع که به محیط قسمت بالایی این دسته که یک نازل یا یک حفرهی ظریف مانند جت هست جریان مایع را توسط پمپ منتقل میکند و از منطقهی حفرهی سوزنی این مایع بهصورت پالس و یا بهصورت لحظهای و با جهش فراوان که البته بستگی به تنظیم پمپ آن روی رنج مخصوص و یا اندازهی مخصوص خود دارد مایع به صورتی پرفشار از آن خارج میگردد. این روش بهترین روش بهداشت برای افرادی که دارای ایمپلنت در محیط دهان میباشند و اصولاً هیچ روشی به مانند این بهداشت ایده ال را برای ایمپلنتها تولید نمیکنند، ولی این روش در گذشته در کشورهای خارجی زمانی که ایمپلنت هم استفاده نمیشد برای دندانها و لثهها علیالخصوص استفاده میشود و امروز هم در کشور ایران از این وسیله استفاده میشه جهت پاکیزگی و سلامت صددرصد لثه. این دستگاه، دستگاهی است دارای قطعهی کنترلی و طبق تشخیص متخصص لثه شخص میتواند از توانهای مختلف این دستگاه استفاده کند. چراکه در افراد مختلف توان تحمل لثهها متفاوت است بنابراین در شخصی که لثهها دارای ضعف بیشتری هستند استفاده از توان پمپ این دستگاه باید روی اندازههای کوتاهتر و کمتوانتر باشند و در افرادی که لثههای مقاومتری دارند این دستگاه میتواند روی درجههای بالاتر تنظیم گردند برای پاکیزگی بیشتر.
زخمهای سفید رنگ در محیط دهان و علتهای آن
غالباً افراد زیادی به متخصصین دندانپزشکی مراجعه مینمایند و شکایت زیادی از زخمهای سفید رنگی در محیط دهان دارند این زخمها میتوانند روی سطوح گوناگون دهان اتفاق بیافتد روی بافت نرم لثه، روی مخاط دیوارهی دهان، روی زبان، روی مخاط کف دهان، روی سطح سقف دهان و مناطق مختلف.
ابتدا این امر باید ذکر شود که زخمهای سفید رنگ گروه بسیار کثیری از ضایعات سطح بافت نرم هستند که به لیکوپلاکیا شهرت دارند. این زخمهای سفید رنگ در مواردی به دلیل فعال شدن نوعی ویروس در محیط دهان به نام هایپرسوستر اتفاق میافتد. این ویروس در همهی افراد در محیط دهان مثل بقیهی باکتریها و میکروپروگانیزمها موجود است، اما بهصورت غیرفعال در مواردی که جسم شخص به دلایلی آسیبپذیر میگردد این ویروسها فعال میشوند و ایجاد زخم میکنند. اینکه چه تعداد زخمی تولید میگردد مشخص نیست در بعضی بهصورت قلیل یا ماینر و در بعضی بهصورت گروههای زیاد یا میجر تشکیل میشود.
زخمهای سفید رنگ اصطلاحاً بهطور عمومی آفت دهانی نامیده میشوند، اما همهی زخمهای سفید آفت نیستند آفتها یا زخمهای افتس یا افتس آلسس دارای منشأ ویروسی هستند و هنوز علت اصلی اینکه در بعضی افراد بیشتر اتفاق میافتند و در بعضی افراد یا اتفاق نمیافتند یا بسیار بهندرت اتفاق میافتند مشخص نشده است، آنچنان که این زخمهای آفتی هنوز درمان قطعی هم ندارند و پژوهشهای مختلف نتوانسته تأثیر قطعی و یا مداوایی استاندارد برای آن به وجود آورد اصولاً دورهی زخمهایی که واقعاً زخمهای آفتی نامیده میشوند و خصوصیت آنها لکههای سفید رنگی هستند که یا بهصورت تنها و یا بهصورت چند عدد در یک گروه قرار میگیرند، روی سطح بافت نرم و بر اثر اصطکاک و یا تماس با محرکهای محیطی دارای درد هستند، اینها آفت نامیده میشوند.
دورهی پیدایش و محو شدن این زخمهای آفتی حدوداً مثل بقیهی موارد ویروسی بین هفت تا ده روز است. در تئوری یک بخش از علت به وجود آمدن زخمهای آفتی اتفاقهای سایکولوژیک به دست آمده، به اینگونه که در افرادی که دارای استرسهای خاص هستند آفتها بیشتر به وقوع میپیوندند و یا در افرادی که به دلایلی در شرایط سخت قرار میگیرند و این باعث بالا رفتن استرس زیاد، خستگی بیش از حد جسمانی و روحی و یا اضطراب بالا هستند، زخمهای سفید دیگری وجود دارند که دارای درد نیستند و مثل افت دارای پیرامونی مشخص نیستند گاهی به شکل رگههای مختلف گاهی به شکل لکهها و گاهی هم بهصورت جوشهای سفید رنگ روی مخاط دهان نمایان میگردند. محیطی که بیشتر این جور زخمها نمایان میشوند دیوارههای مخاطی دهان است این زخمهای سفید اصولاً دارای منشأ ایمنی هستند. ضعف ایمنی بدن باعث به وجود آمدن آنها میشود. در این اشخاص اغلب ضایعاتی در سطح پوستی هم دیده میشود. از مثالهای این مواردی که از گروه بیماریهای ضعف ایمنی یا اتویمیون هستند میتوان مهمترین آنها را لایکمپلموس یا لیکنپلان یا پمفیگوس ولگاریسم یا اریتمامالتیفورم هست و گروه دیگری به دنبال آن نام برد.
این زخمها معمولاً مداوا از طریق سطحی ندارند و تنها با استفاده از کورتونهای سطحی میتوان تخفیفی در آنها ایجاد کرد تا شرایط جسمانی فرد بتواند به شرایط عادیتری برگردد و یا به اصطلاح دورهی فعال بودن آن گذشته و بیماری بهصورت غیرفعال در جسم فرد درآید و مداوای جسمانی شود. اصولاً مداوای بیماریهای اتویمیونی یا ضعف ایمنی کار بسیار دشواری است و مداوای قطعی برای آنها معمولاً وجود ندارد. در مواردی زخمهای سفید به دلیل محیط قارچی داخل دهان است. اصولاً فاندوسها یا قارچها هم در محیط دهان میتوانند فعال شوند و بهصورت لکههای سفید رنگ یا زخمهای سفید رنگ نمایان گردند که در این موارد معمولاً تنها راه مداوا استفاده از ژلها یا پمادهای تاپیکال سطحی که دارای محتویات ضد قارچی هستند استفاده میشود. به هر شکل زخمهای سفید در محیط دهان یکی از موارد شایع غیر نرمال بودن محیط دهانی هست و در شرایط ضعف بهداشت فرد میتواند محیطی برای فعال شدن این عوامل مختلف تولید کند.
ساییدگیهای دندانها
اصولاً ساییدگیهای دندانها به دلایل مختلفی اعمال میشود این دستهبندی غالباً بر سه نوع است:
موارد مکانیکال؛ در واقع به نوعی هستند که از طریق مکانیکی دندانها به روی هم ساییده میشوند این ساییدگی میتواند ارادی باشد یا غیرارادی در واقع یا در حالت هوشیار یا در حالت ضمیر ناخودآگاه. ساییدگیهایی که بهصورت مکانیکی اتفاق میافتد یا میتواند در سطح دندانها باشد و یا روی دیوارهی دندانها نزدیک به لثه در موردی که سطح دندانها آسیب پیدا میکند در اثر سایش و مینای خود را از دست میدهد و در مواردی که درازمدت هستند و حادتر هستند حتی عاج دندانها را هم از بین میبرند.
اصولاً به دو دلیل هست یا تقابل دندانهای بالا و پایین روی یکدیگر باعث این سایش میشود و یا استفاده از روشهای غلط مسواک زدن و یا استفاده از توان دست بسیار زیاد توسط شخص و یا جنس مسواک سخت و در بعضی موارد هم استفاده از موادی که غالباً جهت شفافکردن و یا سفیدکردن و یا روشنتر کردن دندان استفاده میشود که به شکل پودرهای مختلف تولید میگردد مورد سایش دندانها روی یکدیگر که اصطلاحاً اتریشن نامیده میشود.
اتفاقی است که در افراد بهصورت غیرارادی و اغلب بهصورت یک عکسالعمل در ضمیر ناخودآگاه اتفاق میافتد به همین دلیل سایش سطح دندانها در حالت غیرارادی یا میتواند در عمق خواب شبانه باشد و یا در مواردی حتی در هنگام بیداری این فشار که سبب حرکت آروارهی پایین و یا فک پایین در جایگاه مفصلی خود است و فشار بالاتر از توان تحمل سطح مینایی دندان است باعث اصطکاک شدید و آهستهآهسته از بین رفتن مینا و در مواردی حادتر باعث از بین رفتن عاج زیرین میشود.
روش براکسیزم یا اتفاقی به نام براکسیزم که یک عادت به نام پارافانکشن است که شخص ارادهای روی آن ندارد در واقع به عملی گفته میشود که شخص دندانهای خود را از جهتی به جهت دیگر در حالت بسته روی هم میفشارد و بهطور همزمان ساییدگی و اصطکاک ایجاد میکند. اصولاً اتفاقهای پارافانکشن منظور عملی است که بدون اراده اتفاق میافتد نشئت از ضمیر ناخودآگاه فرد میگیرد و احتمال آن هست که به دلایلی مثل شکهای ناگهانی و یا استرسهای طولانیمدت و تشویشهای زیاد و به هر حال اختلالات عصبی این عکسالعمل به وقوع میپیوندد. در هنگام خواب افراد زیادی هستند که این عمل را روی دندانها انجام میدهند و خود از آن بیخبرند تنها علامتی که برای آنها پس از مدتی نمایان میگردد خستگی و یا احساس انقباض و یا اسپاسم روی نواحی کناری فکی است که اغلب صبحگاه به هنگام بیدار شدن احساس میکنند و با مرور زمان کمکم این احساس سختی و انقباض کمکم تخفیف پیدا کرده و کاهش پیدا میکند و شخص احساس راحتی بیشتری میکند در درازمدت تأثیر این اصطکاک و یا این سایش شدید دندانها روی هم غیر از اینکه سطح مینا و عاج دندان را از بین میبرد میتواند تأثیر بر روی ریشهی دندانها، لیگامنت اطراف ریشهی دندانها، که بخش زندهی تغذیه کنندهی ریشهی دندانهاست؛ استخوان پیرامون و همچنین لثه بگذارد.
موردی به نام ترامافراماکلوژن چیزی است که در رشتهی پریودونتیکسم بسیار مطرح است و محصول این فشارهای غیرعادی دندانهاست که در مواردی حتی باعث لقی دندانها میشود و باید خیلی زود تشخیص داده شود. در مواردی این عمل سایش نوعی عادت برای افراد میشود این عادت بهگونهای برای آنها خوشآیند است که در هنگام بیداری عادت دارند دندانها را روی هم سایش بدهند و از این حالت لذت میبرند که خود عادت بسیار مخربی است.
نوع دیگر سایش در سطح خارجی دندانها و نزدیک به لثه اتفاق میافتد این نوع سایش اغلب ارادی است و به دلیل عمل مسواک زدن با توان دست بالا، روش غلط مسواک زدن و یا استفاده از مسواکهای زبر و سخت است. اغلب این اشتباه پیش میآید که افراد ترجیح میدهند از مسواکهای زبر استفاده کنند به خاطر آنکه تصور میکنند مسواک زبر دندان را پاکتر و تمیزتر و بهداشتیتر میکنند، اما این تفکر غلطی است مسواک زدن اصولاً تکنیک و روش صحیح باعث بهداشت خوب در مسواک زدن میشود؛ نه فشار زیاد و یا استفاده از مسواکهای زبر. افرادی که از مسواکهای زبر استفاده میکنند و یا از فشار دست بالا و روش اشتباه باعث میشوند که مینای بسیار نازک نزدیک به لثهی دندان در دیوارههای خارجی به مرور زمان از بین میرود و عاج دندان پدیدار میگردد.
عاج دندان جسم نسبتاً آسیبپذیری است و به محض اینکه به محیط دهان باز میشود با ادامهی این روش مکانیکی فشار بر روی سطح دندان نزدیک لثه کمکم سطوح دندان بهصورت برش و یا یک هلال فرورفته پدیدار میگردد که کمکم رنگ تغییر میکند و رنگ آن از رنگ روشن آجی به رنگ زرد تیره و بعد قهوهای و بعد تیرهرنگتر و سیاهتر میشود. این فرورفتگیها اگر ادامه پیدا کنند دندان به سطح عصب دندان نزدیک شده عصب را درگیر میکنند و باعث مرگ تغذیه دندان شده و در موارد زیادی توان دندان برای ادامه زیر سؤال میرود. این موارد باید خیلی زود تشخیص داده شوند و قبل از اینکه به عمق بیشتر بروند توسط روشهای درمانی از ادامهی آن جلوگیری شود و شخص حتماً تعلیم صحیح بهداشت را توسط مسئولین دریافت کند و پس از آن این مورد تکرار نشود.
یکی از روشهایی که امروزه با سهولت زیاد و با آرامش میتواند این آسیبهای سطح دندان به دلیل مکانیکی را در کنار لثه مداوا کند، روشهای لیزری است. دستگاههای لیزر جدید میتوانند علاوه بر اینکه این بخش را طراحی نمایند و بتوانند محیطی ایجاد کنند برای اینکه در این بستر مواد رنگ دندان قرار بگیرد و سطح دندان به سطح طبیعی خود بازگردد. چه از نظر زیبایی و چه از نظر سلامت دندان، کارایی بسیار بالایی دارد. علاوه بر این سایشهای کنار لثه اغلب نمیتواند بدون تغییراتی در سطح جداره لثه انجام گیرد.
حسن روشهای لیزری این است که با لیزرهای جدید سطح لثه از محیط آسیب دیده که کاملاً با هم مجاورت دارند بهوسیلهی لیزرها تا حدود بسیار اندکی کنار رفته و لثه در محیطی امنتر روی سطح طبیعی دندان میماند تا عمل در واقع مداوای سطح دندان انجام گیرد و این دو اتفاق در کنار هم با همزیستی بسیار قابل قبول میتوانند برای همیشه دندان و لثه را در سلامتی کامل نگه دارند.
یکی دیگر از اتفاقهایی که در دیوارهی خارجی دندانها مجاور لثهها اتفاق میافتد پدیدهای است به نام ایروئوشن است. ایروئوشنها در واقع از بین رفتگی مینا هستند به دلیل وجود مواد اسیدی در محیط دهان به وجود می آید. مقدار زیادی از نوشیدنیهای امروزه و حتی منابع طبیعی مثل مواد ترشمزه دارای اسیدهایی میباشند این محتویات اسیدی در ناحیهی سطح خارجی دندانها مجاور لثه میتوانند باعث از بین رفتگی مینا شود و همان اتفاقی که بهوسیلهی مسواک میتواند سطح دندان را از بین ببرد در مجاورت لثه به وقوع می پیوندد که به آن پدیده ابریشن گفته میشود.
در این پدیدهی ابروشن هم همان اتفاق میافتد فقط شکل ظاهری از یک شکل هلال مانند به یک شکل بیضی شکل تفاوت میکند؛ اما روش درمان همچنان بهترین و نوینترین روش همان استفاده از لیزرهاست که میتواند به آسودگی و بدون دغدغه مورد را درمان کند. لازم به ذکر است این روش استفاده از لیزرها دارای ویژگی دیگری است که مجموعهای از دندانهایی که معمولاً در این موارد تعدادی دندان درگیر هستند. به خاطر اینکه چه مواد اسیدی در ایروشنها و چه مسواک و روشهای غلط و استفاده مکانیکی شدید در این روش در ابریشن ها، چون بهصورت همهگیر اتفاق میافتد در محیط دهان توسط شخص بنابراین دندانهای زیادی در کنار هم دچار این پدیده میشوند.
ویژگی لیزر این است که میتواند در یک ویزیت و در یک نشست بدون اتلاف وقت تعدادی زیادی دندان مجاور هم رو با این روش مداوا کند و هم لثه را در سلامت نگه دارد و هم دندانها را در این روشهای لیزری معمولاً از تزریقهای آمپولهای بیحسی استفاده نمیگردد. به خاطر اینکه این کار در سطح دندان و سطح لثه اتفاق میافتد و عروق عصبی اصلی معمولاً درگیر آن نمیشود. اشاره به این مطلب که در روش سطحی دندانها برای مداوا وقتی که سایشهای اتریشنی و یا همان سایش یا اصطکاک غیرارادی دندانها روی سطح یکدیگر اتفاق میافتد هم لیزرها میتوانند آن بخش از بین رفتهی دندان را ترمیم کنند، اما حتماً این عادت بیمار باید متوقف شود.
عادت ساییدن دندانها یک اتفاق سایکوسوماتیک یا بهصورت روانی است که باید در بخشی هم بهصورت از نظر سایکوسوماتیک یا روانی شخص چه توسط داروها و چه توسط داروهای ارادی سعی و تلاش کنند آن مورد تقلیل پیدا کند و به مقدار زیاد تخفیف داشته باشد و پس از آن حتماً توسط یک محیط دندانپزشکی باید یک قطعهای به نام گارد شبانه یا نایت گارد برای شخص توسط لابراتوار ساخته شود و توسط دندانپزشکی مربوطه مورد تست قرار بگیرد و به شخص داده شود تا ایشان در هنگام خواب روی دندانها بگذارد و دندانها از این فشار در امان بمانند تا پس از مدتی در بسیاری از مواقع عادت تخفیف پیدا کرده و یا از بین برود و در آن صورت میتوانند از این وسیله دیگر استفاده نکند. گاردهای شبانه میتوانند از نوع سخت باشند یا نرم این بستگی به میزان فشارها دارد و بستگی به میزان نیروهای عضلانی دارد که در علائم آن دیده میشود و تاریخچه از خود شخص این مهم را مشخص میکند گاردها ابتدا در هنگام شب هنگام خواب به شخص توصیه میشود، اما اگر شخص دارای نوعی اصطکاک یا سایش خاص حاد دندانی باشد در هنگام بیداری و در مواقعی از روز هم توصیه میشود که مورد استفاده قرار بگیرد.