دو عامل اصلی در افزایش سرعت روند پیر شدن پوست وجود دارد: قرار گرفتن در معرض نور خورشید و محصولات نهایی گلیکاسیون پیشرفته یا AGEها. محصولات AGE زمانی شکل میگیرند که پروتئین یا چربی با قند ترکیب شود. اما با این که عوامل منفی پیرکننده پوست در کنترل ما هستند، استفاده از کرمهای ضد آفتاب و دقت و مراقبت از رژیم غذایی سالم و مناسب میتواند در نحوه محافظت از بدن و درمان پوست تاثیرگذار و مفید باشد.
در این مطلب، میخواهیم شما را با مواد غذایی بدی که سرعت پیر شدن پوست شما را بیشتر میکنند آشنا کنیم و امیدواریم بتوانید با توجه به این اطلاعات فواید کافی را از غذاهایی که میخورید کسب کنید.
۱. به جای سیب زمینی معمولی سرخ کرده، سیب زمینی شیرین سرخ کرده بخورید
سیب زمینی سرخ کرده معمولی یکی از مواد غذایی مضر و عامل پیر شدن پوست است، زیرا هم سرخ شده و هم نمک دارد. غذاهایی که در روغن با حرارت بالا سرخ میشوند رادیکالهای آزادی ایجاد میکنند که میتواند منجر به آسیب به پوست شود. علاوه بر این، مصرف نمک زیاد منجر به خارج کردن آب از پوست و در نهایت بی آبی بدن میشود که نتیجه آن چروک شدن بیشتر پوست خواهد بود.
جایگزین: سیب زمینی شیرین پخته یا تنوری بخورید، زیرا سیب زمینی شیرین حاوی مس است و به دلیل تولید کلاژن، یک عنصر ضدپیری نامیده میشود.
۲. به جای نان سفید، نان جوانه زده بخورید
وقتی کربوهیدراتهای فراوری شده با پروتئین ترکیب میشوند، منجر به تشکیل AGEها میشوند که تاثیر مستقیم در بیماریهای مزمن و تسریع روند پیری دارد. غذاهایی که شاخص گلیسمی یا قندی بالایی دارند، مانند نان سفید، منجر به التهاب بدن میشوند؛ عواملی که به طور مستقیم منبع اصلی فرایند پیری هستند.
جایگزین: به جای نان سفید، نانهای جوانه دار یا سبوس داری بخورید که حاوی قند اضافی نیستند. این نانها در ترکیبات خود آنتی اکسیدان دارند که برای پوست مفید است.
۳. به جای قند و شکر، عسل یا آبمیوه بخورید
شکر یکی از مواد کمتر مشهوری است که ناخواسته منجر به مشکلات پوستی مانند آکنه میشود. همان طور که در بالا گفتیم، شکر در تشکیل AGEها که کلاژن را تخریب میکنند نقش دارد. وقتی میزان شکر بالا رود AGEها تحریک میشوند و اگر نور خورشید هم دخیل باشد تاثیر منفی بیشتری دارند. به جای بستنی خوردن، میوههای یخ زده تازه بخورید که شکر افزوده هم ندارند.
جایگزین: هر وقت هوس خوردن یک چیز شیرین کردید، میوه یا شکلات تلخ بخورید. بلوبری جلوی از دست رفتن کلاژن را میگیرد.
۴. روغن زیتون یا آووکادو به جای روغن نباتی
مطالعات نشان میدهد آنهایی که روغن نباتی یا کره مصرف نمیکنند، کمتر به پوستشان آسیب میرسد و دچار چروک میشوند. طبق تحقیقات، روغن نباتی بدتر از کره است، زیرا مقادیر روغن هیدروژنه بسیار زیادی دارد. این اسیدهای چرب باعث قرار گرفتن پوست در معرض تشعشعات فرابنفش میشوند که به کلاژن و کشسانی پوست آسیب میرسانند.
جایگزین: به جای کره مالیدن روی نان، از روغن زیتون یا روغن آووکادو استفاده کنید که غنی از آنتی اکسیدانهای ضدپیری هستند.
۵. به جای گوشتهای فرآوری شده، مرغ بخورید
هات داگ، پپرونی، بیکن، سوسیس و کالباس نمونههایی از گوشتهای فرآوری شده هستند که برای پوست مضرند. این گوشتها که پر از سدیم، اسیدهای چرب، سولفیت هستند میتوانند به دلیل ایجاد التهاب، پوست را پیر و کلاژن را تضعیف کنند. اگر به دنبال جایگزین پروتئینی ارزان قیمت میگردید، تخم مرغ یا لوبیا بخورید.
جایگزین: گوشت کم چرب مانند مرغ و بوقلمون بخورید. این گوشتها مملو از پروتئین و آمینو اسید بوده که در تشکیل طبیعی کلاژن الزامی هستند.
۶. به محصولات لبنی هم فکر کنید
برخی از افراد تغییرات پوستی مثبتی را با ترک مصرف لبنیات شاهد بوده اند، اما در برخی دیگر از مردم، مصرف نکردن لبنیات هیچ تاثیری در پیری پوستشان نداشته است. مفید یا مثبت بودن عدم مصرف لبنیات به خود افراد بستگی دارد.
برخی از مواد لبنی منجر به التهاب بدن و استرس اکسیداتیو میشوند که یکی از دلایل اصلی پیری زودرس پوست است. رژیم غذایی مواد لبنی کم چرب میتواند شما پوست شما را در برابر تشعشعات خورشید و چروک شدن محافظت کند.
جایگزین: لبنیات منبع غنی از کلسیم بوده و برای سلامت عمومی پوست مفید خواهند بود. منابع دیگر کلسیم بذرها، لوبیا، بادام، سبزیجات سبزبرگ و انجیر هستند.
۷. در مصرف سودا و قهوه تجدید نظر کنید
کاری که سودا و قهوه با سلامت بدن شما میکند، بیشتر به خواب شما مربوط میشود تا پوست. اول از همه باید بگوییم که هر دوی این نوشیدنیها حاوی مقدار زیادی کافئین هستند. اگر در طول روز تا خود شب از این نوشیدنیها بخورید روی خواب شما تاثیر منفی میگذارد. خواب ناکافی با افزایش علائم پیری پوست و بروز حلقههای سیاه در اطراف چشم و خطوط ریز در ارتباط است.
جایگزین: اگر نگران محتوای شکر آنها هستید، به مقدار نوشیدن خود فکر کنید. در صورتی که میتوانید، مقدار مصرف خود را کاهش دهید یا به جای قهوه شیر طلایی بخورید. زردچوبه محتوای اصلی شیر طلایی و غنی از آنتی اکسیدان است که همان طور که گفته شد قدرتمندترین ترکیب ضدپیری است.
۸. غذاها را با حرارت بالا نپزید
برخی از روغنهای چنداشباع نشده حاوی مقادیر بالایی اسیدهای چرب امگا ۶ هستند؛ مانند روغن ذرت و روغن آفتابگردان. این روغنها میتوانند رادیکالهای آزاد و مضر ایجاد کنند و منجر به افزایش التهاب شوند. اگر هر روز با حرارت بالا غذاها را سرخ کنید یا بپزید، مضرات آن چندبرابر میشود. اما آن چه گفتیم به این معنی نیست که همه روغنها ناسالم هستند. وقتی سخن از روغن و پیشگیری از چروک پوست به میان میآید، سعی کنید چربیهای تک اشباع نشده را انتخاب کنید تا آبرسانی پوست را حفظ کنند.
جایگزین: به جای روغن گیاهی از روغن زیتون استفاده کنید. روغن زیتون غنی از آنتی اکسیدان، ویتامینای و فیتوسترول هاست و التهاب را کاهش میدهد.
۱۰. کیک برنجی نخورید
با این که کیک برنجی یک اسنک یا میان وعده خوشمزه است، اما برای پوست خوب نیست. کیک برنج شاخص گلیسمی یا قندی بالایی دارد و میتواند قند خون را به میزان زیادی بالا ببرد. افزایش قند خون میتواند به منزله یک شتاب دهنده روند پیری عمل کند و منجر به ایجاد چروک شود.
جایگزین: اگر به دنبال یک میان وعده ضدپیری میگردید حُمُص (هموس) با فلفل دلمهای خلال شده بخورید. فلفل دلمهای قرمز مملو از ویتامین ث است و باعث تولید کلاژن میشود. نخودها مملو از آنتی اکسیدانهای سالم برای پوست هستند.
۱۱. استفاده از لیپوئیک به جای فروکتوز
بسیاری از مردم وقتی میشنوند آگاوه حاوی فروکتوز بیشتری نسبت به شربت ذرت فروکتوز است بسیار متعجب میشوند. همان طور که گفته شد، فروکتوز کلاژن را سریعتر از قند معمولی میشکند و تجزیه میکند. به همین علت، سرعت تشکیل چروک را افزایش میدهد.
جایگزین: از آنجا که لیپوئیک اسید میتواند از تاثیرات منفی فروکتوز در آسیب به کلاژن پیشگیری کند، اگر آگاوه تنها شیرین کنندهای است که در اختیار دارید، یادتان باشد مقدار زیادی کلم پیچ یا کلم فندوقی را وارد رژیم غذایی خود کنید، زیرا مملو از لیپوئیک اسید است.
روشهای دیگر سلامت پوست و کاهش چروک
اگر با خواندن این مطلب فکر میکنید که اصلا نباید هیچ کدام از مواد غذایی گفته شده را بخورید، بهتر است بدانید مسئله مهم تعادل است.
غذا یک بازی طولانی است و روشهای زیادی برای افزایش تشکیل کلاژن وجود دارد؛ مثلا استفاده از مکملها و تزریق.
درمانهای موضعی مانند رتینول، ویتامین ث، میکرونیدلینگ و اسیدهای صورت میتواند از چروک پیشگیری کند. اگر به دنبال راهکارهای جامع تری میگردید، میتوانید ورزشهای صورت یا طب سوزنی صورت را در نظر بگیرید.
اما اگر هم نمیخواهید، میتوان هیچ کاری انجام ندهید. در عوض، چروکهای صورت خود را بپذیرید و با آنها کنار بیایید. به همین راحتی!
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان