پیوند مدفوع نوعی از درمان به نام باکتری‌درمانی است که طی آن از باکتری‌های بی‌ضرر برای حذف باکتری‌های بیماری‌زا در بدن استفاده می‌شود. پیوند مدفوع یعنی قرار دادن مدفوع صاف و رقیق‌شده فردی با روده سالم در روده بزرگ یک بیمار!
علاوه بر درمان عفونت، باکتری‌درمانی از بر هم خوردن ترکیب باکتری‌های مفید حاضر در بدن جلوگیری می‌کند، کاری که آنتی‌بیوتیک‌ها قادر به انجام آن نیستند. یک ماجرای جالب که در منابع مختلف اخبار سلامتی منعکس شد، مورد خانمی بود که پس از دریافت پیوند مدفوع از یک دهنده با وزن اضافی، دچار چاقی شد.
برای بسیاری از افراد این ماجرا اولین باری بود که درمان با پیوند مدفوع به گوششان خورد. اما این شیوه دقیقا چطور کار می‌کند؟ از کجا آمده است؟ چرا از آن استفاده می‌شود و چرا قبل از دیگر روش‌ها توسط پزشکان پیشنهاد می‌شود؟ در این مقاله ما سعی می‌کنیم به این سؤالات پاسخ دهیم.
خاستگاه پیوند مدفوع
اولین مثال پیوند مدفوع را می‌توان در چین، در قرن چهارم میلادی جستجو کرد که نوشتار‌های آن زمان به استفاده از پیوند مدفوع در درمان مسمومیت غذایی و اسهال اشاره می‌کنند. بعد‌ها در قرن شانزدهم، گیاه‌شناس معروف لی شیزن بیماری‌های گوارشی را با استفاده از دارویی به نام «سوپ زرد» یا «شربت طلایی» درمان می‌کرد. این ماده حاوی مدفوع تازه، خشک شده و یا تخمیر شده بود. در دامپزشکی قرن شانزدهم، روشی درمانی روی چهارپایان نشخوارکننده انجام می‌شد که امروزه نیز از آن استفاده می‌شود. در این روش میکروارگانیسم‌ها از معده حیوانات دهنده سالم به حیوانات بیمار منتقل می‌شوند.
طی جنگ جهانی دوم، سربازان آلمانی گزارش کردند که برای درمان اسهال خونی باکتریایی، به طور مؤثر از مدفوع تازه شتر استفاده می‌کردند. استفاده از مدفوع در درمان بیماری‌ها ریشه عمیقی در تاریخ پزشکی دارد و به عنوان روشی مؤثر از قرن چهارم تا قرن حاضر شناخته می‌شود. از آن زمان پزشکی پیشرفت زیادی کرده و روش‌های استفاده از مدفوع از روز‌های لی شیزن تا زمان حاضر بسیار پالایش شده‌اند.
پیوند مدفوع چگونه کار می‌کند؟
امروزه پیوند مدفوع عملی نسبتا ساده است. این روش با یک دهنده سالم شروع می‌شود که نمونه مدفوع خود را جهت استفاده اهداء می‌کند. سپس نمونه مدفوع با محلول خاصی مخلوط می‌شود و برای جداسازی ذرات بزرگتر قبل از پیوند به بیمار صاف می‌شود.
راه‌های متعددی برای قرار دادن نمونه درون بدن بیمار وجود دارد. پزشکان می‌توانند از تنقیه، آندوسکوپ، کولونوسکوپ و یا سیگمویدسکوپ استفاده کنند. هیچ‌کدام از این روش‌ها به دیگری برتری ندارد و شرایط بیمار برای تعیین روش مورد استفاده در نظر گرفته می‌شود. میکروارگانیسم‌هایی که در روده یافت می‌شوند، نقش مهمی در سلامت نگه داشتن ما بازی می‌کنند.
مشکل باکتری کلستریدیوم دیفیسیل
در حال حاضر استفاده از پیوند مدفوع برای درمان بیمارانی که از عفونت با کلستریدیوم دیفیسیل رنج می‌برند مرسوم است. این عفونت بر اثر کمبود باکتری‌های مفید و طبیعی دستگاه گوارش ایجاد می‌شود و به غشای پوشاننده روده حمله می‌کند. علائمی که توسط کلستریدیوم دیفیسیل ایجاد می‌شود شامل اسهال و درد شکم است.
این عفونت اغلب در افرادی که برای درمان عفونتی دیگر از آنتی‌بیوتیک استفاده می‌کنند، بروز می‌کند. با اینکه آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند برای درمان عفونت‌ها استفاده شوند، می‌توانند اثرات جانبی مضری روی باکتری‌های مفید ساکن روده داشته و خود باعث بروز عفونتی دیگر شوند.
منبع: میزان، labdiagnosis