هر هفته، جالبترین و برترین عکسهای علمی از سراسر جهان را از نگاه زومیت تقدیم شما خوانندگان گرانقدر میکنیم. در دنیای پر رسانهی امروز، تصاویری هستند که به دلیل اهمیت رسانهای خود بارها و بارها دیده میشوند و به اشتراک گذاشته میشوند. اما از سوی دیگر، برخی از این تصاویر اگرچه با اهمیت باشند، مهجورانه به دست فراموشی سپرده میشوند. گاهی برخی از همین تصاویر، گفتنیهایی بیش از گزارشها و مقالات پر بازدید دنیای پر خبر امروز دارند. در ادامه به بررسی برخی از تصاویر علمی منتخب هفته بههمراه داستان نهفته در پَس هر کدام خواهیم پرداخت. با ما همراه باشد:
فضانوردان اولین سیمان فضایی را ساختند
در تصویری که مشاهده میکنید، الکساندر گِستر، فضانورد آژانس فضایی اروپایی در حال آزمایش سیمان ساخت فضا است. پژوهش جدید او و همکارانش در ایستگاه فضایی بینالمللی نشان میدهد، سیمان ساخت فضا میتواند در آینده برای ساخت سکونگاههای مورد نیاز فضانوردان در ماه و مریخ به کار رود. سیمان، مخلوطی از شن، سنگریزه و سنگ گچ سیمان است که میتواند مصالح بسیار مستحکم و با دوامی روی کرهزمین باشد. اما پژوهشگران گفتهاند، سیمانی که در فضا ساختهاند میتواند بهقدری با دوام و مستحکم باشد که فضانوردان را در برابر تابشهای کیهانی و برخی از خطرات ناشی از زندگی در فضا محافظت کند.
علاوه بر اینکه این آزمایش نشان داد امکان ساخت مخلوطهای سیمانی در فضا وجود دارد، بلکه این امیدواری هم بهوجود آمد که روزی بتوان از منابع فضایی برای ساخت چنین مصالحی بهره برد. به این ترتیب، فضانوردان آینده دیگر نیازی ندارند مصالح را با خود از زمین به ماه یا مریخ ببرند، بلکه از خاک، گرد و غبار، سنگها و دیگر مواد موجود در فضا برای ساخت سکونتگاههای آینده بهره ببرند. چنین ایدهای در صورت موفقیت میتواند صرفهجویی زیادی چه بهلحاظ انرژی و وقت و چه بهلحاظ مالی در فرایند ساخت پایگاههای دائمی در مریخ و ماه باشد.
نجات مار زنگی دوسَر کمیاب
عکسی که مشاهده میکنید، مار زنگی دو سَر بسیار نادری است که خزندهشناسان به تازگی کشف کردهاند. این مار زنگی که تنها چند هفته از عمرش میگذرد، از روی نام کاشفانش، دیو اشنایدر و دیو بورکت، به «دابل دیو (Double Dave)» یا «جفت دیو» شهرت یافته است. دابل دیو که ۲۳ سانتیمتر طول دارد، در جنگلهای پاین برینز در نیوجرسی کشف شد. دابل دیو، دو سر و یک بدن دارد، چنین حیوانات اصطلاحا «چند سَری (Polycephaly)» به ندرت در طبیعت به سن بلوغ میرسند. در این دست جانوران چند سَری، تصمیمات سادهای مانند جهت حرکت و غذا خوردن، میتواند به درگیری دو سر منتهی شود و همین این جانوران را به طعمههای راحتی برای شکارچیان تبدیل میکند. خزندهشناسان به همین دلیل این مار زنگی دو سر را به دفتر خود بردند تا از آن مراقبت کنند.
به گفته خزندهشناسان، به نظر میرسد، سَر راست نسبت به سر دیگر برتری داشته باشد، هر چند گاهیاوقات سر چپ در تصمیمگیری برای حرکت مداخله میکند. دابل دیو کاملا سالم به نظر میرسد. اما پژوهشگران اعلام کردند بهزودی تصویربرداریهای اشعهایکسی را روی این مار دو سر انجام خواهند داد تا از سلامت دستگاه گوارشی دابل دیو اطمینان حاصل کنند.
گرزهمار دو سَری که سال گذشته در ویرجینیا کشف شد
موجودات دو سر بیش از آنچه فکر میکنید در طبیعت متولد میشوند. سال گذشته، یک گرزهمار دو سَر در اطراف باغ مسکونی در ویرجینیا کشف شد. تصویربرداریهای اشعهایکس بعدا نشان داد این مار دارای دو نای و مری، یک قلب مشترک و چند ریه است. پیش از آن هم یک گوزن دو سر در جنگلهای مینهسوتا مُرده پیدا شده بود. در سال ۲۰۱۷ هم یک گراز دریایی دو سَر در سواحل شمالی آمریکا پیدا شد. سال گذشته هم یک کرمپهن، کرمهایی که با نصف شدن به دو کرم مستقل بدل میشوند، در راه ایستگاه فضایی بینالمللی، در جهشی عجیب تبدیل به یک کرمپهن دو سَر شد.
نظریه جدید دانشمندان درباره ماهیت هیولای لخنس
احتمالا از «هیولای لخنس (Loch Ness Monster)» یا «نِسی (Nessie)» بسیار شنیدهاید، آنچه باعث شد دوباره نام این هیولا سر زبانها بیافتد، نظریهی جدید دانشمندان در مورد این موجود مرموز است. دانشمندان دانشگاه اوتاگو، نیوزلند بهتازگی در پژوهشی که انجام دادند اعلام کردند، سرانجام نظریهای قابلقبول در مورد رؤیتهای متعدد هیولای لخنس پیدا کردهاند. البته آنطور که تصور میکنید، دانشمندان به این نتیجه نرسیدهاند که لخنس، خزنده آبزی عظیمالجثهای بازمانده از عصر ژوارسیک یا فیل غولپیکری است که اشتباها بهجای یک هیولای ماقبل تاریخی شناسایی شده است. بلکه دانشمندان عقیده دارند، اگر لخنس زمانی در دریاچهای به همین نام در اسکاتلند وجود داشته، به احتمال زیاد یک مارماهی غولپیکر بوده است.
حال دانشمندان، از DNA محیطی تمامی اشکال حیات در دریاچه نمونهبرداری کردهاند. کشف و شناسایی DNA محیطی میتواند به دانشمندان نشان دهد که چه موجودات زندهای در یک زیستگاه زندگی کرده یا میکنند، آن هم بدون اینکه نیازی به مشاهده یا نمونهبرداری از خود موجود باشد. سپس از همهی گونههای حیات از باکتریها تا گیاهان و جانوران آبزی نمونههای ژنتیکی جمعآوری کردند. آنها ۵۰۰ میلیون توالی DNA و ۳ هزار گونه را از این راه شناسایی کردند. هیچ توالی DNAای از کوسه، گربهماهی یا ماهیان خاویاری در این نمونهها دیده نشد که وجود یک ماهی بزرگ و عجیب در دریاچه را رد میکند. همینطور هیچ خزنده مهرهداری نیز در اطلاعات ژنتیکی دانشمندان دیده نشد. به این ترتیب، دانشمندان، محتملترین و شاید تنها گزینه برای توضیح رؤیت هیولای لخنس را گونهای مارماهی عظیمالجثه دانستند!
خودروی فضانورد آپولو ۱۲ در فهرست ملی خودروهای تاریخی آمریکا ثبت شد
«انجمن خودروهای تاریخی (HVA)» ایالات متحده، شورولت کوروت استینگری مشکی طلای مدل ۱۹۶۹ را که بهصورت ویژه برای آلن بین، فضانورد آپولو ۱۲ شخصیسازی شده بود را در فهرست وسایلنقلیه تاریخی ملی آمریکا ثبت کرد. اتومبیل کلاسیک فضانورد مأموریت آپولو ۱۲ که رنگآمیزی آن از گردونه ماهنشین آپولو ۱۲ الهام گرفته، قرار است به مناسبت پنجاهمین سالگرد مأموریت او در ماه در«نشنال مال (National mall)» و کتابخانه ملی کنگره آمریکا به نمایش گذاشته شود.
آلن بین، چهارمین انسانی که روی ماه گام نهاد، در سال ۱۹۶۹، مانند دیگر فضانوردان آپولو ۱۲، پیت کانرد و ریچارد گوردن، یک دستگاه شورولت کوروت استینگری را از شرکت جنرال موتورز تحویل گرفت. اکنون این کوپه طلایی مشکی به بیستوپنجمین اتومبیلی تبدیل شد که در فهرست ملی خودروهای تاریخی آمریکا ثبت میشود. آلن بین بهعنوان یکی از اعضای سومین گروه آموزش فضانوردان ناسا در سال ۱۹۶۳، از توافق آژانس فضایی و جنرال موتورز بهرهمند شد و تنها در ازای اجارهی سالانه ۱ دلار این خودروی کلاسیکِ شیک را در اختیار داشت. همکاران بین هم از این توافقنامه بهرهمند شدند. آلن بین بهعنوان خلبان گردونهی ماهنشین و پیت کانرد، بهعنوان فرمانده مأموریت آپولو ۱۲ روز ۱۹ نوامبر ۱۹۶۹ (۲۸ آبان ۱۳۴۸ش) مأموریت یک روز و هفت ساعته خود در ماه را انجام دادند و روز ۲۴ نوامبر (۴ آذر ۱۳۴۸ش) به زمین بازگشتند.
فضانوردان (از چپ به راست) پیت کانرد، ریچارد گوردن و آلن بین در کنار شورولتهای کوروت استینگری خود در سال ۱۹۶۹
سرنوشت خودروهای کانرد و گوردون هیچگاه مشخص نشد، شاید این خودروها بدون اطلاع از ارزش تاریخیشان اوراق شده باشند. اما خودروی آلن بین در سال ۱۹۷۱ توسط شخصی بن نام دنی راید به قیمت ۳۲۳۰ دلار خریداری شد. انجمن خودروهای تاریخی، مهمترین خودروها، موتورسیکلتها، کامیونها و دیگر وسایلنقلیه تاریخی آمریکا را بهعنوان بخشی از میراث ملی کشور ثبت و نگهداری میکند. خودروهایی که در این فهرست ثبت میشوند باید دارای چند معیار مشخص باشند، از جمله، باید ارتباطی با رویداد یا شخصی مهم در تاریخ آمریکا داشته باشند، از طراحی متمایزی برخوردار باشند یا اینکه آخرین نمونه باقیمانده از یک وسیلهنقلیه خاص باشند.
ناکامی مأموریت چاندریان ۲ در فرود روی ماه و حسرت یک ملت
احتمالا غمانگیزترین خبری که هفته گذشته در رسانههای جمعی منتشر شد، ناکامی هندیها در فرود روی ماه بود. اتفاق ناگواری که ملتی را متأثر کرد. هندیهای تنها لحظاتی قبل از فرود روی ماه، ارتباط خود با فرودگر «ویکرام (Vikram)» را از دست دادند. سازمان پژوهشهای فضایی هند (ISRO)، هنوز رسما دلیل شکست این مأموریت را اعلام نکرده است. مأموریتی که میتوانست، هند را پس از ایالاتمتحده، روسیه و چین، به چهارمین کشوری تبدیل کند که موفق به انجام چنین کاری میشود. اما متأسفانه در آخرین لحظات و تنها چند ثانیه قبل از رسیدن روی سطح کره ماه، همهی آوار دنیا روی سر دانشمندان، نخستوزیر ملیگرای این کشور و به تعبیر بهتر یک ملت خراب شد.
نارندرا مودی، نخستوزیر هند با دانشمندان سازمان پژوهشهای فضایی هند در مقر این سازمان در شهر بنگلور
«کاوشگر چاندریان-۲ (Chandrayaan-2» که در زبان سانسکریت بهمعنای «ارابهی ماه» است، ۲۰ اوت (۲۹ مرداد) وارد مدار ماه شد و روز ۷ سپتامبر (۱۶ شهریور) پس از یک ماه گردش به دور قمر زمین، اولین عکسهای خود به زمین را مخابره کرد. با شروع شمارش معکوس، فرودگر ویکرام با سرعت ۱۶۴۰ متر در ثانیه به سوی سطح ماه پیش رفت. دانشمندان میگویند به نظر میرسد که در دو مرحلهی اول کاهش سرعت طبق برنامه پیش رفته است. اما در مرحلهی آخر که مرحله شناوری نام دارد مشکلی رخ داده است.
به گفته پروفسور رودام ناراسیمها، یکی از دانشمندان سابق سازمان پژوهشهای فضایی هند، این مشکل بهخوبی میتواند به موتور اصلی فرودگر مرتبط باشد. وی گفت از آنچه از نمایشگرهای تجزیهوتحلیل دادهها مشاهده کرده، یکی از توضیحات پذیرفتنی این بود که ویکرام سریعتر از حد معمول روی ماه فرود آمده است. در واقع، قرار بود فرودگر هندیها هنگام رسیدن به سطح ماه با سرعت ۲ متر در ثانیه فرودی نرم را داشته باشد.
مقاله مرتبط:
او معتقد است این امر میتواند به این دلیل باشد که موتور اصلی ویکرام نیروی تراستی را که لازم است تولید نکرده و بنابراین، کاهش سرعت با توجه به پیشبینیها انجام نگرفت و همین، ممکن است منجر به قطع ارتباط آن با مرکز کنترل شده باشد. مایلسوامی انادورای، اولین رئیس مأموریت ماه هند نیز گفت، ناهنجاری در تخمین سرعت در هنگام فرود رخ داده است. وی گفت، به احتمال زیاد جهتگیری فرودگر ممکن است بهنحوی مختل شده باشد. او در ادامه افزود، هنگامی که اطلاعات را بررسی کنیم، میتوانیم مطمئنا بگوییم چه اتفاقی افتاده است، اما این احتمال وجود دارد که یک حسگر یا پیشرانه دچار نقص فنی شده باشد. کی سیوان، رئیس سازمان پژوهشهای فضایی هند قبلا گفته بود که «۱۵ دقیقه قبل از فرود برای ما لحظات بسیار وحشتناکی خواهند بود.» و به نظر همین ۱۵ دقیقهی جهنمی کار دست هندیها داد.
تصاویر تلویزیونی، لحظاتی پس از شکست سازمان پژوهشهای فضایی هند در فرود روی ماه، تصاویری از نارندرا مودی، نخستوزیر هند را پخش کردند که به کی سیوان دلداری میدهد. در تصویری که مشاهده میکنید، چهره مغموم رئیس سازمان پژوهشهای فضایی هند به خوبی دیده میشود.
نارندرا مودی، نخستوزیر هند پس از دلداری به سیوان به خبرنگاران گفت:
زندگی فراز و نشیبهایی دارد، اما آنچه شما (دانشمندان فضایی) به دست آوردهاید، دستاورد کوچکی نیست.
در این تصویر هم میتوانید، اضطراب و نگرانی را در چهرهی کارمندان سازمان پژوهشهای فضایی هند در هنگام پخش مستقیم نشستن فرودگر وایکرام روی ماه ببینید.
ویکتور وسکوو رکورد عمیقترین شیرجه تاریخ را شکست
برای اکثر مردم، «گرند اسلم ماجراجویان» که شامل صعود از هفت قله مرتفع جهان و رفتن به قطبهای جنوب و شمال است، نهایت موفقیت است. اما به نظر، برای ویکتور وسکوو، کاشف و ماجراجوی آمریکایی، ماجراجویی نهایتی ندارد. او قبلا توانسته بود، تمامی این کارهای خطیر را به نحو احسن انجام دهد. این افسر سابق سپاه تفنگداران دریایی ایالاتمتحده که ۵۴ سال دارد، از سال گذشته، ماجراجویی جدیدی را شروع کرده است. وسکوو اعلام کرد میخواهد، اولین کسی باشد که به عمیقترین نقاط کرهزمین در هر پنج اقیانوس جهان سفر کند. ویکتور وسکوو، سال گذشته موفق شد، پس از سفر زیردریاییاش در اعماق «گودال چلنجر (Challenger Deep)» با عمق ۱۰ هزار و ۹۲۸ متر، عمیقترین نقطهی شناختهشده زمین قدم اول را محکم بردارد. به این ترتیب، وسکوو علاوه بر شیرجه به ژرفترین نقطه شناختهشده جهان، رکورد تازهای را ثبت کرد. وسکوو اولین انسانی است که توانسته به مرتفعترین نقطه جهان (کوه اورست) و عمیقترین نقطهی آن برود.
وسکوو بعدا به اعماق «درازگودال ماریانا» در سواحل شرقی فیلیپین شیرجه زد که تنها قبلا دو انسان دیگر، ناخدای سابق نیروی دریایی ایالاتمتحده، دان والش (در سال ۱۹۶۰) و کارگردان مشهور هالیوود، جیمز کامرون (در سال ۲۰۱۲) به آنجا سفر کرده بودند. تا قبل از این، جیمز کامرون رکوردار سفر تکنفره به اعماق این درازگودال بود، اما وسکوو امسال رکورد او را شکست. او چند ماه بعد به اولین انسانی بدل شد که به «درازگودال سیرنا» سفر کرد.
وسکوو سپس به «درازگودال سوث سندویچ (South Sandwich Trench)»، «درازگودال پورتوریکو» و «درازگودال جاوا» در اقیانوس هند سفر کرد. پنجمین و آخرین مأموریت او هم در حوضه اوراسیا در اقیانوس منجمد شمالی بود. کاوشگر آمریکایی که بودجه ۵۰ میلیون دلاری را برای پروژه «سفر به پنج ژرفا» (Five Deeps Expedition)» از سرمایه شخصی خود در نظر گرفته، پس از این موفقیت تاریخی اعلام کرد، میخواهد به فضا برود.
وسکوو به فوربس گفت:
هیچکس تا به حال، به اصطلاح این تریفکتا (سفر به بالا و پایین جهان و فضا) را انجام نداده است. برای من این بهمعنای رسیدن به خط کارمن (خطی فرضی در فاصلهی ۱۰۰ کیلومتری سطح زمین) است. اما بهترین حالت برایم، گردش به دور زمین است، میخواهم طلوع آفتاب را از آنجا ببینم، حداقل برای یکبار، حسی به مانند فضانوردان داشته باشم.
این شما و این خزنده بالدار و عظیمالجثه کاناداییها!
آنچه مشاهده میکنید، تصویر مفهومی از یکی از گونههای بهتازگی کشف شده «کرایدراکون (Cryodrakon)» است که به افتخار محل کشف فسیلهایش به رنگ پرچم کشور کانادا در آمده است، اما رنگ واقعی این خزنده غولپیکر مشخص نیست. تجزیهوتحلیلهای جدید فسیل ۷۷ میلیون سالهای که در آلبرتای کانادا کشف شده بود، باعث شد دانشمندان، این جانور را در تیرهی «اژدرهایان (Azhdarchidae)» و گونهی «پتروساروس (Pterosaurs)» طبقهبندی کنند. هنگامی که این گونه برای اولینبار در سال ۱۹۹۲ کشف شد، دیرینهشناسان با توجه به سابقه فسیلی کم، از تیره اژدرهایان و آناتومی آنها بسیار اندک میدانستند.
اژدرهایان گروهی از خزندگان بزرگ بالدار بودند، این جانواران پرنده گردنی دراز و بالهای پهنی داشتند که در دوره کرتاسه از ۱۴۵میلیون تا ۶۶ میلیون سال قبل زندگی میکردند. حال تجزیهوتحلیلهای جدید به همراه فسیلهای سابقا ناشناخته از همین گونه، منتهی به شناخت بهتر دانشمندان از اژدرهایان شده است. یافتههای تازه نشان میدهد این خزنده غولپیکر آنطور که قبلا تصور میشد یک «کتزلکوآتلوس (Quetzalcoatlus)» نیست، بلکه یک تیره و گونه کاملا جدید از اژدرهایان است. پژوهشگران گونه جدید را «کرایدراکون بوریاس (Cryodrakon Boreas) نامگذاری کردند، نام بامسمایی که به زبان یونانی بهمعنای «اژدهای بادهای سرد شمالی» است. دیرینهشناسان عقیده دارند، این خزنده بالدار، بالی به طول ۱۰ متر و وزنی حدود ۲۵۰ کیلوگرم داشته است. تصور پرواز چنین موجود غولپیکری دشوار است، اما شواهدی وجود دارد که روزگاری چنین هیولاهایی میتوانستند پرواز کنند.
دانشمندان هنوز اطلاعات اندکی در مورد کرایدراکون بوریاس دارند، اما به نظر میرسد، کرایدراکون بوریاس از نظر زیستگاه و سبک زندگی، میتوانست در یک محیط گرمسیری زندگی کند و از دایناسورها، مارمولکها و پستانداران کوچک تغذیه کند. اما کرایدراکون بوریاس ممکن بود، طعمهی تیرکسها و حتی تمساحها شود. با این حال، دانشمندان هنوز شواهد مستقیمی از این موضوع در دست ندارند. گفته میشود، استخوانهای نمونه سال ۱۹۹۲ دارای علائمی از نیش و حتی دندان متعلق به یک دایناسور گوشتخوار کوچک بوده است، اما دانشمندان عقیده دارند، به احتمال زیاد جای دندانها متعلق به حیوان مُردارخواری بوده که بعدا از لاشهی این خزنده مخوف خورده است.
تصویر دیدنی ناسا از سقوط بهمن در سیاره سرخ
ناسا تصویر خیرهکنندهای از سقوط ناگهانی بهمن در مریخ منتشر کرده است. این رویداد در نزدیکی قطب شمال سیاره سرخ رخ داده، جایی که «دوربینهایرایز (HiRISE)» مدارگرد شناسایی مریخ ناسا امکان شکار این صحنهی دیدنی را داشت. در این تصویر دیدنی، میتوانید ریزش بهمن را مشاهده کنید که به رنگهای قرمز و سفید در سطح سیاره دیده میشوند. بهمنهای کره مریخ با شروع بهار آغاز میشوند. در این فصل، تابش نورِ خورشید موجب گرم شدن لایههای یخی قطب شمال مریخ میشود که همین در نهایت موجب سقوط بهمن میشود. بهمنهای مریخ وقتی فرو میریزند، با خود گرد و غبار را به اطراف میپراکنند. رنگهای متفاوت و بافتهایی که در تصویر دیده میشود به میزان آمیختگی گرد و غبار با یخ موجود در هر بهمن بستگی دارد. با اینکه ناسا این تصویر را هفته جاری منتشر کرد؛ اما دوربین هایرایز این عکس دیدنی را قبلا در ماه اردیبهشت ثبت کرده بود.
ردپای نئاندرتالها
دانشمندان روز سهشنبه اعلام کردند، ردپای گروهی نئاندرتال را شناسایی کردهاند. نئاندرتالها هم مانند ما انسانهای مدرن (هومو ساپینسها) و دیگر نخستیسانان، زندگی اجتماعی قوی داشتهاند و بهصورت گروهی زندگی میکردند اما ترکیب گروه و شمار افراد حاضر در گروههای نئاندرتال تنها به اتکای شواهدی فسیلی بسیار دشوار بوده است. به هر حال، به نظر این معما حل شده، دانشمندان گزارش دادند ۲۵۷ ردپای نزدیکترین خویشاوندان ما را در محوطه باستانی لو روزل، سواحل نرماندی در شمال غربی فرانسه کشف کردند که در عین شگفتی برای بیش از ۸۰ هزار سال دستنخورده باقی ماندهاند. این یافتهها میتواند سرنخهای جدیدی در مورد ساختار اجتماعی این انسانهای باستانی در اختیار دانشمندان قرار دهد.
به عقیده دانشمندان این گروه ۱۰ تا ۱۳ نفره بوده که عمدتا کودکان آن را تشکیل میدادند به همراه چند بزرگسال مرد که از روی ردپا میتوان بلندای قامت آنها ۱۹۰ سانتیمتر تخمین زد. قبلا متوسط قد نئاندرتالها حدود ۱۶۵ سانتیمتر تخمین زده شده بود. به گفته دانشمندان این ردپاها در خاک گلآلود باقیمانده و سپس با شنهایی که باد با خود آورده حفظ شدند تا منبع ارزشمندی در مورد زندگی نئاندرتالها در اختیار دانشمندان قرار دهند.
با این وجود، شاید این ردپاها تنها متعلق به افرادی باشد که در آن موقع باهم به گردش رفته بودند و نه آمار واقعی یک گروه کامل. قبلا تخمین زده میشد که نئاندرتالها در گروههای ۲۵ تا ۳۰ نفره زندگی میکردند. قبل از این تنها ۹ ردپای نئاندرتالها در یونان، رومانی، جبلالطارق و فرانسه کشف شده بود. نیازی به گفتن هم نیست که دستنخوردگی یک ردپای چند هزار ساله، بدون مداخلات طبیعی یک معجزه تمامعیار است و به همین جهت در این کشف دانشمندان خود را بسیار خوششانس دانستهاند.
زن ۷۳ ساله هندی رکورد پیرترین مادر جهان را شکست
یک زن ۷۳ ساله در ایالت آندراپرادش در جنوب هند، صاحب دو دختر دوقلو شد. این زن مسن که توانسته دخترانی سالم را به روش سزارین به دنیا بیاورید، حسِ مادر بودن را «شادترین لحظهی زندگی» توصیف کرده است. اوما شانکار، پزشک این زن، به گاردین گفت مادر و فرزندانش از وضعیت مساعدی برخوردار هستند. مانگایاما یاراماتی و همسرش، ماسیتاراما راجارائوی ۸۲ ساله، گفتند همیشه میخواستند پدر و مادر شوند، اما نمیتوانستند. یاراماتی به بیبیسی تامیلی گفت به او و همسرش به دلیل بیاولادی در دهکده لقب لکهی ننگ داده بودند.
شانکار گفت که از بیمار بهخوبی با بهترین روشهای علمی مراقبت میشود. او در ادامه افزود، در طول درمان، سه تیم پزشکی مداوما در حال بررسی وضعیت او بودند، یک تیم برای سلامتی عمومی، تیم دیگر برای وضعیت تغذیه و تیم سوم هم مراقب بارداری مانگایاما بودند. شانکار به هندوستان تایمز گفت، مانگایاما ۲۵ سال قبل وارد دوران یائسگی شد، به همین جهت، برای بارداری او به روش لقاح مصنوعی از یک تخمک اهدایی و اسپرم همسرش استفاده شده است. پدر دوقلوها هم گفت، از تولد فرزندانش بسیار خوشحال است. مانگایاما ممکن است، بنا به ادعای خودش پیرترین مادر دنیا باشد، چرا که تاریخ تولد خود را سال ۱۹۴۶ میداند. جالب اینکه، سه سال قبل زن هندی دیگری در سن ۷۲ سالگی یک پسر به دنیا آورد.
هیولای حریص اکوسیستم خلیجمکزیک را بهزیر سلطه خود در آورده!
یکی از بدنامترین گونههای آبزی، «شیرماهی قرمز (Red Lionfish)» است که به دلیل اشتهای سیریناپذیرش مشهور است. در زبان فارسی اغلب به این ماهی، خروسماهی یا گاهی عقربماهی گفته میشود. این آبزی مخوف میتواند جانوران زیادی را بهکلی از اکوسیستم حذف کند. اکنون دانشمندان اعلام کردند شیرماهی قرمز در حال خوردن ماهیان زیادی از خلیجمکزیک در آبهای جنوبی ایالتمتحده امریکا تا آبهای شمالی کشور است. به همین جهت، دانشمندان و استارتاپهای زیستمحیطی دست به کار شدند و با روشهای سنتی و پیشرفته بهدنبال ازبینبردن این آبزیان گرسنه هستند. دانشمندان گفتهاند، با وجودی که روشهای نوآورانهای را به کار خواهند بست، اما به نظر میرسد ماهیگیری با نیز مؤثرترین روش برای ازبینبردن شیرماهی قرمز است.
شیرماهی از آنجایی که بومی خلیجمکزیک نیست، شکارچی خاصی ندارد و آزادانه به شکار طعمههای خود میپردازد. شیرماهیهای قرمز، شکارچیان بسیار زبردستی هستند که در کسری از ثانیه به طعمههای خود نزدیک میشوند و اقدام به خوردن طعمههای بیخبر از همهجا میکنند. در واقع، شیرماهی قرمز از روشهای پیچیدهای برای شکار استفاده میکند که هیچ ماهی دیگر در جهان از آن استفاده نمیکند. دانشمندان در گزارشی که در سال ۲۰۱۲ منتشر کردند، گفتند که شیرماهی قرمز به قدری در حملات خود تبحر دارد و به سرعت به طعمه خود حمله میکند که ماهی بیچاره تا قبل از خورده شدن متوجه شکارچی نمیشود!
همبستگی خانوادگی ستارگان در کهکشان راه شیری
در این تصویر دیدنی، نمایی از خانوادههای ستارهای در کهکشان راه شیری را مشاهده میکنید که بهتازگی توسط ستارهشناسان آژانس فضایی اروپا نقشهبرداری شده است. آنچه از این نقشهبرداری متوجه میشویم این است که حتی در خوشههای ستارهای، خانوادهها همواره در کنار هم باقی میمانند و خواهران و برادران ستارهای برای میلیاردها سال یکدیگر را ترک نمیکنند. دانشمندان با بهره بردن از اطلاعات «تلسکوپ فضایی گایا (Gaia)» آژانس فضایی اروپا، زایشگاه ستارهای را در منطقهی بزرگی در اطراف کهکشان راه شیری مشاهده کردند. یافتههای ستارهشناسان نشان داد که خانوادههای ستارهای یا ستارههایی که تقریبا همزمان از یک ابر کیهانی شکل گرفتهاند در کنار هم باقی میمانند.
دانشمندان قبلا تصور میکردند، ستارگان جوان تنها چند میلیون سال پس از تشکیل، زایشگاه خود را ترک کرده و برای همیشه روابط خود با خانواده اصلی را قطع میکنند. اما به نظر میرسد، ستارگان میتوانند تا چند میلیارد سال در کنار خواهران و برادران خود باقی بمانند. ستارهشناسان برای ترسیم این نقشه، اطلاعات تلسکوپ فضایی گایا را بهوسیله یک الگوریتم یادگیری ماشینی تجزیهوتحلیل کردند و حدود ۲۰۰۰ خوشه ستارهای قبلا ناشناخته را که حدود ۳۰۰۰ سال نوری با زمین فاصله داشتند کشف کردند. یک سال نوری، فاصلهای است که یک پرتوی نور (با سرعت ۳۰۰ هزار متر در ثانیه) طی یک سال به زمین میرسد و معادل ۹٫۷ تریلیون کیلومتر است.
کشف آیفون ۲۱۰۰ سالهای در آتلانتیس روسی!
باستانشناسان در حین گودبرداری اخیر کشف خارقالعادهای انجام دادند و یک آیفون ۲۱۳۷ ساله را از قبر یک زن جوان بیرون کشیدند. این شیء مرموز در مقبرهای متعلق به یک زن باستانی با نام مستعار «ناتاشا» کشف شد که گمان میرود در «دوره شیونگنو» در قرن سوم ق.م زندگی میکرده است. اگرچه این شیء کشف شده شبیه به یک گوشی هوشمند امروزی به نظر میرسد، اما در واقع نوعی شَبَق است که با جواهرات زیبای دیگری از جمله فیروزه، عقیق جگری و مادر مروارید تزئین شده است. باستانشناسان گفتند تدفین ناتاشا با آیفون «عصر شیونگنو (Xiongnu)» یکی از جالبترین کشفیات انجامگرفته در این محل است. اعتقاد بر این است که این زن باستانی، این تلفنهمراه باستانی را بهعنوان سگک کمربند روی لباسش میپوشید، اگر حدس باستانشناسان درست باشد، واقعا اوج خوشسلیقگی این زن را نشان میدهد.
دانشمندان اعلام کردند، کمربند تزئین شده با سکههای دورهی «وو ژو (Wuzhu)» (که سال ۱۱۸ ق.م در هانوی چین ضرب شدند) به آنها در تاریخگذاری این مصنوعات باستانی جالب کمک کرده است. سکگ کمربند ناتاشا از نظر اندازه با ابعاد ۱۸ در ۹ سانتیمتر بزرگتر از یک آیفون است. این نخستین کشفی نیست که باستانشناسان در رود ینیسئی، روسیه انجام میدهند. این محل باستانی به سبب گنجینههای خارقالعادهاش به «آتلانتیس روسی» مشهور است. اما به دلیل بالا آمدن سطح آب، تنها در چند ماه از سال امکان حفاری در آن وجود دارد.
باستانشناسان قبلا در این محوطه باستانی، اجساد ماقبل تاریخی را کشف کردند که با ابزارهای کسبوکارشان دفن شده بودند. در ابتدا اعتقاد بر این بود که یکی از آنها معروف به «زیبایی خفته» برای داشتن سفری بهتر در زندگانی پس از مرگ لباسی از ابریشم پوشیده است. اما اکنون تصور میشود که او خود طراح چرم بوده است. جسد فرد دوم هم یک بافند بود که با دوک نخریسی دفن شده بود.
یازده سپتامبر از فضا
پس از حمله تروریستی ۱۱ سپتامبر که ۱۸ سال قبل در شهر نیویورک آمریکا به وقوع پیوست، ماهوارهی لَندسَت-۷ متعلق به سازمان زمینشناسی ایالاتمتحده آمریکا نمای دیدنی را یک روز پس از فروپاشی برجهای دوقلوی مرکز تجارت جهانی ثبت کرد. در این عکس که روز ۱۲ سپتامبر ۲۰۰۱ (۲۱ شهریور ۱۳۸۰ش) ثبت شد، دود غلیظی از منطقهی منهتن نیویورک، جایی که برجهای دوقلو قرار دارند دیده میشود.
بازماندگان گور دستهجمعی مغولان در روسیه
جمجمههایی که میبینید، بازماندگان یک نسلکشی تمامعیار در قرن سیزدهم هستند. هنگامی که سربازان مغول در سال ۱۲۳۸م به سوی شهر یاروسلاول، روسیه یورش بردند، یک حمام خون درست و حسابی راه انداختند. صدها نفر در جریان تصرف این شهر بهطرز هولناکی جان خود را از دست دادند. اکنون شواهد DNA، خانوادهای از قربانیان را نشان میدهد که ۳ نسل را شامل میشود. در زمان این قتلعام وحشیانه، دهها نفر در گورهای دستهجمعی انداخته شدند. هیچ علائمی نیز برای شناسایی اجساد وجود نداشت، اما دانشمندان با تجزیهوتحلیل ژنتیکی اجساد در یک قبر دریافتند که سه نفر از قربانیان، دو زن و یک مرد جوان از خویشاوندان نزدیک هم بودند: یک مادر، دختر و نوه او. مادر این خانواده حداقل ۵۵ سال سن داشت، دخترش نیز در هنگام مرگ دردناکش، حدود ۳۰ تا ۴۰ سال و نوه او نیز بیش از ۲۰ سال نداشته است. اجساد این خانواده در یکی از گورچالههای یاروسلاول کشف شدند. به گفته پژوهشگران در هر گورچاله، بیش از ۳۰۰ جسد انداخته شده بود.
خانوادهای که گفتیم دارای یک ویژگی مشترک در جمجمه خود بودند و در هر ۳ نفر علائمی از «مُهرهشِکاف یا بیرونزدگی نخاع» مشاهده شد. حفاریهای انجام گرفته در سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۶ نشان داد که این قتلعامها در اواسط زمستان سال ۱۲۳۸م انجام گرفتند. اما گونه و مراحل تخمریزی حشرات که در بقایای اجساد وجود داشت نشان داده کشتهشدگان در هوای گرم و برای مدت طولانی در فضای باز همانطور رها شده بودند. در واقع، اجساد قربانیان برای مدت طولانی در برف باقی ماندند و با آب شدن برفها، در بهار، حشرات شروع به تخمریزی روی اجساد کردند. ارتش مغولستان به رهبری باتو خان، نوهی چنگیز خان و بنیانگذار سلسله پادشاهی معروف به «اردوی زرّین» در اوایل قرن سیزدهم شهر یاروسلاول را به تصرف خود در آورد. اگرچه برخی مورخان ادعا کردهاند که اردوی زرّین، بهصورت مسالمتآمیز وارد روسیه شد، اما شواهد به دست آمده از این گورچالهها خلاف آن را نشان میدهد. علائم وحشیگری در یاروسلاول در صدها تن از اجساد دفن شده، استخوانهای سوراخشده، شکسته و سوزانده شده دیده میشود. وقتی ارتش مغول وارد یاروسلاول شد، واقعا شهر غرق در خون شد. به همین جهت است که سرنوشت این شهر، هنوز جایگاه خاصی در یادمانها فرهنگ عامیانه مردمان روسیه دارد.
راز سازگاری سگهای ماستیف تبت به زندگی در ارتفاعات
ماستیفهای تبت، هیولا سگهایی هستند که مدتها است در کوهستان زندگی میکنند و اکنون دانشمندان توانستهاند دلیل بقای این سگهای بومی فلات تبت را در چنین مناطق سخت و کماکسیژنی کشف کنند. این سگهای بزرگجثه که وزنشان به ۷۰ کیلوگرم میرسد بهعلت «تحمل هیپوکسی یا کماکسیژنی» مشهور هستند. به این ترتیب، سگهای ماستیف تبت میتوانند در ارتفاعات بلند زندگی کنند، جایی که هوای بسیار رقیق، نژادهای دیگر سگسانان را از پا در میآورد. به عقیده دانشمندان، ماستیفهای تبت روزگاری با گرگهای تبتی آمیزش داشته و برای فرزندان خود جهشهای ژنی مرتبط به دو اسید آمینه را به ارث گذاشتهاند. این اسید آمینهها باعث شده خون ماستیفهای تبت، در ذخیره و آزادسازی اکسیژن بهتر عمل کند.
پژوهشگران از یافتههای گذشته بهخوبی میدانستند که ماستیفها و گرگهای تبتی یک جفت جهش مشترک دارند که در سایر سگسانان وجود ندارد. اما این اولین پژوهشی است که نشان میدهد اسیدهای آمینه تغییریافته دلیل سازگاری سگهای تبتی به زندگی در ارتفاعات است. یافتههای جدید نشان دادند این دو ترکیب نحوهی تولید هموگلوبین را در سگها و گرگهای تبتی تغییر دادند. پژوهشگران نمونههای هموگلوبین ماستیف و گرگهای تبت را با هموگلوبین سایر گونه سگهای اهلی مقایسه کردند و دریافتند که این دو گونه از توانایی قابلتوجهی برای جذب و رهاسازی اکسیژن در هوای رقیق برخوردار هستند.
گارلیک، اولین گربه شبیهسازی ژنتیکی تجاری جهان
آنچه مشاهده میکنید، یک گربه معمولی نیست بلکه اولین شبیهسازی ژنتیکی تجاری یک گربه خانگی است. یک تاجر چینی که علاقه وافری به گربه محبوبش «گارلیک» داشت، بعد از مرگ حیوان خانگی مورد علاقهاش تصمیم گرفت به هر نحوی شده، یاد او و شاید خودش را دوباره زنده نگه دارد! هوانگ یو ۲۲ ساله که قبلا در مورد خدمات شرکت «سینوجینی (Sinogene)» شنیده بود. این شرکت چینی قبلا توانسته بود با موفقیت ۴۰ سگ را شبیهسازی ژنتیکی کند. بنابراین، هوانگ تصمیم گرفت با صرف مبلغی در حدود ۵۰ هزار دلار آمریکا، گربه محبوبش را شبیهسازی ژنتیکی کند.
مقالههای مرتبط:
هوانگ برای شبیهسازی، مجبور به نبش قبر گارلیک شد که اوایل سال جاری در سن دو سالگی فوت کرده بود. پژوهشگران شرکت سینوجینی سپس از گارلیک یک نمونه DNA گرفتند. پژوهشگران برای شبیهسازی گارلیک۲ سلولهای پوستی را از گربه اصلی گرفتند و آنها را درون تخمکهای یک گربه دیگر کاشتند و توانستند ۴۰ جنین شبیهسازی تولید کنند. اما از تمامی ۳ مورد بارداری که اتفاق افتاد، یک جنین زنده ماند. اگرچه حیوانات خانگی قبلا در سایر نقاط جهان مانند کرهجنوبی، انگلستان و ایالات متحده شبیهسازی ژنتیکی شدهاند، اما کارشناسان عقیده دارند، شبیهسازی یک گربه که حیوان خانگی بسیار محبوبی است، میتواند نقطه عطفی در صنعت شبیهسازی ژنتیکی باشد. در حالی که گارلیک جدید سالم به نظر میرسد، اما هوانگ اعتراف کرد که از نتیجه کار آنطور که باید رضایت ندارد.
مرکز فضایی کندی از تندباد دوریان جان سالم بهدر برد
در عکسی که مشاهده میکنید بهخوبی غرش باد و رگبار تندباد دوریان را میتوان بر فراز ساختمان اصلی مرکز فضایی کندی ناسا حس کرد. با این حال، ناسا تأیید کرد، مرکز فضایی کندی، محل پرتاب سفینهها و موشکهای فضایی این آژانس فضایی در کیپ کاناورال، فلوریدا از تندباد اخیر دوریان آسیبی ندیده است.
ناسا در بیانیهای رسمی اعلام کرد:
بسیار خرسندیم که اعلام کنیم، به هیچکدام از تجهیزات پرواز در طی این توفنده آسیبی وارد نشده است.
ناسا از اوایل صبح جمعه گذشته، مرکز فضایی را برای انجام امور عادی بازگشایی کرد. ویدئوهای هوایی نشان میدهد ساختمان غولپیکر «مونتاژ وسایل نقلیه (VAB)» مرکز فضایی کندی در اثر تندباد دوریان آسیبی ندیده است. روز چهارشنبه گذشته بود که ناسا، ویدئویی را در شبکههای اجتماعی منتشر کرد که نشان میداد بادی بسیار شدید بههمراه باران رگباری حاصل از توفندهی دوریان با سرعتی نزدیک به ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت در اطراف پارکینگ مرکز فضایی کندی در حال وزیدن است.
ناسا در توییتر خود اعلام کرد:
اطلاعات برج ۷۶ متری ما سرعت باد ۱۶۶ کیلومتر بر ساعت تخمین زده است.
یک تیم ۱۲۰ نفره از پرسنل ناسا در حین وزش این تندباد مهیب، وظیفه نظارت از زیرساختهای مهم مرکز فضایی را برعهده داشتند. ناسا بعدا تأیید کرد که پرتابگر سیار این آژانس برای محافظت از توفنده دوریان به ساختمان مونتاژ اصلی منتقل شده است. پرتابگر سیار برای آینده فضایی ایالاتمتحده آمریکا مهم است. ناسا قرار است از این پرتابگر برای پرتاب موشکهای سامانه پرتاب فضایی، فضاپیمای اوریون و مأموریتهای آینده آرتمیس به ماه بهره ببرد. ناسا دو سال قبل اعلام کرده بود مرکز فضایی کندی در اثر طوفان ایرما خساراتی دیده است. یک سال قبل از آن هم ناسا خسارت محدودی به مرکز فضایی کندی را از طوفان متیو گزارش داد.
راهحل عجیب دانشمند سوئدی برای حل تغییرات اقلیمی!
یک دانشمند سوئدی که هفته گذشته در اجلاسی در استکهلم صحبت میکرد، یک روش غیرمعمول برای مقابله با تغییرات اقلیمی پیشنهاد داد. او در کمال تعجب خطاب به حضار گفت، خوردن گوشت انسان میتواند راهحل نهایی برای نجات نژاد انسان و کنترل تغییرات آبوهوایی باشد. ماگنوس سودورلوند، استاد دانشکده اقتصاد استکهلم (که در سمت چپ تصور میبیند)، عقیده دارد خوردن گوشت جسد انسان میتواند به نجات بشر کمک کند.
تابلوی «ساتورن پسرش را میبلعد» اثر فرانسیسکو گویا
فرضیهی سودورلوند در مورد آدمخواری در جلسه هئیتی به نام«آیا میتوانید خوردن گوشت انسان را تصور کنید؟» و در خلال اجلاس دستگاه گوارش ۲۰۱۹ مطرح شد. وی گفت، تابوی محافظهکارانهای که ما را از آدمخواری بازمیدارد، میتواند با گذشت زمان تغییر کند. سودرلوند بعدا طی یک مصاحبه تلویزیونی از ایدهاش دفاع کرد و وقتی از او پرسیده شد، آیا خودش شخصا گوشت انسان را میخورد، گفت مشکلی با این کار ندارد.
دکتر سودورلوند به شبکه تلویزیونی TV4 سوئد، گفت:
حس میکنم تا حدودی مردد خواهم بود. اما اصلا آنطور آدم محافظهکاری نیستم. باید بگویم حداقل برای چشیدن (از گوشت انسان) مشکلی ندارم.
دکتر سودورلوند گزینههای قابلقبولتری مانند خوردن حیوانات خانگی و حشرات را نیز پیشنهاد داد. با این حال، پیش از اینکه به خوردن گوشت انسان بهعنوان منبع آینده غذایی خود فکر کنید، بهتر است بگوییم، تاریخ نشان داده، آدمخواری عوارض جانبی مخربی روی سلامتی فرد دارد. بهعنوان مثال، در گذشته مردمان قبیلهای در پاپوآ گینهنو، در بخشی از آئینهای مذهبی خود گوشت مردگان خود را قبل از اینکه طعمه کرمها و حشرات موذی شوند میخوردند. این عمل آئینی-فرهنگی منجر به شیوع بیماری به نام «کورو (Kuru)» در بین اعضای قبیله شد. بیماری که از پروتئین عفونی موجود در بافت مغز انسان ایجاد میشود. به این ترتیب، سرانجام در سال ۱۹۶۰ بود که مردم پاپوآ گینهنو به آئین مُردهخواری خود پایان دادند.
کمپین مقامات شهری در اسکاتلند برای پیدا کردن بقایای یک جادوگر قرن هجدهمی
چهرهی پیرزن مهربانی که میبینید، در روزگار خودش آنچنان که تصور میکنید یک پیرزن تیپیک مهربان نبود. بلکه او بعد از شکنجه و آزار و اذیت فراوان بهعنوان یک جادوگر محکوم شد. حال، مقامات شهری در اسکاتلند میخواهند بقایای این زن را که بیش از ۳۱۵ سال قبل به اتهام جادوگری در زندان درگذشته را پیدا کنند. این زن، لیلیاس اَدی نام دارد که در سال ۱۷۰۴ در روستای توریبورن در شرق اسکاتلند درگذشته است. گمان میرود ادی در زمان مرگ در دههی ششم زندگانیش به سر میبرد و احتمالا زیر شکنجه به جادوگری و ارتباط با شیاطین اعتراف کرده است.
مقامات محلی شهر فایف، روز ۳۱ اوت (۹ شهریور) به مناسبت ۳۱۵ سالگرد مرگ لیلیاس ادی، مقبره او را گلآذین کرده و کمپینی را برای پیدا کردن بقایای جسد او راهاندازی کردند. به گفته پژوهشگران، ادی در زیر یک سنگ بزرگ دفن شده که نشان میدهد، مردم محلی میترسیدند او از گور بازگردد و دست به آزار و اذیتشان بزند. استخوانهای او در قرن نوزدهم برای بررسیهای بیشتر از قبر خارج شدند و به موزه دانشگاه سنت اندروز در فایف منتقل شدند. عکسی که مشاهده میکنید بیش از ۱۰۰ سال قبل از جمجمه ادی گرفته شده است.
جمجمه او در سال ۱۹۳۸ در شهر گلاسکو به نمایش گذاشته شد، اما اکنون هیچکدام از بقایای جسد او باقی نماندهاند.
مقامات محلی در بیانیهای اعلام کردند:
مهم است بدانیم لیلیاس ادی و هزاران زن و مرد دیگری که روزگاری به جادوگری متهم شدند، آنطور که متون تاریخی نشان میدهد انسانهای شیطانصفت و شریری نبودند.
دانشمندان در سال ۲۰۱۷، از همان تصویر جمجمه ادی که هماکنون در موزه ملی اسکاتلند نگهداری میشود، برای بازسازی چهره او استفاده کردند.کارشناسان بر این باورند که چهره ادی تنها مورد از چهرهی جادوگران اسکاتلندی است. چرا که بسیاری از جادوگران پس از اثبات اتهامشان سوزانده شدند و جمجمههایشان برای بازسازی چهره مناسب نبودند.