روز گذشته در فضای مجازی یک آگهی مبنی بر برگزاری کلاسهای آموزشی توسط یک موسسه درباره تعدد زوجات دست به دست میشد که با واکنشهای منفی گستردهای همراه بود. خیلی از کاربران بویژه زنان این اقدام را مغایر فرهنگ جامعه و به خطر انداختن امنیت روانی زنان عنوان کردند.
البته برخی دیگر هم معتقدند ترویج چنین مسألهای بنیان خانواده را متلاشی و متزلزل خواهد کرد. با دیدن این آگهی در فضاهای مختلف مجازی سری به پیج اینستاگرام مؤسسه مذکور زدم. پیج (صفحه مجازی) مؤسسه که تعداد فالورهای آن به ۱۰۰۰ نفر هم نمیرسید توجهم را جلب کرد.
حجتالاسلام محمد عسگری مسئول واحد مشاوره مؤسسه وطن توحیدی حیات حسنی درباره انتشار آگهی کارگاههای آموزشی مهارتهای ارتباطی خانوارهای چند همسری به «ایران» میگوید: برگزاری چنین کارگاههای آموزشی با هدف اطلاعرسانی و تبلیغ مهارتهای ارتباطی خانوادههای چندهمسری به صورت رایگان برگزار میشود و در این کارگاهها بیشتر پیرامون مسائل شرعی و احکام فقهی که تاکنون به آن پرداخته نشده است، اشاره و بحث میشود البته خیلی از افراد جامعه با این موضوع مخالف هستند و گارد میگیرند، اما ما در جهت آشنایی و حل برخی از مشکلات خانوادههای چندهمسری وظیفه داریم از بعد شرعی، انسانی این موضوع را برای این گروه از افراد در چنین کارگاههایی بیان کرده تا افراد دارای تعدد زوجات به حقوق یکدیگر آشنا شوند.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا این کار ترویج چندهمسری در جامعه نیست پاسخ میدهد: در این کارگاه، علاوه بر آموزش، در خصوص چالشها و درگیریهایی که اینگونه از خانوادهها دارند، اقدامات آسیب شناسی نیز انجام میگیرد و صرفاً به دنبال ترویج نیستیم هرچند آموزش و تبلیغ تعدد زوجات در جامعه با مخالفتهایی مواجه است و عمده مخالفان هم از طیفهای مختلفی مانند زنان فمنیست غربی و حتی زنان مذهبی هستند.
عسگری درپاسخ به این سؤال که با تعدد زوجات مردان چگونه میتوانند عدالت را بین همسران برقرار کنند، میافزاید: در حال حاضر بیش از صدهزار خانواده در ایران چندهمسر دارند و خیلی از آنها با اختیار همسر دوم و سوم دچار مشکلاتی شدند که بیشتر به دلیل عدم آشنایی به مسائل حقوقی، زندگی شماری از آنها با گرفتاریها و چالشهای زیادی همراه بوده است و عمدهترین آنها هم بحث عدالت بوده، بنابراین در این کارگاهها ما نیز به بحث عدالت در قالب کلاسهای مشاورهای میپردازیم.
وی درباره واکنشهای مخالفین تشکیل خانوادههای چندهمسری میافزاید: با توجه به فرهنگ جامعه ما خیلی از خانوادهها بویژه خانمها نسبت به این موضوع واکنشی منفی دارند و آن را یک خیانت به حساب میآورند این در حالی است که با توجه به تمکن و توان مالی برخی از افراد جامعه نباید این حق را از آنان سلب کرد.
او در ادامه درپاسخ به این سؤال ترویج چند همسری به نوعی تشویق مردان به ازدواجهای مجدد نیست، میگوید: در این زمینه خیلی از این افراد به دلیل تبعات منفی و ترور شخصیتی از انجام ازدواج مجدد خودداری میکنند. البته نسخه تعدد زوجات برای همه مردان تجویز نمیشود بلکه برای گروهی است که در جامعه به لحاظ اقتصادی دارای توان مالی بالایی هستند و میتوانند با اختیار زن دوم و سوم زندگی را به راحتی اداره کنند.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا با ترویج چندهمسری کانون خانواده متزلزل نمیشود و آسیب نمیبیند، توضیح میدهد: اگر به لحاظ عدالت مردان بتوانند خوب خانواده را اداره کنند، آسیبی به کانون خانواده وارد نمیشود، اما در غیر این صورت این موضوع میتواند مشکلاتی برای خانوادهها به وجود آورد، از سویی دیگر باید توجه داشته باشیم که در شرایط کنونی برخی دختران که تا سنین بالا به لحاظ اقتصادی نمیتوانند ازدواج کنند یا زنان مطلقهای که از پس هزینههای زندگی برنمیآیند.
از طریق چنین امکانی میتوانند ازدواج کنند. به عبارتی باید حق حیات و حق برخورداری از ازدواج و نعمت مادری برای این دسته از افراد نیز فراهم شود چرا که آمارها نشان میدهد، در حال حاضر بین ۴ تا ۵ میلیون دارای شرایط مذکور هستند.
معرفی مراجعان زن ومرد به یکدیگر
رابط هماهنگ کننده کارگاه چندهمسری در استان اصفهان نیز با بیان اینکه آخرین کارگاه مربوطه در مهرماه با حضور ۲۵ نفر برگزار شده، به «ایران» میگوید: در مجموعه ما طلاب حوزه علمیه و دانشجویان با بررسیهایی که در شهرهای حاشیهای در جنوب و شرق کشور داشتند متوجه شدند که آسیبهایی فرهنگی و امنیتی در حال وقوع است و زنان مطلقه و بیوههای زیادی که امکان ازدواج ندارند برای برآورده کردن نیاز غریزی و عاطفی ارتباطات نامشروعی برقرار میکنند که معضلات غیر قابل کنترلی به دنبال دارد.
وی که نمیخواهد نامش فاش شود در ادامه میافزاید: ما در این مرکز هم مراجعان زن و هم مرد داریم و با بررسی وضعیت زندگی آنها افراد متقاضی را به یکدیگر معرفی میکنیم.
واکنشها در فضای مجازی به تبلیغ چندهمسری
تبلیغ کارگاه چندهمسری در فضای مجازی به واکنش تند بسیاری از کاربران حوزه سایبری منجر شد. در پوستر این تبلیغ مردی با چفیه در میان چهار زن به تصویر کشیده شده است. کاربران اصولگرا وجود چفیه و چادر در تبلیغ چندهمسری را خدشهدار کردن مفاهیم ارزشی و انقلابی دانستند و به آن اعتراض کردند.
کاربرانی هم یادآوری کردند در این تبلیغ نباید از کلمه «چندهمسری» استفاده کرد، چون آن چیزی که این تبلیغ و مؤسسه مجری به دنبال رواج آن است چندهمسری نیست بلکه به دنبال رواج «چندزنی» است. آنها یادآوری کردند اصطلاح «مردان چندزنه» درست است و اصطلاح خانواده چندهمسره غلط محض و در جهت تلطیف این کار ساخته شده است.
کاربران دیگری هم به آشفته بودن وضعیت خانواده مردان چندزنه پرداختهاند. آنها یادآوری کردند که کودکان، در اغلب خانوادههای چندهمسری، انواع آزار کلامی، عاطفی و فیزیکی را تجربه کرده بودند. همچنین در یک خانواده چندهمسره، کودکان به درک روشن ارزشهای اخلاقی نمیرسند و احتمال ضداجتماعی شدن آنان بسیار است.
برخی کاربران فضای مجازی هم با دیدگاه سیاسی پرسیدهاند: «طرح مشکوک چندهمسری در این برهه زمانی قرار است کدام پازل شبکه نفوذ دشمن در این مقطع زمانی را تکمیل کند؟»
بسیاری دیگر هم تبلیغ چندهمسری در شرایطی که آمار تجرد پسران و دختران بهدلیل مسائل اقتصادی بالاست را تنها پاک کردن صورت مسأله دانستهاند.
یکی از کاربران هم نوشته است بهجای تبلیغ چندهمسری، باید ازدواج یا رابطه سالم را تقویت کرد که زن و شوهر یا دو نفر که در رابطهاند آنقدر بههم دروغ نگویند و خیانت نکنند.
غلامرضا قاسمیان، عضو بنیاد ملی خانواده در دفاع از چندهمسری در یک برنامه تلویزیونی شبکه سه که مرتبط با این بحث در فضای مجازی به آن پرداخته شده، گفته است: «ازدواج مجدد، خلأ دختران سنبالا را که مجرد ماندند پر میکند، به ازدواج مجدد خیانت نگوییم و بگوییم مسئولیتپذیری!»
حرفهای او هم به واکنش تند بسیاری از کاربران فضای مجازی منجر شد و برخی هم این سؤال را مطرح کردند که چرا باید تریبونهای رسمی کشور در خدمت چنین افکاری باشد؟
البته برخی کاربران هم اعتقاد داشتند که باید در فضای باز و شفاف درباره چندهمسری حرف زد. آنها میگویند نباید درباره چندهمسری تبلیغ گسترده کرد، اما بحثها را به یک محفل خصوصی در حد کارگاه برد!
بسیاری هم تبلیغ بحث «چندهمسری» را باعث بهخطر افتادن امنیت روانی زنان جامعه بویژه زنان خانهدار دانستهاند و خواستار جلوگیری از ایجاد بحثهایی شدهاند که امنیت روانی مادران جامعه را بهخطر میاندازند. گروهی از کاربران هم رواج بحث چندهمسری در آستانه انتخابات را باعث دوقطبی شدن جامعه دانستهاند.
شهروندانی نیز با یادآوری افزایش قتلهای خانوادگی گفتهاند بهجای تبلیغ چندهمسری، مسئولان بهدنبال راهکاری برای کاهش این قتلها باشند. براساس آمارهای رسمی مرکز آمار ایران در سال ۹۵ «۳۳درصد» پسران دههشصتی، هنوز ازدواج نکردند؛ این در حالی است که درصد دختران دههشصتی مجرد، «۱۹درصد» است.
کاربرانی با استناد به این آمار میگویند که چرا موافقان چندهمسری بهدنبال وارونه جلوه دادن آمارها هستند؟ کارشناسان هم اعتقاد دارند که بهجای تبلیغ چندهمسری باید بهدنبال همسانگزینی رفت تا پسران بهجای ازدواج با دختران دهههای پایینتر با دختران دهه خود ازدواج کنند تا معضل افزایش تعداد مجردهای جامعه حل شود.
چند همسری درعرف و فرهنگ ایرانی جایی ندارد
طیبه سیاوشی، عضو فراکسیون زنان مجلس دراین زمینه با بیان اینکه گفتن برخی از حرفها مشمئز کننده است، به «ایران» میگوید: بعضیها دنبال دردسرهای جدید هستند، چند همسری درعرف و فرهنگ ایرانی جایی ندارد و نمیدانم این کار و حرکت، توطئه چه کسانی است؟
این نماینده مجلس شورای اسلامی در ادامه میافزاید: چندهمسری نه دستور اسلام است و نه در فرهنگ ما جایی دارد.
وی درادامه اظهار میدارد: طرح بحث چند همسری در جامعه موجب نگرانی مادران است و همچنین خانواده را با بحرانهایی مواجه میکند که هزینه اجتماعی زیادی را به جامعه تحمیل میکند به نظر من برنامههای ما باید درجهت تحکیم بنیان خانواده و تقویت پیوند بین افراد باشد نه در جهت تهدید خانواده.
گفتنی است فریده اولاد قباد، رئیس فراکسیون زنان مجلس نیز درخصوص این آگهی به خبرنگار «ایران» اعلام کرد که در حال پیگیری موضوع است و شدیداً به دنبال چرایی پخش این آگهی است.