راگامگ: جراحی اسلیو معده به یک روش درمانی محبوب در میان بیماران مبتلا به چاقی مرضی که به دنبال کاهش وزن هستند، تبدیل شده است. در این روش با کمک یک جراحی ساده به شرایط ایدهآل برای کاهش وزن فرد دست مییابند که البته دارای کمترین میزان عارضهی بلندمدت احتمالی است. اسلیو معده یک روش جراحی است که با محدود کردن مصرف مواد غذایی منجر به کاهش وزن فرد میشود.
در این روش که معمولاً با لاپاروسکوپی انجام میشود، جراح حدود ۷۵ درصد از معده را بر میدارد. در نهایت یک معده لولهای شکل و شبیه آستین که میتواند مواد غذایی بسیار کمتری را درون خود جای دهد، باقی میماند. این روش بیشتر در افراد دارای شاخص توده بدنی بالاتر از ۴۰ و مبتلا به چاقی گلابی شکل پیشنهاد میشود.
افراد فوق العاده چاق (افرادی که شاخص توده بدن بیشتر از ۴۵ دارند) باید در طول هر عمل جراحی تحت تأثیر خطرات احتمالی ناشی از بیهوشی طولانی مدت مانند جراحی بای پس معده که میتواند بیش از ۲ ساعت به طول انجامد و همچنین جراحی اثنیعشر که اغلب بیشتر از ۴ ساعت طول میکشد، قرار گیرند. بنابراین جراحان روش دیگری را پیش گرفتند تا با کمک آن این جراحیها را به دو مرحله تقسیم کنند.
در مرحله اول حجم معده را کاهش میدهند و در مرحله دوم که پس از یک سال انجام خواهد شد با توجه به میزان کاهش وزن فرد تصمیم به دور زدن بخشی از روده بگیرند. در مواردی که بیمار پس از یک سال میزان کافی وزن کم کرده باشد دیگر نیاز به جراحی دوم نخواهد بود.
مطالعات نشان داده که تولید هورمون گرلین که در ایجاد احساس گرسنگی مؤثر است، به طور قابل توجهی در بیماران اسلیو معده کاهش مییابد. اعتقاد بر این است که منطقهای از معده که در حین عمل جراحی اسلیو معده برداشته میشود، بخش اعظمی از هورمون گرلین را تولید میکند. با وجود اینکه بیماران بای پس معده نیز گرسنگی کمتری را تجربه می کنند، اما به نظر میرسد که این موضوع در بیماران اسلیو معده برجستهتر است.
قیمت عمل اسلیو معده ۲۰ الی ۲۶ میلیون تومان می باشد.
مزایای جراحی اسلیو معده
جراحی اسلیو معده دارای مزایای است از جمله:
- کاهش احساس گرسنگی و ایجاد بیاشتهایی در بسیاری از بیماران
- جراحی کوتاهمدتتر نسبت به بای پس معده
- حفظ روده در مسیر گوارشی
- عدم بروز مشکلات گوارشی ناشی از نبود قسمتی از روده
- حفظ پیلور معده
- عدم نیاز به تنظیمات خاص
- عدم نیاز به جاگذاری جسم خارجی در بدن
- کاهش وزن طی بیشتر از ۱۸ ماه پس از جراحی
شکست در از دست دادن وزن با جراحی بایپس معده و یا عمل اسلیو معده به طور قابل توجهی کمتر از سایر روشهاست. با این حال این روش نیز همانند بسیاری از روشهای جراحی بزرگ معده غیر قابل برگشت است و بیماران را در معرض خطر کمبود طولانی مدت مواد مغذی قرار میدهد.
جراحی چاقی اسلیو به درد چه کسانی می خورد؟
انتخاب تکنیک عمل جراحی توسط تیم پزشکی و بر اساس مشاوره های قبل از عمل، معاینه ها و بررسی سبک زندگی شما پیش از عمل انتخاب می شود اما به طور کلی در افرادی که ریزه خواری شدید و اجتناب ناپذیر، وزن های بسیار بالا (بالای ۱۵۰ تا ۱۶۰ کیلو) و بیماری های متابولیک خاص و طولانی مثل دیابت دارند، اسلیو گزینه اول جراحی نیست.
با جراحی چاقی اسلیو چقدر وزن کم می کنیم؟
انتظار این است که با انجام عمل جراحی اسلیو که فرد بین ۷۰ تا ۹۰ درصد اضافه وزن خود را طی ۱۸ ماه یا به طور متوسط حداکثر ۴۵ کیلوگرم را طی مدت ۱۸ ماه از دست بدهد.
عوارض
بعضی از عوارض عمل جراحی اسلیو مانند بسیاری از عمل های جراحی دیگر است مانند عفونت محل زخم، حساسیت به نخ بخیه و … که این عوارض ممکن است در هر عمل دیگری هم که لزوما ربطی به دستگاه گوارش یا چاقی ندارد، اتفاق بیفتد. البته این موارد با توجه به شیوه لاپاراسکوپیک و کوچک بودن محل برش ها احتمال بروز کمتری دارند و در صورت بروز نیز شدت عارضه خفیف تر خواهد بود.
عوارض دیگر مانند آمبولی، خونریزی و لیک یا نشت از محل جراحی تا حدودی قابل پیشگیری بوده و مختص اسلیو نیست و تا حدود زیادی هم به انجام مشاوره های قبل از عمل و وضعیت و میزان تحرک خود بیمار بستگی دارد.
اسلیو باعث افزایش احتمال سرطان معده می شود؟
خیر، جراحی اسلیو به خودی خود باعث ایجاد یا پیشرفت سرطان معده نمی شود مگر اینکه فرد پیش از جراحی اسلیو، ضایعه سرطانی در معده یا عامل مستعد کننده دیگری داشته که پس از عمل نیز تشخیص داده نشده باقی بماند و به پیشرفت خود ادامه دهد. علاوه بر این، اسلیو به دلیل کاهش قابل توجه وزن باعث پیشگیری از بروز خیلی از سرطان ها از جمله سرطان تخمدان نیز می شود.
اگر عمل اسلیو را انجام دهیم، در صورت لزوم دیگر امکان آندوسکوپی از معده را نخواهیم داشت؟
خیر، بعد از عمل اسلیو با توجه به عدم تغییر جدی در مسیر گوارشی و صرفا کوچک شدن قابل توجه معده، آندوسکوپی مانند حالت عادی امکانپذیر خواهد بود و هیچ نگرانی خاصی در این زمینه وجود ندارد.
بعد از اسلیو معده دوباره گشاد می شود؟
بعد از جراحی اسلیو به مرور زمان در صورت عدم رعایت نکات تغذیه ای، امکان ۱۰ تا ۱۵ درصد افزایش حجم معده وجود دارد که با توجه به کاهش ۸۰ درصدی حجم حین عمل، این تغییر بسیار ناچیز است.
ممکن است با عمل اسلیو هم وزن کم نکنم؟
در هر صورت پس از جراحی اسلیو مقدار قابل توجهی کاهش وزن خواهید داشت ولی اینکه کاهش وزن به مقدار دلخواه باشد یا نه بستگی به همکاری شما با پزشک خود طی پیگیری های پس از جراحی دارد.
بعد از اسلیو باز هم باید رژیم بگیرم؟
خیر، بعد از انجام عمل جراحی اسلیو، بدن شما به صورت خودکار میل بیش از اندازه نسبت به خوردن خوراکی های مختلف نخواهد داشت و فقط کافی است این رژیم غذایی خود را تا سال های پس از عمل حفظ کنید. اگرچه بعد از جراحی اسلیو، کیفیت و نوع غذاهای مصرفی شما باید توسط تیم پزشکی با توجه به توانایی محدودتان در مصرف خوراکی ها به دقت تنظیم شود و در صورتی که این تناسب و تنوع توصیه شده رعایت نشود و فرد شروع به مصرف غذاهای قندی کندی ا رو به ریزه خواری بیاورد، احتمال کاهش وزن با سرعت کم یا افزایش تدریجی وزن و ایجاد ضعف در بلندمدت بالا می رود.
آیا بعد از جراحی اسلیو تا پایان عمر موقع غذا خوردن تهوع دارم؟
– علائمی مانند تهوع، سوزش معده، استفراغ و درد در ناحیه معده در دوره ای کوتاه (یک تا سه ماه) پس از عمل در افراد مختلف به میزان مختلف قابل مشاهده است. همانطور که گفته شد این علامت ها در یک دوره کوتاه پس از عمل وجود داشته و پس از مدتی رفع می شوند. پس از انجام عمل جراحی باید رژیم های غذایی خاصی از حیث نوع و کیفیت غذاها در هر هفته پس از عمل توسط تیم پیگیری پس از جراحی برای شما تجویز شود.
در صورت اجرای درست این برنامه غذایی، عوارض گوارشی پس از عمل در حداقل مقدار خواهد بود. مثلا در دو هفته اول پس از جراحی به دلیل التهاب موضع عمل و سازگار نشدن دستگاه گوارش با جراحی، مصرف مایعات صاف شده و به مرور پس از آن مصرف غذاهای نرم شده و پوره ها، بهترین برنامه غذایی پس از عمل است. سپس تیم پیگیری پس از بررسی و معاینه شما، رژیم غذاهای جامد را به برنامه غذایی تان اضافه می کند.
نکات مهم قبل و بعد از عمل جراحی اسلیو معده
بعد از اسلیو می توانم باردار شوم؟
– بله، پس از کاهش وزن دلخواه و مناسب پس از عمل جراحی، امکان بارداری وجود دارد و این هدف طی یک سال و نیم پس از عمل محقق می شود؛ بنابراین به افرادی که قصد بارداری دارند توصیه می شود تا ۱۸ ماه پس از جراحی اسلیو اقدام به بارداری نکنند. اگر هم باردار شده اند بهتر است یک سال و نیم پس از زایمان صبر کرده و سپس اقدام به جراحی کنند.
اسلیو روی عملکرد جنسی اثر می گذارد؟
– معمولا به دلیل کاهش وزن قابل توجه پس از جراحی اسلیو، به مرور عملکرد جنسی فرد بهبود پیدا می کند و توان و میل جنسی نیز بالاتر می رود. در افراد چاق سلول های چربی مقدار زیادی هورمون لپتین (LEPTIN) تشرح می کنند که در مقادیر زیاد باعث کاهش میل و توانایی جنسی می شود؛ بنابراین با کاهش بافت چربی و کاهش هورمون لپتین و افزایش بافت عضلانی و توانایی فیزیکی بدن، توانایی جنسی نیز افزایش می یابد مگر اینکه کاهش وزن پس از جراحی غیر استاندارد و بی کیفیت باشد، طوری که باعث ضعف عمومی بدن شود. در این حالت طبیعی است که میل و توان جنسی فرد کاهش پیدا می کند.
آیا بعد از جراحی اسلیو باید جراحی پلاستیک هم انجام شود؟
– به دلیل کاهش وزن قابل توجه در مدت کوتاهی پس از جراحی، بافت پوست فرصت تطابق کامل با چربی های زیرین را نخواهد داشت. البته در صورت انجام ورزش های خاص که باید توسط تیم پیگیری به شما توصیه شود، قدرت تطابق بالا رفته و افتادگی های پوستی در نتیجه عدم تطابق به حداقل می رسد؛ بنابراین در صورتی که افتادگی های پوستی بیش از حد باشد، جراحی پلاستیک برای اصلاح آنها ضروری خواهد بود. همچنین در صورت مصرف نکردن به اندازه و کافی مایعات، افتادگی های پوستی پس از جراحی هم بیشتر می شود. البته بخشی از افتادگی ها در صورت نیاز با استفاده از تکنیک آر.اف به خوبی درمان می شود.
بعد از عمل باید مولتی ویتامین بخورم؟ اینطوری اشتهایم زیاد نمی شود؟
– در بسیاری از افراد پس از جراحی اسلیو به خصوص در شش ماه اول بعد از عمل، به دلیل کاهش وزن قابل توجه نیاز به مصرف برخی مکمل ها و ویتامین ها وجود دارد و این اجتناب ناپذیر است.
مصرف داروهای مولتی ویتامین در افراد عادی می تواند افزایش مختصر اشتها را به دنبال داشته باشد ولی این افزایش میل در افرادی که تحت جراحی چاقی قرار گرفته اند، بسیار نامحسوس است، زیرا در این افراد کاهش ظرفیت و میل به غذا خوردن به قدری است که اثر مولتی ویتامین به چشم نمی آید.
ممکن است جراحی اسلیو بکنم و بمیرم؟!
- احتمال مرگ و میر ناشی از این عمل بسیار کم بوده و کمتر از نیم درصد است و از این نظر تفاوتی میان اسلیو با سایر عمل ها وجود ندارد و در واقع این عدد، ریسک طبیعی جراحی ها است.
اقدامات و مراقبتهای لازم پس از جراحی اسلیو معده
به طور معمول، در ۵ ساعت اول بعد از عمل جراحی اسلیو معده از فرد خواسته میشود تا برای کمک به کاهش خطر لخته شدن خون در پاها چند قدمی کنار تخت خود قدم بزند. درد ناشی از عمل اسلیو معده میتواند برای برخی بسیار دردناک است و برای برخی دیگر قابل تحملتر باشد. هر فردی میزان شدت درد متفاوتی را تجربه میکند و ضد دردهای مختلفی برای افراد به کار گرفته میشود.
برخی از روشهای اسلیو معده سرپایی (شما می توانید در همان روز ترخیض شوید) و بسیاری از آنها به بستری ۱ یا ۲ روز در بیمارستان به منظور کسب بهبودی نیاز دارد. برخی از جراحان ترجیح میدهند بیمار ۳ روز را در بیمارستان سپری کند، در حالی که برخی دیگر به راحتی اجازه ترخیص خواهند داد. مهم پیروی از نظر جراح است. در نهایت بیمار با یک دفترچه دستورالعمل پس از عمل اسلیو معده و نسخه دارویی از بیمارستان مرخص میشود. نکات موجود در دفترچه شامل:
- مصرف جرعهای مایعات به طور مداوم در طول روز برای جلوگیری از ابتلا به کمآبی بدن فراموش نشود.
- حرکات رودهای مشکل یا دردناک و ابتلا به یبوست در هفته اول بعد از عمل طبیعی است که با مصرف داروی ضد درد تشدید میشود. ولی با این حال از کمک گرفتن از جراح خود برای حل این مشکل دریغ نشود.
- داروی ضد درد فقط در مواقع لزوم مصرف شود.
- داروهای تجویز شده به منظور کاهش اسیدیته معده برای رفع سوزش سر دل به طور منظم مصرف شود.
- پیاده روی و ورزش روزانه به روند درمان و بهبودی کمک میکند.
- از بلند کردن اجسام سنگین پرهیز شود، زیرا میتواند به بخیههای ناحیه جراحی فشار آورد و منجر به درد شدید گردد.
- احساس خستگی مفرط به دلیل کاهش کالری مصرفی تا یک ماه بعد از عمل جراحی طبیعی است.
- استحمام و یا نشستن در وان آب داغ تا ۳ هفته اول بعد از عمل به تأخیر افتد.
- بازگشت به محل کار بسته به نوع شغل فرد طی ۲ الی ۴ هفته پس از عمل امکانپذیر است. بیشتر افراد بعد از ۴ الی ۶ هفته قدرت و توانایی کامل خود را به دست میآورند.
در صورت مشاهده این علایم حتماً به پزشک خود مراجعه شود. علایم هشدار پس از عمل اسلیو معده شامل:
- تب و لرز شدید
- درد در حال افزایش
- قرمزی، گرمی یا تخلیه چرک از محل بخیهها
- تهوع مداوم
- ناتوانی در بلع مایعات
رژیم غذایی پس از عمل اسلیو معده
با کوچک و باریک شدن معده بسیار مهم است که رژیم غذایی حاوی مواد مغذی را پیش بگیرید. به عبارتی سبزیجات، منابع حاوی پروتئین بدون چربی و غلات سبوس دار باید در رژیم غذایی روزانه فرد قرار گیرد. بیشتر پزشکان توصیه میکنند تا این افراد بخش زیادی از کالری مورد نیاز بدن خود را از گوشت بدون چربی به دست آورند. با این حال، باید توجه داشت که برخی از گیاهخواران نیز عمل جراحی اسلیو معده مؤفق داشتهاند. رژیم غذایی پیشنهادی پس از عمل اسلیو معده عبارت است از:
مصرف مایعات صاف شده در هفته اول بعد از عمل جراحی که شامل آب، آبگوشت فاقد چربی و … است.
رژیم غذایی مایع کامل و دارای پروتئین از هفته دوم بعد از عمل شروع میشود.
غذاهای نرم و به شکل پوره از هفته سوم که شامل سوپ، تخم مرغ نیمرو و پنیر است.
غذاهای نرم از هفته چهارم با مصرف مرغ آبپز، ماهی، غلات و پوره سیبزمینی توصیه میشود.
مرحله پنجم: زمان شروع معرفی غذاهای واقعی ولی در حجم و مقادیر کم و با فاصله یک روزه است.
سایر نکات مهم درباره خوردن و آشامیدن پس از جراحی شامل:
- خوب جویدن و غذا خوردن به آرامی لازم است.
- خوردن ۳ وعده غذایی کوچک در روز الزامی است.
- در صورت نیاز خوردن مواد غذایی متراکم و حاوی مواد مغذی کوچک به عنوان یک میان وعده توصیه میشود.
- مصرف پروتئین کافی به همراه سبزیجات و میوهجات نباید فراموش شود.
ویتامینها و مکملهای روزانه پس از عمل جراحی اسلیو معده
از آنجایی که احتمال ابتلا به کمبود ویتامین و مواد معدنی پس از جراحی اسلیو معده وجود دارد باید با مصرف مکملها و ویتامینهای تجویزی از ابتلا به این کمبود تغذیهای جلوگیری نمود. گاهی نیاز به مصرف دو بار در روز این مکملها وجود دارد. لیستی از این ویتامین ها و مواد معدنی شامل:
- آهن که زمان شروع آن را پزشک مشخص میکند.
- سیترات کلسیم ۳ بار در روز و شروع مصرف آن ۱ ماه بعد از عمل جراحی است که باید به صورت جویدنی یا مایع با فاصله دو ساعتی از مکمل آهن مصرف شود.
- ویتامین B12 که با نظز پزشک به صورت زیر زبانی روزانه یا تزریقی هفتگی تجویز میشود.
- مکملهای پروتئینای به منظور تأمین حداقل ۶۰ گرم پروتئین روزانه گاهی با نظر پزشک تجویز میشود.