نشانه های خلاق بودن چیست
نشانه های خلاق بودن چیست | بارزترین ویژگی های افراد خلاق
نشانه های خلاق بودن چیست؟ از کجا بفهمیم کـه بـه اندازه کافی خلاق هستیم یا خیر؟ همه ی بـه نحوی خلاقیت دارند، مثال همان ضرب المثلی اسـت کـه می گوید: هر کـه را بهر کاری ساخته اند. در برخی افراد خلاقیت بیشتر از بقیه موج میزند، برای مثال استیو جابز یکی از خلاق ترین های معاصر بود. خلاقیت لازمه موفقیت اسـت، چـه در زندگی ودر محیط کاری، در ادامه با مجله راگامگ همراه باشید.
آنها خیال پردازی میکنند
افراد خلاق علی‌رغم چیزی کـه معلم سوم دبستان‌شان بـه آن ها گوشزد کرده اسـت، باور دارند کـه خیال‌پردازی بـه هیچ عنوان وقت اتلاف کردن نیست. بـه گفته‌ی کافمن و «ربه‌کا ال. مک‌میلان» «Rebecca L. McMillan»، روان شناس، کـه بـه کمک هم مقاله‌ای با عنوان «قصیده‌ای در وصف خیال‌پردازیِ مثبت و سازنده» نوشته‌اند، پرسه‌زنی ذهن می تواند بـه روند «تولید خلاقه» کمک کند.
البته تعداد زیادی از مـا بنا بـه تجارب‌مان می دانیم کـه بهترین ایده‌های‌مان ظاهراً خیلی اتفاقی و هنگامیکه ذهن‌مان جایی دیگر بوده اسـت، پیدا شده‌اند. اگرچه خیال‌پردازی ممکن اسـت بی‌فکری بنظر برسد، یکی از مطالعات انجام شده درسال ۲۰۱۲ نشان داده اسـت کـه اینکار در واقع می تواند شامل حالتی از درگیری شدید ذهنی باشد.
والت دیسنی، انیمیشن ساز آمریکایی
خیال‌پردازی می تواند منجر بـه اتصالات و بینش‌های ناگهانی شود، زیرا بـه توانایی مـا در یادآوری اطلاعات در مواجهه با حواس‌پرتی‌ها ارتباط دارد. عصب‌شناسان هم چنین دریافته‌اند کـه روندهای ذهنی درگیر در خیال‌پردازی، با روندهای ذهنی درگیر در تخیل و خلاقیت یکسان اسـت.
آنها همه چیز را مشاهده میکنند
جهان برای مردم خلاق در حکم یک صدف اسـت. آن ها همه ی جا ودر هر موقعیتی فرصت‌هایی را میبینند و مدام در حال جمع‌آوری اطلاعاتی هستند کـه تغذیه‌ای برای حالات خلاقانه‌شان هستند. همان طور کـه بـه دفعات از «هِنری جِیمز» «Henry James»، نویسنده‌ی آمریکایی، نقل شده اسـت، نویسنده کسی اسـت کـه هیچ چیزی از دیدش پنهان نمی ماند.
«جوآن دیدی‌یِن» «Joan Didion»، نویسنده‌ی آمریکایی، همیشه و همه ی جا یک دفترچه همراه داشت و میگفت کـه مشاهداتش را پیرامون افراد و رخدادها یادداشت میکند تا در نهایت بتواند از انها بعنوان روشی برای شناخت بهتر پیچیدگی‌ها و تناقضات ذهن خودش استفاده کند. دیدی‌یِن در مقاله‌ای با عنوان «پیرامون همراه داشتن دفترچه» «On Keeping A Notebook» مینویسد:
«دفترچه‌های‌مان مـا را لو میدهند، زیرا هرچند مـا وظیفه‌شناسانه همه ی‌ی چیزهایی راکه در اطراف‌مان میبینیم ضبط می کنیم، مَخرجِ مشترکِ همه ی‌ی چیزهایی کـه می بینیم همیشه، بطور شفاف و بی‌شرمانه‌ای، «مـنِ» کینه‌توزِ خودمان اسـت.
جلال آل‌احمد، نویسنده و مترجم ایرانی
مـا این جا از دفترچه‌ای برای استفاده‌ی عمومی حرف نمی زنیم کـه حاویِ مجموعه‌ای ساختاریافته از تفکرات و اندیشه‌های قابل احترام و دلپذیر و مایه افتخارمان باشد. بلکه درباره‌ی چیزی خصوصی صحبت می کنیم، درباره‌ی تکه‌های ریزی از رشته‌های افکار کـه کوچک‌تر ازآن هستند کـه مورد استفاده قرار گیرند، مجموعه‌ای سرگردان و غیرقابل تمیز کـه تنها برای شخص نشانه‌گذار آن دارای معنا و مفهوم اسـت.»
آنها زمان هایی کار میکنند که بیشترین بهره وری را دارند
کارل گوستاو یونگ، روان‌دکتر و متفکر سوییسی
تعداد زیادی از هنرمندان بزرگ میگویند کـه بهترین کارهای‌شان را صبح خیلی زود یا آخر شب انجام میدهند. «ولادیمیر نابوکوف» «Vladimir Nabokov»، رمان‌نویس روس-آمریکایی، بـه محض این کـه از خواب بیدار می شد، ساعت ۶ یا ۷ صبح، شروع بـه نوشتن میکرد و «فرانک لوید رایت» «Frank Lloyd Wright»، آرشیتکت و طراح داخلیِ اهل ایالات امریکا، ساعت ۳ یا ۴ صبح از خواب بیدار می شد و چندین ساعت کار میکرد و دوباره می خوابید.
آنها زمان هایی را در تنهایی می‌گذارنند
جلال‌الدین محمد بلخی مشهور بـه مولانا، شاعر مشهور ایرانی
«رولو مِی» «Rollo May»، روانشناسِ وجودگرایِ اهل ایالات امریکا می نویسد: «برای باز گذاشتن راه خلاقیت، هر فردی باید ظرفیت استفاده‌ی سازنده از تنهایی‌اش را داشته باشد و بر ترس از تنها بودن غلبه کند.» هنرمندان و افراد خلاق اغلب بعنوان افراد منزوی دسته‌بندی می شوند و با این کـه شاید مسئله این نباشد، انزوا و تنهایی می تواند کلید خلق بهترین کارهای‌شان باشد.
از نظر کافمن، این موضوع با رویاپردازی مرتبط اسـت. زیرا مـا باید زمانی را برای تنها بودن در اختیار خودمان قرار دهیم تا ذهن‌مان امکان پرسه زدن را پیدا کند. او می گوید: «شـما باید با ندای درون‌تان ارتباط برقرار کنید تا در نهایت قادر بـه بیان آن شوید. اگر با خودتان تماس برقرار نکنید و درباره‌ی خودتان تامل نکنید، یافتن ندای خلاق درون‌تان دشوار خواهد بود.»
آنها موانع زندگی را به نفع خودشان برمی‌گردانند
یکی از حوزه‌های نوظهور روان‌شناسی بنام «شکوفایی پساحادثه‌ای» «post-traumatic growth»، بیان می کند کـه تعداد زیادی از مردم میتوانند از سختی‌ها و حوادث سال‌های ابتدایی زندگی‌شان در جهت رشد و شکوفایی خلاقانه و پایدار در زندگی استفاده کنند. بطور خاص، محققان دریافته‌اند کـه حوادث زندگی می توانند بـه افراد کمک کنند تا در زمینه‌هایی مانندِ:
ارتباطات بین فردی، معنویت، قدر دانستنِ زندگی، قدرت فردی و -مهم‌تر از همه ی در مورد خلاقیت- یافتنِ فرصت‌های تازه در زندگی بهره ببرند. کافمن میگوید: «تعداد زیادی از افراد می توانند از این موضوع بعنوان سوخت محرکی استفاده کنند کـه برای دستیابی بـه دیدگاه متفاوتی از واقعیت، نیاز دارند.
اپرا وینفری، کارگردان و مجری آمریکایی
انچه در زندگی این افراد رخ داده اسـت این اسـت کـه دیدگاه آن ها نسبت بدنیا، بعنوان محلی امن یا بعنوان جایی خاص، در برهه‌ای از زمان، در هم شکسته و باعث شده اسـت یکگام بـه عقب بردارند و بـه محیط پیرامون‌شان با دیدی تازه و نو بنگرند. این زاویه‌ی دید جدید شرایط را برای بروز خلاقیت مساعد می کند.»
آنها به دنبال تجربیات تازه هستند
آلبرت انیشتین، فیزیکدان و دانشمند آلمانی
افراد خلاق عاشق این هستند کـه خودشان را در دسترس تجارب، احساسات و حالات ذهنی تازه قرار دهند و این گشادگی، پیشگوی مهمی از خروجی‌ها و نتایج خلاقانه اسـت. کافمن می گوید: «آغوش گشودن بـه سوی تجربه‌های نو همواره قویترین نشانه‌ی دستاوردهای خلاقانه اسـت.
این شامل جنبه‌های مختلف و متعددی میشود، اما همه ی‌ی آن ها بـه هم مرتبط هستند: کنجکاوی فکری، جست‌وجوی هیجان، پذیرش هیجانات و هم چنین پذیرا بودن نسبت بـه تخیلات. چیزی کـه همه ی‌ی این ها رابا هم جمع میکند، محرکی برای کشف شناختی و رفتاریِ جهان اسـت، هم دنیای درون‌تان و هم دنیای بیرون‌تان.»
آنها شکست می‌خورند
توماس ادیسون، مهندس و مخترع آمریکایی
کافمن می گوید: «قدرت تحمل، پیش‌نیاز موفقیت در خلاقیت اسـت.» انجام کارهای خلاقانه اغلب بـه صورت روندی از شکست‌های پی در پی توصیف می شود تا در نهایت چیزی را پیدا میکنید کـه ماندگار می شود. بهمین دلیل اسـت کـه افراد خلاق، یا دستِ کم آنهایی کـه موفق شده‌اند، آموخته‌اند کـه بـه شکست‌های‌شان چندان اهمیتی ندهند.
آنها سوالات بزرگ می‌پرسند
ماری کوری، فیزیکدان و شیمی‌دان اهل لهستان
افراد خلاق بـه طرز سیری‌ناپذیری کنجکاوند. انها زندگی امتحان شده‌ای را انتخاب می کنند و حتی با بالاتر رفتن سن‌شان هم، حس کنجکاوی‌شان را نسبت بـه زندگی حفظ می کنند. این افراد چـه از طریق مکالمات فراوان و چـه از طریق پرسه‌زنی ذهنی، بـه دنیای پیرامون‌شان نگاه میکنند و میخواهند بدانند چرا و چگونه دنیا بـه این صورت اسـت.
آنها مردم را مشاهده میکنند
اصغر فرهادی، کارگردان و فیلم‌نامه‌نویس ایرانی
بـه این دلیل کـه افراد خلاق، بطور طبیعی مشاهد‌گر و درباره‌ی زندگی دیگران کنجکاوند، اغلب عاشق این هستند کـه مردم را نگاه کنند و حتی ممکن اسـت بعضی از بهترین ایده‌های‌شان را از این راه بـه دست آورند. کافمن میگوید: «مارسل پروست تقریباً همه ی‌ی عمرش رابه مردم‌نگری گذراند و مشاهداتش را یادداشت میکرد. این مشاهدات و یادداشت‌ها در نهایت سر از کتاب‌هایش درآوردند.»
آنها ریسک پذیر هستند
لویی پاستور، شیمی‌دان و زیست‌شناس اهل فرانسه
بخشی از انجام کارهای خلاقانه، ریسک‌پذیری اسـت و تعداد زیادی از افراد خلاق با خطر کردن در جنبه‌های مختلف زندگی‌شان بـه رشد و شکوفایی می رسند. استیون کاتلر در فوربس می نویسد: «ارتباط عمیق و بامعنایی میان ریسک کردن و خلاقیت وجوددارد و این چیزی اسـت کـه اغلب نادیده گرفته میشود.
خلاقیت، عمل خلق چیزی از هیچ اسـت و نیازمند آن اسـت کـه قمارهایی کـه در وهله‌ی اول بنا بر تخیل خود آن ها را در پیش گرفته‌ایم، نزد عموم هم بیان کنیم. اینکارِ افراد ترسو و خجالتی نیست. زمان اتلاف شده، آبروی از دست رفته و پول خرج شده، همگی از عوارض جانبیِ خلاقیت‌های ناکام هستند.»
آنها زندگی را به چشم فرصتی برای نشان دادن خودشان میبینند
شهرام ناظری، خواننده و موسیقی‌دان ایرانی
«فِرِدریش ویلهِلم نیچه» «Friedrich Wilhelm Nietzsche»، فیلسوف شهیر آلمانی، بر این باور بود کـه زندگی و دنیا را باید بـه چشم اثری هنری نگریست. افراد خلاق بیش از سایرین چنین دیدی دارند و همواره بـه دنبال فرصت‌هایی برای بیان خودشان در زندگی روزمره هستند. کافمن می گوید: «بیان خلاقانه همان خودبیان‌گری و تجلی خود اسـت. خلاقیت چیزی بیش از بیان فردیِ نیازها، آرزوها و ویژگی‌های خودتان نیست.»
آنها علایق حقیقی شان را دنبال میکنند
مریل استریپ، بازیگر اهل کشور آمریکا
افراد خلاق ذاتا باانگیزه هستند. یعنی انگیزه‌شان برای عمل کردن، بجای آرزوی تشویق یا معروفیت، از میلی درونی نشأت میگیرد. روان‌شناسان اثبات کرده‌اند کـه افراد خلاق از فعالیت‌های چالش‌برانگیز انرژی می گیرند کـه از نشانه‌های انگیزشِ ذاتی اسـت. مطالعات نشان داده‌اند کـه تنها فکر کردن بـه دلایل درونی برای انجام یک فعالیت، ممکن اسـت برای تقویت خلاقیت کافی باشد.
«ام.اِی. کالینز» و «تِرزا ام. آمابیل» در کتابی با عنوانِ «راهنمای خلاقیت» می نویسند: «افراد خلاقِ برجسته مسائل چالش‌برانگیز و ریسکی را انتخاب میکنند و با علاقه با آن ها درگیر می شوند و بـه این ترتیب حسی قوی از نیرومند بودنِ ناشی از توانایی استفاده از استعدادهای‌شان را تجربه میکنند.»
در ادامه خلاقیت در محیط کاری برای پیشرفت و درآمد
بـه وجد آوردن مخاطبان با یک ارائه خیره کننده بـه کنار، تحت تأثیر قرار دادن رئیستان با همان ارائه داستان دیگری اسـت کـه تاثیر زیادی روی وجهه‌ی کاری شـما خواهد گذاشت. در بیشتر مواقع، اگر حین تهیه‌ی ارائه، اهداف سازمان مد نظرتان بوده باشد، احتمالا واکنش رئیستان بـه ارائه‌ی شـما مثبت خواهد بود.
از تشبیه استفاده کنید
استفاده از تشبیه بـه ترسیم عکسهای در ذهن مخاطب کمک می کند. تشبیه از تجارب گذشته برای معرفی ایده‌های جدید استفاده می کند. مثلاً یک کارآفرین اینترنتی محصولات آنلاین رابه قیچی، چاقو، دربازکن و سوهان‌ناخن تشبیه میکند و ایده‌ی خودرا شبیه چاقوی ارتشی سوئیسی میداند کـه تمام ابزارهای بالا رابا‌هم ترکیب کرده اسـت.
نانسی دوآرته در مجله‌ی Harvard Business Review: میگوید وقتی کـه تشبیه مناسب را برای ارائه خود یافتید، از دانش گذشته‌ی خود برای ایجاد ارتباط بین آن ها استفاده کنید تا ایده‌ی خودرا شفاف‌سازی کنید. هرچه این ایده برای خود شـما شفاف‌تر باشد، ترسیم آن برای مخاطب راحت‌تر اسـت.
شوخ طبع باشید
فقط بـه این علت کـه این یک ارائه‌ی جدی اسـت و تبعاتی برای شغل شـما دارد نباید خشک و رسمی باشید. اندکی شوخ‌طبعی نه تنها از یکنواختی جلوگیری میکند، بلکه کاریزمای شـما را نشان داده و مخاطب را برای شنیدن ادامه‌ی کلام ترغیب میکند از همه ی مهم‌تر، شوخ‌طبعی ارائه‌ی شـما را تاثیرگذارتر می کند.
بـه گفته‌ی میشل جایلن، بنیان‌گذار موسسه‌ی تحقیقات مثبت‌کاربردی «Applied Positive Research»: «خندیدن باعث آزادسازی دوپامین در مغز می شود، دوپامین یک ماده‌ی شیمیایی اسـت کـه در ایجاد احساس خوب در فرد نقش دارد، و مراکز یادگیری را در مغز فعال می کند».
از موسیقی استفاده کنید
شاید فکر کنید این روش نتیجه‌ی معکوس دارد و با خود بگویید، سوای از نتیجه، آیا اینکار حواس مخاطب را پرت نمی کند؟ رونالد ای. برک «Ronald A. Berk» در پژوهش خود با عنوان «بررسی پاورپوینت: از ویژگی‌های پایه تا چندرسانه‌ای»، بـه این نتیجه رسید کـه:
پخش موسیقی در حین ارائه «سطح توجه را بالا می برد، حافظه را تقویت میکند، زمان یادگیری متمرکز و مهارت‌های تفکر را افزایش می دهد». اما بـه یاد داشته باشید کـه در سراسر ارائه نباید از موسیقی استفاده کرد، می توانید در مقدمه‌ی ارائه یا در حین بیان قسمت‌های کلیدی ارائه، از موسیقی استفاده کنید.
فعالیتی انجام دهید
گاهی یک کار ساده میتواند منظور شـما رابه مخاطب برساند. یک کار ساده مثل این کـه از رئیس و تیم خود بخواهید تا اهداف شان را بنویسند و سپس در قالب یک جلسه‌ی گروهی، درباره‌ی چگونگی رسیدن بـه این اهداف حرف بزنید.
میتوانید از مخاطبان خود آزمونی بگیرید و از انها بخواهید اسلاید بعدی را حدس بزنند. بجای استفاده از اسلاید و نمودار، می توانید گروه را تقسیم کنید و ۲۰ درصد انها رابه گوشه‌ای از اتاق بفرستید تا نشان دهید رشد ۲۰ درصدی هدف شـما چگونه خواهد بود.
درستی حرف خود را اثبات کنید
آمار قدرتمندترین راه برای اثبات منظور شـما اسـت. اگرچه ممکن اسـت این آمار بـه خوبی ارائه شوند اما از کاربرد بیش‌ازحد انها خودداری کنید و بجای آن از شیوه‌ی دیگری برای اثبات کلام خود استفاده کنید.
مثلاً چگونگی موفقیت رقبایتان را برای رئیس خود توضیح دهید؛ این دلیل مهمی می شود برای اجرای ایده‌ی جدید شـما. یا اگر محصولی ساخته‌اید، قابلیت‌های آنرا نشان دهید مثلاً در حین ارائه بر روی کاور ضدآب گوشی خود، آب بریزید.
سوال بپرسید
مثل یک ایستگاه رادیویی شروع بـه حرف زدن نکنید و با طرح سوالاتی مربوط بـه دیدگاه و تجارب رئیس و تیم خود، انها رابه بحث وارد کنید. با این روش افراد فرصت پیدا می کنند درباره‌ی خود صحبت کنند و خودشان بـه اهمیت واقعی ارائه شـما پی ببرند.
اگر پیش‌بینی میکنید سوالات بسیار پیچیده‌ای از شـما پرسیده خواهد شد، برای پاسخ بـه این سوالات متخصصی را همراه خود ببرید. اگر بشما گفته شده بود یک وب‌سایت شرکتی بسازید و قصد ارائه‌ی آنرا دارید، برای پاسخ بـه سوالات فنی، طراح سایت رابا خود بـه جلسه ببرید. احتمالا طراح نیز چند ایده و متریال بصری بـه همراه خود خواهد آورد.
تنها به استفاده از پاورپوینت اکتفا نکنید
پاورپوینت و اسلایدها را می توان بـه سادگی با استفاده از اندازه فونت و رنگی کـه نمایانگر تم یا طراحی سازمان شـما هم هست، جذاب‌تر کرد. اما ابزارهای کاربردی دیگری نیز وجوددارد کـه ارائه‌ی شـما را فراتر از نمایش استاندارد اسلایدها و پاورپوینت نشان می دهد.
مثلاً از Powtoon برای ساخت ویدئوهای انیمیشن استفاده میشود کـه می توان درکنار پاورپوینت خود از انها استفاده کرد.هم چنین وب سایت Ease.ly هم در ساخت داده نما یا اینفوگرافی بشما کمک می کند. با Prezi هم می توانید سرعت و روند ارائۀ خودرا بسته بـه واکنش و بازخورد مخاطبان تنظیم کنید.
