مجله سیب سبز: در حال حاضر بر اساس آمارها به نظر میرسدکه سرطان سینه کشندهترین سرطان درمیان خانمها به شمار میآید. همه ما شنیدهایم که سرطان از یک توده شروع میشود؛ در حالیکه بسیاری از خانمها در ماموگرافی های خود با توده هایی روبهرو میشوند که اکثرشان خوش خیم هستند اما با این حال به شدت نگران میشوند؛ اینکه آیا این تودهها در آینده تبدیل به سرطان خواهند شد یا خیر؟ پس اگر میخواهید با انواع توده های سینه از جمله کیستها، فیبرومها، تودههای عفونی، نکروز چربی و … آشنا شوید حتما این مقاله را بخوانید.
انواع تودهها کدامند؟
تودههایی که در پستان یافت میشوند، انواع مختلف دارند اما شایعترین آنها که بسیاری از خانمها با آن روبهرو میشوند عبارتند از: فیبروآدنومها، کیستها، تودههای ناشی از التهاب و عفونت، بیماری فیبروکیستیک سینه، نکروز چربی و برخی تودههای اختصاصی دیگر که به طور مختصر با علائم و درمان این تودهها آشنا میشویم.
از این درد نترسید
تغییرات فیبروکیستیک پستان از حالتهای شایع در بین خانمهاست که تا ۹۹ درصد با درمانهای غیر جراحی برطرف میشود. فیبروکیستیک سینه در حقیقت یک بیماری محسوب نمیشود بلکه بروز تغییراتی در سینه خانمهاست که با درد و تورم سینهها قبل از عادت ماهانه و بهبود نسبی آن بعد از اتمام عادت ماهانه همراه است. تقریبا ۸۰ در صد ازخانمها در دورهای از زندگی خود این حالت را تجربه میکنند اما شدت آن در افراد مختلف یکسان نیست. در مواردی که درد خفیف است تجویز ویتامینها و پرهیز از مواد محرکی چون قهوه، چای غلیظ، نسکافه و کاکائو در تسکین درد موثر است اما اگر درد شدید و آزار دهنده باشد داروهای دیگری تجویز خواهند شد.
کدام کیستها را باید جراحی کرد؟
کیستها تودههایی با دیواره ظریف و حاوی مایع هستند، درست مانند یک توپ پینگ پنگ که از آب پر شده باشد. این کیستها در هر جای بدن از جمله سینه میتوانند ایجاد شوند و بسیار شایع هستند طوری که تعداد زیادی از خانمها ممکن است یک یا چند کیست در یک یا هر دو سینه خود داشته باشند. کیستها علت خاصی ندارند اما به نظر میرسد که با وضعیت هورمونی فرد در ارتباط باشند، با این حال وجود کیست لزوما به معنای اختلال هورمونی در یک خانم نیست. خوشبختانه کیستها در اغلب موارد خوش خیم هستند و مشکلی برای بیمار ایجاد نمیکنند.
برای درمان آنها اگر با درد همراه باشد میتوان از داروهای خوراکی استفاده کرد. اگر کیست بزرگ باشد یا پزشک تشخیص دقیق تر را لازم بداند، اقدام به تخلیه آن با سوزن ظریف خواهد کرد که کار بسیار راحت و بدون دردی است و به صورت سرپایی انجام میشود. اگر کیستهای کوچک مشکوک باشند میتوان آنها را با هدایت سونوگرافی تخلیه کرد و نمونه را برای بررسی سلولی به آزمایشگاه فرستاد. در اغلب موارد اقدامات فوق برای درمان کیست کافی است اما به ندرت عمل جراحی نیز لازم میشود؛ برای مثال درکیستهایی که مایع داخل آنها خونی باشد یا در کنار آنها تودهای دیگر نیز مشاهده شود یا اگر پس از چند بار تخلیه و به فاصله کوتاه از زمان تخلیه کیست عود کند یا اگر قسمتی از آنها سفت یا توپر باشد یا اگر مشکوک به بدخیمی باشند، نیاز به جراحی وجود دارد.
فیبرو آدنومها
این توده در زنان جوان شایعتر است
فیبرو آدنومها شایعترین تومورهای خوشخیم پستانی هستند که بیشتر در زنان ۲۰ تا ۳۵ ساله دیده میشود اما در نوجوانان هم ممکن است دیده شوند. قبل از ۲۵ سالگی فیبرو آدنومهای پستان از کیستها شایعترند و موجب اضطراب و هراس در این گروه از بانوان میشوند. این تودهها ممکن است دوطرفه (در هر دو پستان) باشند و گاهی تعداد آنها به چند عدد در هر سینه میرسد. معمولا در صورتی که تشخیص فیبرو آدنوم برای پزشک مسجل باشد نیازی به عمل جراحی وجود ندارد اما اگر توده رو به رشد باشد یا اندازه آن در حدی بزرگ باشد که خارج کردن آن ترجیح داده شود، اقدام جراحی لازم میشود. این عمل ساده و بیخطر است و از نظر زیبایی نیز مشکل خاصی در سینه ایجاد نمیکند زیرا با یک برش بسیار کوچک انجام میشود و با بخیه ظریف و قابل جذب ترمیم میشود.
تودههای عفونی والتهابی
شاید سینه عفونت کرده باشد!
تودههای التهابی بر اثر عواملی نظیر عفونت ایجاد میشوند. التهاب ایجاد شده در بافت پستان سبب میشود توده یا سفت شدگی در سینه لمس شود. حتی گاهی با به داخل کشیدن پوست یا نوک سینه علائم سرطان را تقلید میکند.
عفونتهای بافت پستان اغلب در خانمهای شیرده اتفاق میافتند اما گاهی در افراد دیگر نیز مشاهده میشوند. درمان اولیه این تودهها استفاده از آنتیبیوتیک است و بیماران باید سریعا به پزشک مراجعه کنند و دارو دریافت کنند چراکه این التهاب ممکن است تبدیل به آبسه شود. در این صورت نیاز به تخلیه با عمل جراحی پیدا میکند. برخی اوقات عفونتهای قارچی در سینه ایجاد التهاب میکنند که در این موارد نیاز به درمان با داروهای خاص وجود دارد. گاهی نیز علت التهاب ناشناخته است و میکروب خاصی را نمی توان در کشتهای انجام شده یافت. در این مورد نیز درمانهای خاصی وجود دارد که به خوبی بیماری را کنترل میکنند.
نکروز چربی
توده ای که براثر ضربه ایجاد میشود
اغلب در سینههای بزرگ بر اثر وارد آمدن ضربه، نسوج چربی آسیب دیده و به صورت توده ای بدون درد احساس میشود. این ضایعه نیاز به درمان خاصی ندارد و اغلب خود به خود از بین میرود اما در بعضی موارد چون با ضایعه بدخیم از نظر ظاهری قابل افتراق نیست، نیاز به نمونهبرداری و خارج کردن دارد. باید توجه داشت هر تودهای که بعد از ضربه ایجاد میشود، نکروز چربی نیست. گاهی ضربه عاملی برای دقت بیشتر خانمها به سینه و کشف تودههایی میشود که از قبل وجود داشته اما به دلیل اینکه درد نداشته از نظر پنهان ماندهاند بنابراین تودههایی که بعد از ضربه کشف میشوند، باید تحت بررسی کامل قرار گیرند.
فورا نمونهبرداری کنید
مطلبی که در مورد تمام تودههای خوش خیم باید تأکید کرد این است که تشخیص خوش خیم یا بدخیم بودن توده با پزشک متخصص است. اگر پزشک برای تشخیص دقیق، نمونه برداری یا عمل جراحی را توصیه کرد باید در اولین فرصت آن را انجام دهید چون ضرر یک نمونه برداری ساده بسیار کمتر از تشخیص ندادن و به تعویق انداختن درمان یک توده بدخیم (سرطانی) است. به یاد داشته باشید که سرطان سینه قابل درمان است به شرطی که در تشخیص و درمان آن اهمال نکنیم.