با این مواد غذایی به جنگ التهاب معده بروید
راگامگ – سهیل بالینی: اغلب پزشکان علاقه‌ای به استفاده از مواد طبیعی و غذایی در نسخه‌های خود ندارند. از طرف دیگر کارشناسان تغذیه و طب سنتی هم تأثیر دارو را زیر سؤال می‌برند. با این حال درمان بیماری‌های شایع مثل التهاب معده تنها با همکاری دارو و مصرف مواد غذایی مناسب امکان‌پذیر است.
سال‌ها طول کشید تا انسان کشف کند که بیماری التهاب و یا در حد وخیم‌تر، زخم معده توسط یک باکتری به وجود می‌آید. هلیکوباکتر پیلوری یکی از جان‌سخت‌ترین باکتری‌هایی عفونی است که انسان را مبتلا می‌کند. این باکتری در بدن بیش از نیمی از جمعیت جهان زندگی می‌کند. آماری که در کشور‌های در حال توسعه مثل ایران که بهداشت فردی در آن کمتر رعایت می‌شود، بسیار بالاتر است.
این باکتری البته در تمامی افراد قابلیت بیماری‌زایی ندارد و تنها ۱۵ تا ۲۵ درصد از افرادی که به هلیکوباکتر دچار می‌شوند، علائمی از مشکلات معده را در خود نشان می‌دهند. این بیماری عمدتاً از راه فرد به فرد و یا از طریق آب و غذای آلوده به انسان منتقل می‌شود. با هر بار ابتلا به این به این باکتری، مصونیت کامل به وجود نمی‌آید و ممکن است فرد دوباره به هلیکوباکتر مبتلا شود.
خط اول درمان دارویی هلیکوباکتر پیلوری، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های مختلف در دوز بالا است. این آنتی‌بیوتیک‌ها اغلب با یک یا چند نوع داروی دیگر و در بازه‌های زمانی ۷ تا ۱۰ روزه برای بیمار تجویز می‌شوند. آمار موفقیت درمان دارویی در کشور‌های در حال توسعه چندان بالا نیست و مصونیت‌های آنتی‌بیوتیکی، مشکلات زیادی را در مسیر درمان این بیماری به وجود آورده است.
علاوه بر آن ابتلا دوباره بعد از درمان یک موضوع شایع است، زیرا درمان باید به صورت خانوادگی انجام شود. موضوعی که پزشکان کشور ما کمتر به آن توجه می‌کنند این است که ابتلا دوباره به هلیکوباکتر پیلوری می‌تواند از همسر، فرزندان، والدین و… صورت بگیرد و عدم درمان کامل در یکی از افراد ناقل، منجر به بازگشت بیماری می‌شود.
در کنار درمان دارویی التهاب معده، مواد غذایی طبیعی می‌توانند فعالیت و تکثیر هلیکوباکتر را کاهش یا حتی به‌طور کامل از بین ببرند. البته این موضوع باید در نظر گرفته شود که تشخیص التهاب معده با پزشک است و به هیچ وجه نباید بدون مراجعه به پزشک، از کنار بیماری‌های گوارشی به‌سادگی بگذریم. هرچند ابتلا به سرطان معده نادر است، اما علائمی شبیه به التهاب معده دارد و بهتر است هر مشکل گوارشی، توسط متخصص داخلی و گوارش بررسی شود.
پروبیوتیک‌ها
مصرف مواد غذایی پروبیوتیک مثل ماست یا قرص‌های پروبیوتیکی که در بازار موجود است می‌تواند تأثیر درمان دارویی هلیکوباکتر را به‌شدت بهبود ببخشد. پروبیوتیک‌ها در واقع باکتری‌های خوبی هستند که به سوخت و ساز بدن انسان کمک می‌کنند. این باکتری‌ها به‌صورت طبیعی در مواد غذایی وجود دارند، اما بهتر است در صورت ابتلا به التهاب معده، به‌صورت قرص مصرف شوند. بهترین باکتری برای مبارزه با هلیکوباکتر، Lactobacillus acidophilus است که در بسیاری از قرص‌های پروبیوتیک یافت می‌شود. این قرص‌ها کاملاً بی‌خطر هستند و در اغلب موارد عوارض خاصی را نیز به همراه ندارند.
جوانه کلم بروکلی
تحقیقات بر روی موش‌ها نشان می‌دهد که جوانه این گیاه دارویی، بهترین گزینه غذایی برای مبارزه و حتی از بین بردن هلیکوباکتر است. این تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف دو هفته‌ای جوانه کلم بروکلی می‌تواند تمامی نشانه‌های وجود هلیکوباکتر در بدن شما را از بین ببرد. این که جوانه کلم بروکلی در مصرف انسانی، هلیکوباکتر را کاملاً نابود می‌کند هنوز مشخص نیست، اما این موضوع اثبات شده که مصرف بلند مدت این جوانه، التهاب معده را به‌صورت کامل درمان می‌کند و از ابتلا به سرطان‌های گوارشی نیز جلوگیری می‌کند. در صورتی که از انواع زخم‌های گوارشی رنج می‌برید، پیشنهاد می‌کنیم تا جوانه کلم بروکلی را در برنامه غذایی خود جای دهید. این جوانه به‌صورت آماده در بازار مواد غذایی وجود دارد و علاوه بر این می‌توان با قیمتی بسیار ارزان‌تر و به‌صورت بذر تهیه شود. جوانه تازه بروکلی بیشترین تأثیر را بر التهاب معده دارد.
مصطکی
مصطکی صمغی زرد رنگ است که از گیاه پسته مصطکی دریافت می‌شود. این صمغ در شهر‌های مختلف با نام رماس، رماست و کندر رومی نیز شناخته می‌شود. این صمغ که شباهت زیادی به کندر دارد، مزه چندان ناپسندی ندارد و به راحتی قابل‌استفاده است. آزمایش‌ها نشان می‌دهد که مصرف مصطکی می‌تواند علائم التهاب معده را از بین ببرد. هلیکوباکتر پیلوری علاقه‌ای به این ماده ندارد و با مصرف مصطکی در بخش‌هایی از معده پنهان می‌شود. البته میزان مصرف روزانه مصطکی باید کمتر از دو گرم در روز باشد. مصطکی بهتر است هفته اول یک گرم، یک بار در روز و هفته دوم دو بار در روز مصرف شود. مصرف بیشتر از یک ماه این گیاه دارویی پیشنهاد نمی‌شود. در صورتی که به کاهش فشارخون دچار هستید بهتر است پیش از مصرف این گیاه با پزشک و کارشناس طب سنتی مشورت کنید.
چای سبز
چای سبز منبع غنی آنتی‌اکسیدان‌ها است و مصرف این ماده غذایی جادویی می‌تواند علائم التهاب معده مثل احساس پری یا سوزش معده را کاهش دهد. علاوه بر خواص ذکر شده، چای سبز علاقه زیادی به نابود کردن باکتری‌ها دارد. بهتر است چای سبز پیش از مصرف غذا و بر روی معده خالی استفاده شود. فاصله زمانی مصرف چای سبز با آنتی‌بیوتیک، تداخل دارویی را کاملاً از بین خواهد برد. بهتر است مصرف همزمان چای سبز با آنتی‌بیوتیک‌های تجویز شده، تحت نظر پزشک صورت بگیرد.
عسل
عسل یکی از مواد غذایی بی نظیر در سبد غذایی انسان است. این ماده جادویی تأثیر فوق‌العاده‌ای در اغلب بیماری‌های انسان دارد. آزمایش‌ها نشان می‌دهد که عسل به تنهایی نمی‌تواند هلیکوباکتر پیلوری را نابود کند، اما مصرف این ماده غذایی در کنار دارو‌ها و آنتی‌بیوتیک‌های تجویز شده، کمک شایانی به نابودی این باکتری و بهبود شرایط معده پس از مصرف آنتی‌بیوتیک می‌کند.
شیرین‌بیان
شیرین‌بیان به تنهایی نمی‌تواند هلیکوباکتر را از بین ببرد، اما این ماده غذایی، از چسبیدن این باکتری به دیواره سلول‌ها جلوگیری می‌کند. شیرین‌بیان را می‌توان به‌صورت طبیعی یا قرص تهیه کرد. البته بهترین نحوه مصرف برای کاهش علائم التهاب معده، به‌صورت جوشانده است.
بابونه
چای و جوشانده بابونه خواص آنتی‌بیوتیکی و آنتی‌اکسیدانی دارد. این جوشانده نمی‌تواند هلیکوباکتر را از بین ببرد، اما علائم التهاب معده مثل حالت تهوع را کاهش می‌دهد. علاوه بر این مصرف بابونه به کاهش استرس کمک می‌کند. استرس از عواملی است که میزان ترشح اسید معده را افزایش می‌دهد. بهتر است گل بابونه به‌صورت طبیعی، تهیه و جوشانده شود.
روغن زیتون
در صورتی که به هر نوع از مشکلات معده دچار هستید، پیشنهاد می‌کنیم که روغن زیتون را در برنامه غذایی خود قرار دهید. این روغن خواص آنتی‌بیوتیکی عجیبی دارد که می‌تواند در معده به مبارزه با هلیکوباکتر بپردازد. روغن زیتون برای بیماری‌های قلبی و عروقی نیز مناسب است. در نظر داشته باشید بهتر است این روغن به‌صورت خالص و فرآوری نشده مصرف شود و تا حد امکان از حرارت دیدن این روغن جلوگیری شود.
آلوئه‌ورا
آلوئه‌ورا از گیاهانی است که برای درمان سریع‌تر زخم به کار برده می‌شود. در سال‌های دور این گیاه در جنگ‌ها برای بستن زخم مجروحین استفاده شده است. طب چینی بر این باور است که مصرف خوراکی آلوئه‌ورا می‌تواند زخم‌های گوارشی را بهبود ببخشد. مصرف همزمان آلوئه‌ورا با آنتی‌بیوتیک‌های مناسب می‌تواند به بهبود سریع‌تر التهاب معده کمک کند.
سیر و پیاز
سیر و پیاز خواص آنتی‌بیوتیکی دارند و درصورتی‌که مصرف آنها، معده شما را دچار مشکل نمی‌کند، می‌تواند در مبارزه با هلیکوباکتر سودمند باشد. تحقیقات پزشکی نشان داده، افرادی که به‌صورت روزانه سیر و پیاز مصرف می‌کنند، کمتر به بیماری التهاب معده دچار می‌شوند. اگر درمان دارویی هلیکوباکتر را پشت سر گذاشته‌اید، مصرف پیاز می‌تواند تا حدود زیادی، شانس ابتلای دوباره به این بیماری را کاهش دهد.
زنجبیل
این ماده سال‌ها است که برای مبارزه با باکتری‌ها استفاده می‌شود. زنجبیل خواص آنتی‌بیوتیکی دارد و علاوه بر این می‌تواند از چسبیدن هلیکوباکتر به دیواره معده جلوگیری کند. زنجبیل به تنهایی نمی‌تواند این باکتری سمج را از بین ببرد با این حال رشد هلیکو در حضور زنجبیل به شدت کاهش می‌یابد.
پرهیز غذایی مناسب
یکی از بهترین راه‌ها برای مقابله با علائم التهاب معده پرهیز غذایی است. در نظر داشته باشید که بدن هر فرد با دیگران متفاوت است و ممکن است یک ماده غذایی خاص، علائم التهاب معده را در شما افزایش دهد. با این حال موادی هستند که در اغلب افراد به افزایش علائم ناخوشایند التهاب معده منجر می‌شوند. برای مثال مصرف بالای کربوهیدرات‌ها می‌تواند التهاب معده را افزایش دهد. در صورتی که از کاهش فشار خون رنج نمی‌برید، بهتر است مصرف نمک خود را کاهش دهید و تا حد امکان از مصرف کافئین و نوشابه خودداری کنید.
حرف آخر
هلیکوباکتر پیلوری یک مشکل جدی در جامعه ما به حساب می‌آید که سلامت ما و فرزندانمان را تهدید می‌کند. این باکتری با تولید زخم‌های معده می‌تواند جان انسان را نیز به خطر بیندازد پس بهتر است ابتلا به این باکتری جدی گرفته شود. اولین قدم پس از مشاهده علائم التهابی در معده، مثل سوزش معده، حالت پری یا تهوع، درد در گلو و یا احساس ترشی صبحگاهی، مراجعه به پزشک متخصص داخلی یا متخصص گوارش است.
این پزشک بعد از بررسی علائم شما می‌تواند نحوه آزمایش‌های بعدی را تصمیم‌گیری کند. هلیکوباکتر پیلوری با یک آزمایش ساده خون و مدفوع قابل شناسایی است. هرچند درصورتی‌که علائم شدید باشد ممکن است پزشک، آندوسکوپی معده را برای شما مناسب بداند. نادیده گرفتن این بیماری در بلند مدت می‌تواند شانس ابتلا به سرطان معده را تا حدود بسیار زیادی افزایش دهد.
