افطاری روز شانزدهم ماه رمضان؛ یک راتاتوئی خودمانی
راتاتوئی یک غذای فرانسوی مشهور است که در واقع نوعی خوراک سبزیجات متشکل از بادمجان، گوجه و کدوست. ریشه این غذا به شهر نیس می‌گردد. این غذا در واقع به نوعی شناسنامه کشور فرانسه است.
راتاتوئی یا خوراک سبزیجات یک غذای سالم و گیاهی است که به دلیل داشتن انواع سبزیجات رنگی سرشار از فیبر و انواع آنتی اکسیدان است. این غذا به شکل‌های مختلفی درست می‌شود، هم به صورت یک خوراک ساده هم پای و املت و هم به صورت برش‌های منظم سبزیجات که این مدل از سایرین مشهورتر است و حتی دستمایه یک انیمیشن زیبا و معروف به نام راتاتوئی یا همان موش سرآشپز شده که توسط کمپانی پیکسار ساخته شده است.
راتاتوئی در شکل اولیه و قدیمی خود در واقع به شکل یک خوراک معمولی درست می‌شد و این شکل زیبایی که سبزیجات حلقه شده کنار هم چیده می‌شدند سال‌ها بعد بوجود آمد. مواد اولیه راتاتوئی دراصل سبزیجات یا همان صیفی جاتی همانند گوجه، بادمجان، کدو و در بعضی موارد سیب زمینی قرمز است. برگ بو، فلفل دلمه‌ای، آویشن و ادویه گیاهان خشک هم جزوی از این غذاست. البته نوع ادویه و طعم دهنده‌ای که استفاده می‌کنید کاملا بستگی به سلیقه شما دارد. می‌توانید مثل من تنها از نمک و فلفل استفاده کنید، اما استفاده از زردچوبه و ادویه‌های خورشی اصلا توصیه نمی‌شود.
مواد لازم:
- بادمجان: ۱ عدد بزرگ
- کدو: ۲ عدد متوسط
- گوجه: ۴ تا ۵ عدد
- پیاز: ۱ عدد کوچک (اختیاری)
- روغن زیتون: ۲ قاشق غذاخوری (اختیاری)
- نمک: ۲ قاشق چایخوری
- فلفل: ۱ قاشق چایخوری
طرز تهیه:
۱. ابتدا کلیه سبزیجات را خیلی تمیز بشویید و آنها را با حوله آشپزخانه خشک کنید. آنها را با چاقویی تیز به شکل حلقه حلقه در بیاورید. کلفتی یا نازکی حلقه‌ها کاملا سلیقه‌ای است، اما برش‌های نازک آن را زیباتر می‌کند، ولی وقت بیشتری برای درست کردن از شما می‌گیرد. در صورتی که به کدوی زرد دسترسی دارید، یک عدد کدوی زرد و یک عدد کدوی سبز استفاده کنید. بادمجان از نوع کشیده و باریک باشد. گوجه از نوع گوجه فرنگی یا گوجه رومی باشد، این نوع گوجه کشیده‌تر است و اندازه متناسبتری دارد.
۲. حالا وقت آن است که برش‌های سبزیجات را کنار هم بچینید. در این مرحله باید خیلی حواستان را جمع کنید. من به این ترتیب آنها را چیدم، گوجه، بادمجان و کدو و این ترتیب همینطور ادامه داشت. در مورد اندازه‌ها سعی کنید که موقع چیدن اندازه‌های نزدیک به هم را پیدا کرده کنار هم بگذارید. البته اگر کمی بزرگتر یا کوچکتر باشند نه تنها بد نیست بلکه باعث زیبایی آن هم می‌شود.
۳. حالا اضافات سبزیجات و آن‌هایی که اندازه نامناسبی داشتند را داخل یک ماهیتابه بریزید. روی مواد داخل ماهیتابه، نمک، فلفل در صورت دلخواه پیاز ریز شده و یا حتی سیر و یا قارچ بریزید. ادویه ایتالیایی، نمک و فلفل هم به آن بیفزایید. من فقط نمک و فلفل به مواد اضافه کردم و نتیجه عالی بود. یک لیوان آب و در صورت دلخواه یک قاشق روغن زیتون (واقعا نیازی نیست) روی مواد بریزید. بگذارید روی حرارت ملایم بپزند.
۴. بعد از پختن سبزیجات آنها را در مخلوط کن بریزید و خوب با هم پوره کنید. اگر زودتر بردارید بهتر است برای من خیلی غلیظ و خوشمزه شد، اما بهتر است حالت سس روان داشته باشد. مزه این سس عالی است و بهتر است بگویم چیزی شبیه به کنسرو‌های خوشمزه گوجه و بادمجان داشت. بعد از آمده شدن سس، فر را روی حرارت ۱۷۰ درجه سلسیوس روشن کنید.
۵. حالا یک ظرف برای فر آماده کنید. اینجا نوع ظرف شکل غذای شما را معین می‌کند. بعضی‌ها از یک ظرف مستطیل استفاده می‌کنند و سبزیجات را به همان شکلی که در تصویر دیدید می‌چینند، اما اگر از ظرف گرد استفاده کنید خیلی زیباتر خواهد بود. ظرف شما هر چیزی می‌تواند باشد لازم نیست یک ظرف پیرکس مثل این داشته باشید بلکه حتی یک ماهیتابه گرد هم خوب است. یک ورق کاغذ آلومینوم داخل ظرف بگذارید. سس را روی ورق آلومینیوم بریزید و با قاشق آن را پهن کنید.
۶. حالا سبزیجات را داخل ظرف بچینید. می‌توانید آنها را کاملا عمودی بچینید یا به صورت مورب همانند آنچه که در تصویر اول دیدید بچینید. بعد از چیدن سبزیجات داخل ظرف، روی آن نمک و فلفل بپاشید و در صورت دلخواه کمی هم روغن زیتون. شما می‌توانید سس را به کناره‌های سبزیجات بریزید و یا مقداری هم روی آنها، البته در صورتی که رقیق باشد. اگر روی سبزیجات سس بریزید موقع کشیدن شکل سبزیجات مشخص نمی‌شود و آن ظاهر زیبا را ندارد.
۷. حالا یک کاغذ آلومینوم دیگر را روی ظرف بگذارید. ظرف حاوی سبزیجات را داخل فر بگذارید. اجازه به مدت حداقل ۹۰ دقیقه در فر بماند. این زمان به میزان ضخامت سبزیجات هم بستگی دارد. اگر ضخامت بیشتری داشته باشند باید بیشتر بگذارید بمانند. پس از این مدت ظرف را از فر خارج کنید. کاغذ آلومینویم را با یک پارچه بردارید. حالا مواد هنوز در حال جوشیدن آنها قدری تغییر رنگ داده و پخته شده‌اند.
۸. حالا راتاتوئی ما آماده است می‌توانید آن را همراه با یک پلوی ساده سرو کنید و یا مثل این دوست من با سیب زمینی آب پز و له شده هم یک تزئین زیبا بسازید هم یک سبزی خوشمزه دیگر همراه آن سرو کنید.
نکات لازم
- برای این غذا می‌توانید مقداری فلفل دلمه‌ای را کباب کرده در پلاستیک بگذارید تا پوست آنها کنده شود سپس این فلفل دلمه‌ای‌ها را به مواد داخل ماهیتابه اضافه کنید. فلفل دلمه‌ای مزه خوبی به سس می‌دهد و به خصوص برای کسانی که طرفدار این سبزی خوش طعم هستند. افزودن قارچ هم یک گزینه دیگر برای طعم دهی به سس است.
- افزودن روغن زیتون هیچ اجباری ندارد، می‌توانید آن را بطور کامل حذف کنید.
- میزان ضخامت و قطر سبزیجات بستگی به سلیقه شما دارد. بعضی مثل من ترجیح می‌دهند ضخمیتر باشد در صورتی که نوع نازک آن زیباتر است، اما وقت بیشتری از شما برای درست کردن می‌گیرد. اگر سبزیجات خیلی نازک باشند و کاملا به هم بچسبند بهتر شکل خود را حفظ می‌کنند.
- در صورتی که فر ندارید می‌توانید به این ترتیب عمل کنید که مواد سس را داخل ماهیتابه آماده کنید. ماهیتابه را کناری بگذارید. حالا سبزیجات را داخل آن بچینید. روی در ماهیتابه را گذاشته و یا کاغذ آلومینیوم بگذارید و روی حرارت ملایم گاز بگذارید تا بپزد. در صورتی که از گاز استفاده می‌کنید حتی نیازی به پوره کردن سبزیجات نیست.
- می‌توانید موقع چیدن سبزیجات مقدار کمی سس هم به کناره‌های سبزیجات بزنید، اما روی آن نریزید.
- این غذا شاید کمی وقت گیر به نظر برسد. برای راحتی کار می‌توانید با استفاده از غذاساز و یا رنده مخصوص حلقه کردن سبزیجات، آنها را حلقه کنید. یا اینکه سبزیجات را حلقه کنید داخل یک ظرف دردار و یا کیسه زیپ لاک هواگیری شده داخل یخچال بگذارید و بعدا آنها را بچینید و راتاتوئی درست کنید.
- می‌توان در انتها مقداری شوید تازه خرد شده هم روی سبزیجات داخل ظرف ریخت.
