سندروم کاوازاکی چیست و چه علائمی دارد؟
چندی پیش پسر بچهی نه سالهای در فرانسه به سبب ابتلا به سندروم کاوازاکی جان خود را از دست داد. بیماری کاوازاکی، که به طور عمده کودکان زیر پنج سال را تحت تأثیر قرار میدهد، میتواند باعث شود سیستم ایمنی بدن «بیش از حد» فعال شده و باعث تب، اسهال شدید، ضایعه پوستی و ورم ملتحمه چشم شود. در موارد شدیدتر میتواند دیواره شریانها را تحت الشعاع قرار داده و باعث مرگ ۲۵ درصد از مبتلایان شود.
گفته میشود این بیماری از عوارض بیماری کرونا است و از یک هفته پیش تاکنون در حال انتشار در سطح آمریکا است. تاکنون ۵ کودک بر اثر بیماری کاوازاکی جان باخته و ۹۳ کودک مبتلا به آن نیز شناسایی شدهاند.
به گفته پزشکان، این بیماری کشنده با تأثیرگذاری بر روی رگهای خونی باعث تورم دست و پا، قرمزی چشمها و لبها و تب در کودکان میشود. یکی دیگر از عوارض کاوازاکی تأثیر بر روی رگهای قلبی، افزایش احتمال لختگی خون و همچنین آسیب به قلب است.
سندروم کاوازاکی چیست؟
کاوازاکی یک بیماری نادر در اطفال است که عروق خونی را تحت تأثیر قرار میدهد. علائم بیماری برای چند روز میتوانند شدید و نگرانکننده باشند، ولی بعد از مدتی بیشتر بچهها میتوانند به فعالیت نرمال برگردند. این بیماری میتواند عروق کرونری را درگیر کند. عروق کرونری رگهایی هستند که خون را به عضله قلب میرسانند. اگر اقدام به درمان صورت گیرد بیشتر بچهها بدون عوارض طولانیمدت بهبود مییابند. لازم است که پزشک چندین هفته تا چندین ماه بعد از درمان بیمار را تحت نظر بگیرد.
کاوازاکی بهطور شایع در شیرخواران یک تا دوساله دیده میشود و در اطفال بالای ۸ سال نادر است و این بیماری مسری نیست و منتقل نمیشود. دانشمندان هنوز علت قطعی بیماری را نمیدانند و این بیماری عموماً در آخر زمستان و اوایل بهار ایجاد میشود.
علائم اولیه کاوازاکی
علائم اولیه این بیماری که معمولا تا دو هفته طول میکشند عبارتند از:
- تب بالا در ۵ روز یا بیشتر از ۵ روز
- قرمز شدن چشمها
- ایجاد بثورات جلدی
- زبان و لبهای متورم
- دست و پای متورم و قرمز
- غدد لنفاوی متورم در گردن
در این مدت زمان مشکلات قلبی نیز ممکن است برای کودک پیش آید؛ لذا لازم است در صورت مشاهده هر یک از علائم بالا به پزشک مرجعه کنید. ممکن است این علائم در کودکان زیر ۱ سال و بالای ۵ سال ضعیفتر نشان داده شوند و به همین خاطر بیشتر از سایر کودکان در خطر ابتلا به این بیماری هستند.
تشخیص بیماری کاوازاکی
تشخیص بیماری کاوازاکی میتواند دشوار باشد، زیرا تستی برای تشخیص آن وجود ندارد. اگر هر دو این شرایط وجود داشته باشد ممکن است پزشک تشخیص بیماری کاوازاکی را مطرح کند. اگر فرزند شما تبی که بیشتر از ۵ روز طول کشیده است دارد و اگر برخی از شش علامت دیگری که در بالا مطرحشده را داشته باشد سریعاً کودک را به پزشک برسانید.
ارتباط سندروم التهابی کاوازاکی و کرونا
براساس گزارشهای منتشر شده از محققان بیماری کاوازاکی مدتهاست که پاسخ ایمنی ناشی از عفونت است، اما علت آن هنوز مشخص نیست و همه ویروسها مستعد بیماری کاوازاکی نیستند. علیرغم ارتباط زمانی بین کووید-۱۹ و موارد گزارش شده این سندرم، در حال حاضر هیچ مدرک قطعی مبنی بر شوک ناشی از کووید-۱۹ به بیماری کاوازاکی وجود ندارد. ضمن اینکه بر اساس یافتههای کلیه کشورهای درگیر، درصد ابتلا در گروههای سنی کودک و نوجوان بسیار پایین بوده و خطر مرگ در این گروهها بسیار کم است.
پیام طبرسی متخصص بیماریهای عفونی و معاون آموزشی بیمارستان مسیح دانشوری دراین باره گفته است که «بسیاری از ویروسها میتوانند باعث کاوازاکی در کودکان شوند، اما نکتهای که باید به آن اشاره کرد این است که در حال حاضر میتوان گفت که یکی از علل بروز این سندرم در کودکان احتمال دارد ویروس کووید-۱۹ یا همان عامل بیماری کرونا باشد.».
اما در مقابل علیرضا زالی، متخصص جراحی مغز و اعصاب و فرمانده ستاد مقابله با کرونا در کلانشهر تهران، معتقد است که کاوازاکی و کرونا ارتباطی با هم ندارند. او دراین باره گفته است که «در بیشتر گزارشهایی که راجع به بیماران مشابه کاوازاکی در آمریکا و اروپا بوده، تست پیسیآر (PCR) کودکانشان منفی بوده و نمیشود بهطور قاطع ارتباطی بین کاوازاکی و کرونا برقرار کرد. بسیاری از افراد معتقدند که بعضی از ویروسها و میکروبها مثل سرماخوردگی و آنفلوانزا و بسیاری از ویروسهایی که در فصل بهار شایع هستند ممکن است با کاواکی در ارتباط باشند.»
این متخصص جراحی مغز و اعصاب افزد: «به دلیل اینکه کاوازاکی همراه با اپیدمی کرونا بروز کرده موجب نگرانی شده و موارد گزارششده در کشورهای مختلف کاملاً سندروم کاوازاکی بوده است، بنابراین اینکه سندروم کاوازاکی با بیماری کرونا ارتباطی داشته باشد، قابلاثبات نیست. اگر هم کاوازاکی با کرونا ارتباط داشته باشد مثل سایر بیماریها یعنی آنفلوانزا و سرماخوردگی است. پیوستگی بیماری کاوازاکی با سندروم کرونا، بیماری کووید ۱۹ را خطرناکتر نمیکند و مبتلایان به سندروم کاوازاکی همان علائم شناختهشده کاوازاکی را دارند. البته باید گفت که سندروم کاوازاکی بیماری خطرناکی نیست، یک بیماری التهابی عروقی در کودکان است و معمولاً در کودکان زیر ۵ سال و بیشتر در پسران اتفاق میافتد که علت آن ناشناخته است.»
علیرضا رئیسی، معاون وزیر بهداشت هم گفته است که «این دو بیماری از هم جدا هستند. این دو بیماری هیچ ربطی به یکدیگر ندارند. کرونا بالای ۱۸ سال را درگیر میکند؛ اما بیشترین درگیری بیماری کاوازاکی در افراد زیر ۵ سال است. کاوازاکی همیشه بوده و ۵۰ سال است که وجود دارد و در رِنج خودش درمان میشود.»