زنی که اولین ویروس کرونا را کشف کرد
کاشف اولین ویروس کرونا دختر یک راننده اتوبوس اسکاتلندی بود که در ۱۶ سالگی ترک تحصیل کرد. جون آلمیدا در ادامه زندگی به یکی از پیشگامان تصویربرداری از ویروس تبدیل شد و حالا دستاوردهایش در جریان همه‌گیری فعلی مجددا مورد توجه قرار گرفته است.
جون آلمیدا در کنار یک میکروسکوپ الکترونیکی
بیماری کووید-۱۹ ناشی از یک ویروس جدید است، اما این ویروس از نوع ویروس‌های کرونایی است که نخستین بار توسط دکتر آلمیدا در سال ۱۹۶۴ در آزمایشگاهش در بیمارستان سنت توماس لندن شناسایی شد.
این ویروس‌شناس که تا پیش از ازدواج جون هارت نام داشت در سال ۱۹۳۰ به دنیا آمد و در شهر گلاسگو اسکاتلند بزرگ شد. او نسبتا زود ترک تحصیل کرد، اما به عنوان تکنسین آزمایشگاه آسیب‌شناسی بافتی در بیمارستان سلطنتی گلاسگو استخدام شد.
او بعد‌ها برای ادامه کار به لندن نقل مکان کرد و در سال ۱۹۵۴ با انریکه آلمیدا، هنرمند ونزوئلایی، ازدواج کرد.
پژوهش درباره سرماخوردگی عادی
این زوج جوان به همراه دختر کوچک خود به کانادا مهاجرت کردند و در شهر تورنتو ساکن شدند. به گفته جورج وینتر، نویسنده مطالب پزشکی، در موسسه سرطان اونتاریو بود که دکتر آلمیدا توانست در استفاده از میکروسکوپ الکترونیکی به تبحری مثال‌زدنی برسد.
او روش جدیدی برای تجسم بهتر ویروس‌ها ابداع کرد: افزایش تراکم آن‌ها با استفاده از پادتن. آقای وینتر به بی‌بی‌سی گفت که مقامات بریتانیایی که به استعداد او پی برده بودند در سال ۱۹۶۴ او را ترغیب کردند تا مجددا به این کشور بازگردد و در دانشکده پزشکی بیمارستان سنت توماس لندن مشغول به کار شود، همان بیمارستانی که بیماری کووید-۱۹ بوریس جانسون، نخست‌وزیر این کشور، را درمان کرد.
بعد از بازگشت به بریتانیا، دکتر آلمیدا تصمیم گرفت تا با دکتر دیوید تیرل که داشت روی سرماخوردگی عادی تحقیق می‌کرد، همکاری کند. آقای وینتر می‌گوید که پژوهش‌های دکتر تیرل روی ترشحات بینی افراد داوطلب متمرکز بود و تیمش توانسته بود بعضی از ویروس‌های مرتبط با سرماخوردگی عادی را کشت دهد، اما نه همه آن‌ها را.
یک نمونه خاص – B ۸۱۴ – متعلق به ترشحات بینی دانش‌آموزی بود که در سال ۱۹۶۰ در یک مدرسه شبانه‌روزی در جنوب بریتانیا تحصیل می‌کرد. مشکل تیم تحقیقاتی این بود که با وجود اینکه می‌توانستند با این نمونه افراد داوطلب را به سرماخوردگی مبتلا کنند، نمی‌توانستند آن را با روش‌های کشت سلولی عادی پرورش دهند.
اما تحقیقاتی که با شرکت داوطلبان انجام شده بود نشان می‌داد که می‌توان آن را با روش‌های کشت بافتی با موفقیت پروراند و دکتر تیرل علاقه داشت که بفهمد آیا می‌توان آن را با میکروسکوپ الکترونیکی مشاهده کرد یا نه.
چند نمونه برای جون آلمیدا فرستاده شد و او ذرات ویروس را در آن‌ها دید، ویروسی که به گفته او شبیه ویروس‌های آنفلوآنزا است، ولی دقیقا عین آن‌ها نیست. چیزی که او شناسایی کرده بود نخستین ویروس کرونای انسانی بود.
ویروس کرونا به گروهی از ویروس‌ها گفته می‌شود که هاله‌ای شبیه تاج دارند
اکتشافی که رد شد
آقای وینتر می‌گوید که دکتر آلمیدا پیش از آن هم هنگامی که داشت روی هپاتیت موش و برونشیت مرغ تحقیق می‌کرد ذرات مشابهی دیده بود. اما به گفته او داوران مقاله‌ای را که در این باره نوشته بود رد کردند “چون عکس‌هایی که گرفته بود صرفا عکس‌های بدی بودند که ذرات ویروس آنفلوآنزا را نشان می‌دادند. “
اکتشاف جدید ناشی از نمونه B ۸۱۴ در قالب مقاله‌ای در سال ۱۹۶۵ برای ژورنال پزشکی بریتانیا ارسال شد و نخستین تصاویری که او از این ذرات گرفته بود دو سال بعد در ژورنال ویروس‌شناسی عمومی به چاپ رسید. به گفته آقای وینتر، این دکتر تیرل، دکتر آلمیدا و پروفسور تونی واترسون، رئیس بیمارستان سنت توماس، بودند که نام ویروس کرونا را برای این ذرات جدید انتخاب کردند. دلیلش هم این بود که در عکس‌ها هاله‌ای دور این ذرات دیده می‌شد.
دکتر آلمیدا در ادامه برای کار به دانشکده پژوهش‌های پزشکی سلطنتی در لندن رفت و در آنجا موفق به اخذ مدرک دکترا شد. او زندگی کاری خود را در موسسه ولکام به پایان رساند و موفق به ثبت چند اختراع در زمینه تصویربرداری از ویروس‌ها شد.
او بعد از بازنشستگی به آموزش یوگا رو آورد، اما در اواخر دهه ۱۹۸۰ تصمیم گرفت به عنوان مشاور مجددا به دنیای ویروس‌شناسی بازگردد و به ثبت تصاویری بدیع از ویروس اچ‌آی‌وی کمک کند. دکتر جون آلمیدا در سال ۲۰۰۷ و در سن ۷۷ سالگی درگذشت. دستاورد‌های او به شناخت سریعتر ویروسی که در حال حاضر دارد در همه دنیا پخش می‌شود کمک کرده است، واقعیتی که حال بعد از گذشت ۱۳ سال از مرگش دارد آنطور که باید به رسمیت شناخته می‌شود.
منبع: bbc
