آیا داروی مالاریا بیماری کرونا را درمان می‌کند؟
داروی مالاریا اخیرا توسط رئیس جمهور آمریکا، دونالد ترامپ به عنوان راهی برای درمان بیماری کرونا مورد بحث قرار گرفته، اما با وجود مرگ یک آمریکایی در اثر مصرف خودسرانه نوعی از این دارو، آیا داروی مالاریا کووید ۱۹ را درمان می‌کند؟
داروی مالاریا در یکی از کنفرانس‌های خبری دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا به عنوان درمانی برای بیماری کرونا یا همان کووید ۱۹ مورد توجه قرار گرفته است. در ادامه این ماجرا، با مرگ یک مرد از ایالت آریزونا آمریکا به دلیل مصرف نوعی از مشتقات داروی مالاریا و بستری شدن همسر این شخص در بیمارستان، قصد داریم تا در ادامه تاثیر این دارو را بر روی ویروس کرونا بررسی کنیم.
داروی مالاریا و کووید ۱۹
کلوروکین (chloroquine) به عنوان داروی درمان مالاریا شناخته می‌شود و گفته شده که مرد آریزونایی و همسرش کلوروکین فسفات که برای درمان بیماری‌های ماهی‌های آکواریومی استفاده می‌شود را به صورت خودسرانه مصرف کرده‌اند. دونالد ترامپ در کنفرانسی اعلام کرده بود که نسبت به تاثیر این دارو برای درمان کووید ۱۹ حس خوبی دارد و معتقد است که کلوروکین می‌تواند نقش مهمی در مبارزه با کرونا ویروس جدید ایفا کند.
با عبور تعداد مبتلایان به کرونا از مرز ۸۰۰ هزار نفر و مرگ چند ده هزار نفر به خاطر این بیماری مرگبار دستگاه تنفسی، بسیاری از مردم جهان دچار نگرانی‌های شدیدی شده‌اند و صحبت در مورد داروی مالاریا برای مقابله با کروناویروس هم از طرف شخص مهمی مثل دونالد ترامپ می‌تواند عده زیادی از مخاطبان را به مصرف کلوروکین و مشتقاتش ترغیب کند.
دکتر آنتونی فاسی (Anthony Fauci)، رئیس موسسه ملی آلرژی‌ها و بیماری‌های عفونی آمریکا بلافاصله بعد از صحبت‌های ترامپ اعلام کرد که هنوز تاثیر داروی مالاریا بر ویروس کووید ۱۹ مشخص نیست و اظهارات رئیس جمهور تنها بر اساس حدس و گمان هستند و هنوز تحقیقات علمی استانداردی در این رابطه انجام نشده است.
در ادامه، قصد داریم تا صحبت‌های کاترین سلی-رادتکی (Katherine Seley-Radtke)، شیمی‌دان دارویی دانشگاه مریلند که در ۷ سال گذشته به صورت فعال بر روی ویروس‌های خانواده کرونا کار کرده را در رابطه کلوروکین و نوع دیگری از داروی ضد مالاریا با نام هیدروکسی کلوروکین (hydroxychloroquine) بررسی کنیم.
چرا کلوروکین؟
رادتکی می‌گوید که کلوروکین در سال ۱۹۳۴ ساخته شد و از زمان جنگ جهانی دوم و تا به امروز به عنوان دارویی برای درمان مالاریا مورد استفاده قرار گرفته است؛ اما در سال ۲۰۱۲ که ویروس دیگری با نام مرس (MERS) از خانواده کرونا شایع شد، محققان در تلاش برای امتحان تاثیر دارو‌های قدیمی بر روی این بیماری دستگاه تنفسی، ترکیبات گوناگونی را مورد آزمایش قرار دادند و کلوروکین و تعدادی دیگر از دارو‌های مورد تایید تا حدی با ویروس کرونا مرس مقابله می‌کردند.
با این وجود آزمایش‌های بعدی بر روی کلوروکین و مابقی دارو‌های مورد نظر انجام نشد، چرا که در نهایت این ترکیبات تاثیر زیادی در درمان مرس نداشتند؛ بنابراین با شیوع کووید ۱۹ در اواخر سال میلادی گذشته طبیعی بود که دارو‌هایی با تاثیرات گوناگون بر روی مرس برای کروناویروس جدید هم مورد توجه قرار بگیرند. همچنین، بر اساس اطلاعات موجود دانشمندانی در چین، فرانسه و آمریکا مشغول تحقیق بر روی تاثیر کلوروکین و دارو‌های تایید شده دیگر برای درمان کووید ۱۹ هستند. با این حال هنوز خیلی زود است که در مورد کارایی و یا ایمنی داروی مالاریا برای بیماری جدید چینی نتیجه‌گیری کنیم.
البته نکته جالب اینجاست که داروی کلوروکین برای درمان بیماری مالاریا که توسط انگل‌ها به وجود می‌آید، کارایی دارد و هنوز کسی نمی‌داند که چرا بیماری ویروسی کووید ۱۹ ممکن است نسبت به داروی مالاریا واکنش نشان دهد. برخی از محققان معتقدند که تغییر اسیدیته سطح سلول‌ها با مصرف کلوروکین باعث می‌شود که ویروس کرونا جدید در آلوده کردن سلول‌ها ناموفق باشد و برخی هم معتقدند که این دارو با تقویت سیستم دفاعی بدن، ما را در مقابل کووید ۱۹ مصون می‌کند.
علاوه بر کلوروکین، داروی تایید شده دیگری هم به نام رمدزیویر (Remdesivir) وجود دارد که در گذشته پتانسیل قابل‌توجهی در توقف تکثیر ویروس‌های کرونای مرس و سارس و همچنین، ویروس ایبولا از خود نشان داد. در اواخر آوریل گذشته موسسه ملی بهداشت آمریکا آزمایش‌هایی را برای مشخص کردن تاثیر رمدزیویر بر روی کووید ۱۹ آغاز کرد و مدتی پیش هم دو فاز آزمایش داروی مورد نظر در آسیا استارت خورد.
اما آیا مصرف خودسرانه کلوروکین یا هیدروکسی کلوروکین کار درستی است؟
رادتکی می‌گوید که مصرف داروی مالاریا بدون تجویز پزشک به هیچ وجه کار عاقلانه‌ای نیست و به دلیل اثرات جانبی که در برخی موارد مرگبار هم هستند، هیچ کس نباید بدون نظارت متخصص از کلوروکین یا مشتقاتش استفاده کند.
از طرف دیگر باید توجه داشته باشیم که تاثیر کلوروکین برای درمان بیماری کرونا نه توسط متخصصان باتجربه و نه توسط سازمان غذا و دارو (FDA) تایید نشده و استفاده خودسرانه از این دارو می‌تواند علاوه بر به وجود آوردن آثار جانبی مختلف، بسته به سایر دارو‌هایی که فرد مصرف می‌کند و یا شرایط پزشکی خاص اشخاص، مشکلات جبران‌ناپذیری را به وجود بیاورد. پس تا زمانی که کلوروکین یا هر داروی دیگری در آزمایش‌های استاندارد و گسترده بیماری کرونا را از بین نبرد و توسط FDA تایید نشود، نباید خودسرانه از آن استفاده کنیم.
منبع: sciencealert
