به عنوان اولین سئوال بفرمایید که شکوفایی هنر نمایش نیاز به چه عواملی دارد؟
امروزه تئاتر با مشکلات زیر ساختی مواجه است که عدم توجه به آن، لطمات زیادی به این هنر و حرفه می زند. تئاتر نیازمند حمایت است و هنرمندان نمایش با وجود مشکلات زیاد، برای بقای تئاتر تلاش های طاقت فرسایی را متحمل می شوند و یا هزینه های زیادی را صرف می کنند و در مقابل انتظار دارند حداقل به بخشی از مشکلات آنان توجه شود . باید برای رفع مشکلات تئاتر، فکر اساسی کرد و در صورتی که به تئاتر توجه نشود این هنر به اغما خواهد رفت .
از جمله مشکلات و معضلات زیر ساختی هنر نمایش در شهرری نیز، عدم وجود سالن اختصاصی برای تئاتر است. سالن های چند منظوره، کفاف رشد تئاتر را نمی دهد. مسئولان و متولیان باید زیر ساخت لازم را برای این منظور ایجاد کنند تا نمایش بصورت حرفه ای دنبال شود.
اکنون هنرمندان و گروه های زیادی در شهرری فعالیت می کنند و بعضی از آنان نیز مقام های خوبی در جشنواره های استانی و کشوری بدست آورده اند، عامل این موفقیت ها چیست؟
شهرری هنرمندان بزرگی را به حوزه تئاتر، تلویزیون و سینما معرفی کرده است که مردم نیز آنان را دوست دارند و کار های آنان را در سالن های تئاتر، سینما و تلویزیون بارها مشاهده کردند. دلیل موفقیت آنان علاوه بر تلاش زیاد، وجود مربی خوب و دلسوز بوده که نظارت های مستمری بر کار آنان داشته اند. بنده بارها به گروه ها متذکر شده ام که در کنار تولید و تمرین نمایش باید یک استاد راهنما داشته باشید که از مسیر اصلی خارج نشوید و وقتتان برای آثار بی کیفیت هدر نرود.
توصیه شما به هنرمندان و هنرجویان تئاتر چیست؟
توصیه می کنم که ابتدا هنرمندان به دنبال متون نمایش مورد تایید و کار شده توسط گروه های هنری دیگر بروند. متن باید قابل اجرا باشد و مخاطب را به سالن بکشاند و رضایت تماشاچیان را برآورده کند. در خلال تولید نمایش نیز باید «استاد راهنما» بر کار نظارت داشته باشد. هنرجویان باید نمایش زیاد ببینند و از تجربیات دیگران استفاده کنند. هنرمندی موفق است که تا آخر عمر، خود را هنرجو بداند و از آموختن غافل نشود که در غیر این صورت به جایگاه خوبی نمی رسد. متاسفانه برخی از جوانان، با تولید و یا اجرای چند نمایش اندک، خودشان را هنرمند کامل می دانند که باید توجه داشته باشند این نوع تفکر مانع رشد و پیشرفتشان می شود.
انسان دانش آموخته و کمال یافته، مثل درخت مثمری است که سر به زیر دارد. انسان نباید خود را همواره کامل و دانا بداند. به قول خاقانی: «هیچ اگر سایه پذیرد، منم آن سایه هیچ».
هنرمندان باید بیشتر دنبال چه موضوعاتی باشند که مخاطب را جذب کنند؟
یکی از مشکلات اصلی تئاتر، کمبود موضوع و سوژه های مناسب و تاثیرگذار است. نمایشنامه باید از متن جامعه برخیزد و به مسائل ملموس انسان ها توجه داشته باشد تا مخاطب را نیز جذب کند. به عنوان مثال، نمایش «آسید کاظم» نوشته مرحوم استاد محمد را چندین سال پیش با جمعی از هنرمندان نمایش در شهرری به روی صحنه بردیم و استقبال در حدی بود که برای سانس دوم (ساعت 9 شب) نیز سالن برای تماشاچیان جا نداشت. مرحوم محمود استاد محمد هم که این نمایش را دیدند، گفتند: «این تئاتر دقیقاً همان فضایی را دارد که من نوشتم و این اجرا را تائید می کنم.»
دلیل موفقیت نمایش آسید کاظم نیز، سوژه و موضوع مناسب، وجود استاد راهنما در تمامی مراحل ساخت و تولید نمایش بود. اگر برای نمایش زحمت کشیده شود و با دقت ساخته شود، قطعاً ماندگار خواهد شد.
در حوزه آموزش تئاتر در شهرری چه کارهایی شده و چه گام های باید برداشته شود؟
متاسفانه در شهرری کارهای آموزشی به صورت مقطعی انجام می شود و مستمر نیست و از سوی دیگر، همه هنرمندان و جوانان علاقه مند نیز در این دوره ها شرکت نمی کنند. این موضوع باعث تولید آثار بی کیفیت می شود و طبیعتاً نظارت حرفه ای نیز بر تولید نمایش صورت نمی گیرد و فقط در مرحله بازبینی که باید آثار به روی صحنه برود، این نطارت ها صورت می گیرد که اصلاً این روش درستی نیست؛ چرا که هزینه و زحمات زیادی برای تولید نمایش شده و در صورت عدم تایید، هنرمند تئاتر سرخورده و مأیوس می شود و کم کم از فعالیت در حوزه نمایش فاصله می گیرد.
وجود مربی قوی و کارآزموده برای آموزش، استاد راهنما در خلال تولید نمایش و حمایت مسئولان در کنار وجود یک سالن تخصصی از نیاز های اولیه و مورد تاکید است که به شکوفایی نمایش کمک شایانی خواهد کرد.
آیا فکر می کنید که حضور در جشنواره ها و یا اجرا در سالن های خوب نمایش، بر تجارب هنرمندان می افزاید؟
قطعاً حضور در جشنواره ها و فضای رقابت، انگیزه خوبی در میان هنرمندان ایجاد می کند و تجارب مفیدی را کسب می کنند و در صورت موفقیت نیز مشوق خوبی برای آینده هنری شان خواهد بود. در خصوص اجرای در سالن های استاندارد تئاتر پایتخت هم باید اضافه کنم که متأسفانه عمده سالن های خوب تهران، دست یک عده خاص است که بسیاری از هنرمندان تهرانی و یا شهرستانی، امکان اجرا برایشان در آن سالن ها مقدور نیست و این عامل سبب می شود هنرمندان جوانتر، تجربه کار در سالن های استاندارد را نداشته باشند و یا درآمدی از نمایش خود حاصل نکنند.
و سخن آخر؟
تاکید می کنم که مسئولین به ویژه اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی به هنر نمایش اهمیت بیشتری بدهند. در شهرری هنرمندان زیادی کار نمایش می کنند که می توانند تولیداتی داشته باشند که به درد جامعه بخورد. هنر زبانی والایی دارد که هیچ کس نمی تواند تاثیرش بر اجتماع را انکار کند.