به گزارش راگانیوز ، شریف کامیابی، عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان و معاون آموزشی، پژوهشی و فرهنگی پردیس شهید مفتح شهرری، موفق به ساخت نانو حامل دارویی از پلیمرهای زیست تخریب‌پذیر شد.
شریف کامیابی، عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان و معاون آموزشی، پژوهشی و فرهنگی پردیس شهید مفتح شهرری، موفق به ساخت نانو حامل دارویی از پلیمرهای زیست تخریب‌پذیر شد. این نانو حامل جهت حمل گونه‌ای داروی ضد سرطانی و رهش هدفمند آن در سلول‌های سرطانی طراحی شده است. این تحقیقات در مقیاس آزمایشگاهی صورت گرفته است و نتایج آن در صنایع پزشکی و داروسازی کاربردی خواهد بود.
سیستم‌های دارورسانی هدفمند بر پایه فناوری نانو، در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه بوده و موجب بهبود چشمگیر در درمان‌های دارویی شده‌اند. در این کار تحقیقاتی نیز در جهت توسعه کاربردهای این گروه از داروها، تهیه و پوشش‌دار کردن نانوذرات مغناطیسی با کوپلیمرهای زیست سازگار به عنوان یک بستر مناسب برای داروی ضد سرطان دوکسوروبیسین انجام گرفته است.
مجری طرح، پوشش کوپلیمری مورد استفاده در این کار زیست سازگار، با قابلیت فرسایش در محیط شیمیایی بدن و غیرسمی است. از طرفی به دلیل سهولت سنتز و دامنه وسیع و قابل کنترل اندازه ذرات، آبدوستی و قابلیت پیوند فیزیکی و شیمیایی با دارو، توانایی بارگذاری داروی دوکسوروبیسین را با بهره‌ای بالا داشته است. این ویژگی‌ها دلیلی بر افزایش کارآیی دارو شده و در محیط‌های مشابه سلول‌های سرطانی رهش دارو را نسبت به موارد گزارش شده قبلی بسیار بهبود داده است. از طرفی به علت داشتن خاصیت مغناطیسی به راحتی قابل هدایت است.
معاون آموزشی، پژوهشی و فرهنگی پردیس شهید مفتح شهرری، در ادامه عنوان کرد: «یکی از قوی‌ترین و پرمصرف‌ترین داروهای ضد سرطان، دوکسوروبیسن (doxorubicin) است که از طریق ممانعت از تشکیل اسیدهای نوکلئیک در درون سلول‌های سرطانی عمل می‌کند. این دارو عوارض جانبی نامطلوب زیادی دارد. به کمک این نانوسیستم هوشمند، دارو مستقیماً به بخش سرطانی منتقل شده و در نتیجه از عوارض داروی ضد سرطان به شدت کاسته و موجب بهبودی سریع‌تر بیماران می‌گردد. به‌علاوه، با کاهش میزان هر دوز، از نظر اقتصادی نیز بسیار مقرون به‌صرفه است.»
در توضیح نحوه عملکرد نانوسیستم‌های انتقال دارو باید گفت نانوذرات به‌دلیل اندازه کوچک می‌توانند از سدهای سلولی (مانند غشاها) به داخل سلول نفوذ کرده و به‌طور مؤثر باعث انباشته شدن دارو در بافت هدف گردند. بدین ترتیب سم عوامل درمانی کاهش یافته و فقط سلول‌های بافت مورد نظر تحت تأثیر قرار می‌گیرند. بنابراین اثری بر سلول‌های نرمال مجاور گذاشته نمی‌شود و بازده درمان افزایش می‌یابد.
این محقق تفاوت مطالعات صورت گرفته را با تحقیقات قبلی را بدین شرح بیان کرد: «در اینجا سعی شده است با روشی جدید، کوپلیمریزاسیون رادیکالی (NIPAAm,NVP) ( پلیN -ایزو پروپیل اکریل آمید- کو -N – وینیل پیرولیدون) طوری انجام شود که مونومرها دارای ترتیب خاصی شده و به این ترتیب حساسیت آن‌ها نسبت به دما و pH در دفعات سنتزی قابل کنترل‌تر گردد.»
نتایج نشان داده‌اند که این کوپلیمرها به علت ویژگی‌های خاص از جمله داشتن(دمای بحرانی حلالیت پایین)( پلیمر به دلیل افزایش برهمکنش‌های بین بخش‌های مختلف آن دچار تغییر می‌شود. تغییر حالت در برابر افزایش دما در پلیمر دمای بحرانی حلالیت پایین (LCST) نامیده می‌شود . در واقع زمانی که محلول پلیمر در دمای پایین‌تر از LCST است پلیمر به صورت محلول و کاملاً همگن در حلال خود است. این در حالی است که با افزایش دمای محلول پلیمر به بالا‌تر از دمای LCST محلول دو فاز شده و به اصطلاح به نقطة ابری شدن می‌رسد. ( LCST ) بالا، قابلیت‌های خوبی برای بارگذاری و رهش دارو نسبت به موارد گزارش شده قبلی (پلی N -ایزوپروپیل اکریل آمیدها) دارند. ضمن اینکه به این روش، کوپلیمرهای به راحتی قابل تهیه بوده و نیاز به شرایط خاصی ندارند و همچنین سازگاری خوبی با محیط زیست داشته و قابل فرسایش هستند.
نتایج این کار تحقیقاتی در مجله Applied Surface Science (جلد 320، شماره 1، سال 2014، صفحات 301 تا 308) به چاپ رسیده و از همکاری شریف کامیابی با پرفسور داود حبیبی- عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینای همدان و پرفسور محمد مصطفی پور امینی- عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران آمده است.
